یادگیری بر اساس شناخت

یادگیری شناختی، با ادراک و بینش سروکار دارد. ادراک معنا و مفهوم بخشیدن به محسوس است و بینش پی بردن به اجزاء مختلف یک مسئله به یکدیگر است. در زندگی پیچیده ی انسانی مسائل مختلفی وجود دارند که اگر از راه بینش
يکشنبه، 31 فروردين 1393
تخمین زمان مطالعه: 3 دقیقه
موارد بیشتر برای شما
یادگیری بر اساس شناخت
 یادگیری بر اساس شناخت

 

نویسنده: دکتر محمد پارسا




 

یادگیری شناختی، با ادراک (1) و بینش (2) سروکار دارد. ادراک معنا و مفهوم بخشیدن به محسوس است و بینش پی بردن به اجزاء مختلف یک مسئله به یکدیگر است. در زندگی پیچیده ی انسانی مسائل مختلفی وجود دارند که اگر از راه بینش با آنها برخورد شود به خوبی حل و فصل می شوند، مشکل رفع می گردد و موفقیت به دست می آید. بنابراین بینش در یادگیری شناختی از اهمیت بالایی برخوردار است. اکثر پیشرفتهای آدمی به وسیله ی بینش حاصل شده است. واژه ی بینش در زبان فارسی، علاوه بر بصیرت به چشم دل نیز عنوان شده است. به قول هاتف با بینش یا چشم دل است که می توان نادیدنیها را دید:
چشم دل باز کن که جان بینی *** آنچه نادیدنی است آن بینی
طرفداران یادگیری شناختی معتقدند که بینش خاص انسان نیست، بلکه جانوران هم می توانند با توجه به اوضاع محیط و بررسی امکانات موجود بینش پیدا کنند. کُهلر (3)، روان شناس معروف آلمانی دو آزمایش مهم با شامپانزه انجام داد که بسیار معروف است. در آزمایش نخست، کهلر شامپانزه ی گرسنه ای را وارد اتاقی نمود که در بالای دیوار آن موزی آویخته بود. حیوان در آغاز با جست و خیز می خواست موز را به چنگ آورد، اما رسیدن به آن برایش دشوار بود. پس از چندین بار تلاش بیهوده، ناگهان در گوشه ی اتاق متوجه جعبه ای گردید، به سرعت آن را برداشت زیر محل موز قرار داد و با یک حرکت روی آن پرید و کوشید موز را به دست آورد، اما به آن دست نیافت. حیوان ناراحت روی زمین دراز کشید و به هر سو می نگریست. وقتی نگاهش به جعبه ی دیگری که در سویی قرار داشت جلب شد، برقی از چشمانش درخشید، از جای خود برجست آن را برداشت و در زیر موز روی جعبه ی قبلی قرار داد و این بار موفق گردید.
در آزمایش دیگری کهلر شامپانزه ی گرسنه ای را وارد قفسی می کند و بیرون آن موزی را دور از دسترس او قرار می دهد. حیوان نخست می کوشد به وسیله ی دراز کردن دست و پایش موز را به دست آورد. چون ناامید می شود نگاهی به پیرامون خود می اندازد یک نی نظرش را به خود جلب می کند. نی را برمی دارد و از زیر قفس به سوی موز دراز می کند و هرچه سعی می کند نی به موز نمی رسد. نومیدانه در کف قفس دراز می کشد و به مشاهده ی پیرامون خود می پردازد نی دیگری را در گوشه ای می بیند، آن را برمی دارد و با نی قبلی به بازی می پردازد و می کوشد آن دو را به نحوی به یکدیگر وصل کند. پس از چند بار آزمایش و خطا یکی از نی ها به درون نی دیگر داخل می شود و نی بلندتری را تشکیل می دهد که به سوی موز دراز می کند و آن را به دست می آورد.
به طوری که از این دو آزمایش برمی آید حیوانات هم دارای بینش هستند و اگر انگیزه ای داشته باشند و به محیط خود توجه کنند از روی بینش رفتارهای هوشمندانه ای ابراز می دارند. البته،‌ در انسان به سبب هوش بیشتر، بینش از نظر سرعت و کیفیت به میزان بالاتری وجود دارد که با حیوان قابل مقایسه نیست. در انسان هم افرادی که دارای بینش بیشتری هستند داناترند و در زندگی از سلامت بدنی و روانی و کامیابیهای اجتماعی بالاتری برخوردارند.
سرانجام آنکه یادگیری شناختی از چند نظریه تشکیل یافته و هر کدام با برداشتهای خاصی مسائل یادگیری را توضیح می دهند.

