اَلمنة لله که درِ میکده باز است

خدا را سپاس که در میکده باز است و محفل و مجلس عاشقان و رندان برپاست و من برای برآوردن حاجت خود به سوی آنجا می روم. خدا را شکر که می توانیم عاشقانه به عبادت بپردازم.
دوشنبه، 19 اسفند 1392
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
اَلمنة لله که درِ میکده باز است
 اَلمنة لله که درِ میکده باز است

 

به کوشش: رضا باقریان موحد




 
اَلمنة لله که درِ میکده باز است *** زان رو که مرا بر در او روی نیاز است
خُم ها همه در جوش و خروشند ز مستی *** وان می که در آنجاست حقیقت نه مجاز است
از وی همه مستی و غرور است و تکبر *** وز ما همه بیچارگی و عجز و نیاز است
رازی که بر غیر نگفتیم و نگوییم *** با دوست بگوییم که او محرم راز است
شرح شکن زلف خَم اندر خَم جانان *** کوته نتوان کرد که این قصّه دراز است
بار دل مجنون و خَم طُره ی لیلی *** رخساره ی محمود و کف پای اَیاز است
بر دوخته ام دیده چو باز از همه عالم *** تا دیده ی من بر رخ زیبای تو باز است
در کعبه کوی تو هر آن کس که بیاید *** از قبله ابروی تو در عین نماز است
ای مجلسیان، سوز دل حافظ مسکین *** از شمع بپرسید که در سوز و گداز است
تفسیر عرفانی

1. خدا را سپاس که در میکده باز است و محفل و مجلس عاشقان و رندان برپاست و من برای برآوردن حاجت خود به سوی آنجا می روم. خدا را شکر که می توانیم عاشقانه به عبادت بپردازم.
2. در این میکده، نه تنها عاشقان و می گساران، که همه ی خُم ها و جام های شراب نیز مست هستند در حال جوش و خروش؛ آری شرابی که در آنهاست، حقیقی است نه مادی و مجازی. گویی این خم ها همان رندان و عاشقان هستند که هر کدام مانند خم شرابی، هم مست و هم مست کننده اند.
3. معشوق ما سراپا مستی و غرور و تکبّر است و ما عاشقان در برابر او با بیچارگی و عجز و نیاز، سر تعظیم فرود می آوریم. او حقیقت هستی و هستی حقیقی است و ما در مقابل او تسلیم هستیم.
4. اینک که در میخانه ها باز شده و باده و معشوق مهیاست، می توانیم به راحتی رازهای دل خود را که با بیگانگان نگفتیم، به دوست -که محرم راز است -بگوییم.
5. اسرار در هم پیچیده ی عالم معنا مانند زلف پرچین و شکن معشوق است که درک و باز گشودش کار هر کسی نیست. این قصّه ای است طولانی که نمی توان آن را در چند جمله ی کوتاه بیان کرد.
6. قصّه ی عشق، قصّه ای است طولانی؛ قصّه ی غمی است که در دل مجنون بود و خَمی که در گیسوی لیلی بود که دام دل مجنون شد؛ داستان عشق محمود به ایاز است که چنان سلطان بزرگی چهره ی خود را در زیر کف پای ایاز قرار می داد.
7. ای معشوق! از آن زمان که چشم من بر رخسار زیبای تو باز شد و من تو را دیدم، عاشقت شدم و مانند باز از همه ی عالم چشم پوشیدم. آری اگر معشوق در دیده ی باطن انسان، تجلی کند، از همه ی عالم بی نیاز می شویم.
8. ای یار! هر کس که به کعبه ی کوی تو روی آورد و به وصال تو برسد و قبله گاه ابروی تو را ببیند، همیشه در حال عبادت و نماز است؛ به هر طرف که رو کند، تو را می بیند و هشیاری و مستی اش همه عین نماز است.
9. ای دوستان! ای اهل مجلس! اگر می خواهید از حال دل من باخبر شوید، باید از شمعی که در پیش رویتان در سوز و گداز است، بپرسید؛ زیرا او حال مرا درک می کند.
*نوشته اند که حافظ این غزل را پس از دوران امیر مبارز الدین و در آغاز سلطنت شاه شجاع سروده است که میخانه های شیراز بازگشایی شد. حال و هوای عارفانه ی غزل ربطی به آن میخانه ها ندارد.

منبع مقاله :
باقریان موحد، رضا؛ (1390)، شرح عرفانی دیوان حافظ بر اساس نسخه دکتر قاسم غنی و محمد قزوینی، قم: کومه، چاپ اول



 

 



نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
موارد بیشتر برای شما
لحظاتی از گفت‌وگوی رهبر انقلاب با مسئولان نظام در پایان اقامه نماز جمعه
play_arrow
لحظاتی از گفت‌وگوی رهبر انقلاب با مسئولان نظام در پایان اقامه نماز جمعه
اقامه نماز عصر به امامت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
music_note
اقامه نماز عصر به امامت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
اقامه نماز جمعه به امامت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
music_note
اقامه نماز جمعه به امامت حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
با تدبیر سیدحسن نصرالله، حزب الله مرحله به مرحله رشد کرد
play_arrow
با تدبیر سیدحسن نصرالله، حزب الله مرحله به مرحله رشد کرد
مقاومت پیروز خواهد شد
play_arrow
مقاومت پیروز خواهد شد
هر ضربه به رژیم صهیونی خدمت به کل انسانیت است
play_arrow
هر ضربه به رژیم صهیونی خدمت به کل انسانیت است
لحظه ورود رهبر انقلاب به محراب نماز جمعه تهران
play_arrow
لحظه ورود رهبر انقلاب به محراب نماز جمعه تهران
رهبر انقلاب: مقاومت در غزه چشم دنیا را خیره کرد و به اسلام عزت بخشید
play_arrow
رهبر انقلاب: مقاومت در غزه چشم دنیا را خیره کرد و به اسلام عزت بخشید
رهبر انقلاب: دشمن نمیتواند به تشکیلات مقاومت ضربه بزند
play_arrow
رهبر انقلاب: دشمن نمیتواند به تشکیلات مقاومت ضربه بزند
رهبر انقلاب: عزاداری ما برای شهید نصرالله از جنس عزای سیدالشهدا است
play_arrow
رهبر انقلاب: عزاداری ما برای شهید نصرالله از جنس عزای سیدالشهدا است
رهبر انقلاب: هر ملتی حق دفاع از خاک خود را دارد
play_arrow
رهبر انقلاب: هر ملتی حق دفاع از خاک خود را دارد
رهبر انقلاب: نه تعلل می‌کنیم و نه شتاب زده می‌شویم
play_arrow
رهبر انقلاب: نه تعلل می‌کنیم و نه شتاب زده می‌شویم
واکنش رهبر انقلاب به عملیات وعده صادق ۲
play_arrow
واکنش رهبر انقلاب به عملیات وعده صادق ۲
نظر رهبر انقلاب در خصوص عملیات طوفان الاقصی
play_arrow
نظر رهبر انقلاب در خصوص عملیات طوفان الاقصی
رهبر انقلاب: هر ملتی حق دفاع از خاک خود را دارد
play_arrow
رهبر انقلاب: هر ملتی حق دفاع از خاک خود را دارد