نويسنده: عباس پسنديده
بخش بسياري از سخت شدن زندگي، مربوط به «سخت گيري»ماست، نه وجود مشكلات. گاهي وقت ها آن قدر زندگي را سخت تر مي گيريم كه غير قابل تحمل جلوه مي كند و حال آن كه واقعيت، چيز ديگري است. زندگي، آن قدر هم كه مي پنداريم، سخت و دشوار نيست. هميشه واقعيت، تحمل پذير است؛ اغراق كردن ما است كه شدت درجه ي دشواري را بالا مي برد. بنابراين، يكي از كليدهاي رضايت از زندگي، «راحت گرفتن زندگي»است. راحتي زندگي را بايد در خودمان جستجو كنيم. همواره، راحتي زندگي به عوامل بيروني نيست؛ اين يك اصل است. زندگي را راحت بگيريد تا راحتْ زندگي كنيد.امام كاظم عليه السلام در اين باره مي فرمايد:
دنيا را ناچيز بشمريد و آن را راحت بگيريد؛ چرا كه به يقين، هيچ مردمي، آن را راحت نگرفتند، مگر آن كه خداوند، زندگي را بر آنان گوارا نمود. (1)
در اين حديث، نخست به دو نكته ي اساسي اشاره شده، يكي«ناچيز شمردن»دنيا و ديگري«راحت گرفتن»آن. اهميت دادن بيش از اندازه به دنيا، مقدمه ي سخت گرفتن آن است. اگر دنيا را متاع بزرگ و حظّ عظيم بدانيم، كمي ها و كاستي هاي آن، دردآور و غيرقابل تحمل خواهد شد؛ اما اگر دنيا را همان گونه كه هست، ناچيز و پست بدانيم، از كاستي هاي آن، نالان و رنجور نمي شويم. متون فراواني كه به تبيين ناچيز بودن دنيا پرداخته اند، همين مأموريت را داشته اند.
و نكته ي دوم حديث، اين است كه:راحت گرفتن زندگي، عامل مهمي در راحتي زندگي هاست. كسي كه نتواند زندگي را راحت بگيرد، لذتي از زندگي نخواهد برد، هرچند از امكانات خوبي برخوردار باشد. حتي مي توان گفت: او فقط زنده است، زندگي نمي كند. امام صادق عليه السلام پنج چيز را برمي شمرد كه در آسايش زندگي، تأثير مهم دارد و بدون آن عيش انسان، ناقص مي گردد. چهار ويژگي اول، عبارت اند از: سلامتي، امنيت، روزي وسيع و مونس موافق (همسر صالح، فرزند صالح و همنشين صالح). وقتي حضرت به ويژگي پنجم مي رسد، مي فرمايد:«اين ويژگي، ديگر ويژگي ها را پوشش مي دهد و آن، راحت گرفتن زندگي است.» (2)
هوس هاي زندگي، از آزارهاي بزرگ زندگي اند. ما براي اين كه زندگي بهتري داشته باشيم، هوس ها و آرزوهاي زيادي در سر مي پرورانيم؛ اما غافل از اين كه هوس هاي زندگي، قربانگاه هاي آسايش و آرامش زندگي اند. هرچه هوس هاي زندگي گسترش يابد، تنيدگي و رنج زندگي نيز افزايش مي يابد. امام علي عليه السلام مي فرمايد:
زندگي را جستجو كردم و آن را جز در ترك كردن هوس نديدم. پس هوس را ترك كنيد تا زندگي تان لذت بخش گردد. (3)
بنابراين، براي رسيدن به يك زندگي لذت بخش بايد دنيا را ناچيز شمرد و زندگي را راحت گرفت. زندگي را راحت بگيريد تا راحت زندگي كنيد. مطمئن باشيد همه چيز به دست خود شماست.
پينوشتها:
$ پي نوشت ها:
1.اعلام الدين، ص 280.
2.الخصال، ج1، ص 284؛ مكارم الاخلاق، ج1، ص 437.
3.جامع الاخبار، ص 123.
/م