پی نوشت ها :

1. perceptionin
2. insight
3. Kohler, W.

منبع مقاله :
پارسا، محمد؛ (1382)، بنیادهای روان شناسی، تهران: انتشارات سخن، چاپ دوم



 

 



ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
موارد بیشتر برای شما
حضور اصحاب رسانه در محل عروج شهید نصرالله
play_arrow
حضور اصحاب رسانه در محل عروج شهید نصرالله
سردار سلامی: اگر صد بار دیگر به دنیا بیایم همین لباس را می‌پوشم
play_arrow
سردار سلامی: اگر صد بار دیگر به دنیا بیایم همین لباس را می‌پوشم
توضیحات قاضی پرونده قتل مرحوم خالقی در محل بازسازی صحنه جرم
play_arrow
توضیحات قاضی پرونده قتل مرحوم خالقی در محل بازسازی صحنه جرم
قالیباف: کشورهای فرامنطقه‌ای حق دخالت در امورات منطقه را ندارند
play_arrow
قالیباف: کشورهای فرامنطقه‌ای حق دخالت در امورات منطقه را ندارند
مرحوم خالقی چگونه به قتل رسید؟
play_arrow
مرحوم خالقی چگونه به قتل رسید؟
امضا اسناد تحویل اجساد اسرا بین القسام و صلیب سرخ
play_arrow
امضا اسناد تحویل اجساد اسرا بین القسام و صلیب سرخ
تعبیر خواب به روش جناب خان: اگر خواب لک‌لک ببینی دشمن باردار داری!
play_arrow
تعبیر خواب به روش جناب خان: اگر خواب لک‌لک ببینی دشمن باردار داری!
بازسازی صحنه قتل مرحوم خالقی با حضور فرمانده انتظامی تهران
play_arrow
بازسازی صحنه قتل مرحوم خالقی با حضور فرمانده انتظامی تهران
پیرترین کروکودیل نیل با ۱۲۴ سال سن و ۵ متر طول
play_arrow
پیرترین کروکودیل نیل با ۱۲۴ سال سن و ۵ متر طول
امکانات بی‌نظیر مرسدس بنز میباخ ۵۰ میلیاردی!
play_arrow
امکانات بی‌نظیر مرسدس بنز میباخ ۵۰ میلیاردی!
خط و نشان جدی سرلشکر باقری علیه متجاوزان به ایران
play_arrow
خط و نشان جدی سرلشکر باقری علیه متجاوزان به ایران
روایت فعال سیاسی آمریکایی از محل شهادت سید حسن نصرالله
play_arrow
روایت فعال سیاسی آمریکایی از محل شهادت سید حسن نصرالله
صحبت‌های دلنشین مرحوم منوچهر والی‌زاده در آخرین حضورش در صدا و سیما
play_arrow
صحبت‌های دلنشین مرحوم منوچهر والی‌زاده در آخرین حضورش در صدا و سیما
بازدید رییس جمهور از واحد یکم نیروگاه اتمی بوشهر
play_arrow
بازدید رییس جمهور از واحد یکم نیروگاه اتمی بوشهر
خاطره مرحوم والی زاده از انتخابش برای صداپیشگی لوک خوش‌شانس
play_arrow
خاطره مرحوم والی زاده از انتخابش برای صداپیشگی لوک خوش‌شانس