خستگي چشم

10 روش پيشگيري از خستگي چشم

در حدود 45-40 سالگي قدرت تطابق چشم کم کم رو به تحليل مي گذارد و همين عامل مي تواند به خستگي چشم منجر گردد. اين عارضه فرآيندي تدريجي است و براي همه اتفاق مي افتد. اگر در تمام طول روز به صفحه ي نمايش يا تلويزيون چشم بدوزيد، ممکن است اين عارضه در هر سني گريبان گيرتان شود. اگر حين خواندن و يا نگاه کردن به صفحه ي نمايش يا تلويزيون دچار خستگي چشم مي شود، به نکات زير توجه فرماييد.
- انتخاب نور مناسب
خواندن در محيط کم نور به چشم ها صدمه اي نمي زند ولي کافي نبودن نور موجب مي شود چشم ها دچار خستگي شوند. هنگام مطالعه از چراغ هايي که نور بيش از حد و زننده دارند، يا از چراغ هايي که نور را مستقيماً وارد چشم مي کنند، استفاده ننماييد.
- استفاده از عينک مطالعه
مي توانيد از پزشک خود درخواست کنيد برايتان عينک مخصوص مطالعه تجويز کند و يا خود به داروخانه رفته و عينکي براي خود انتخاب نماييد.(1) چنانچه در ديدن اشياء و فواصل دور، توسط هر دو چشم مشکلي نداريد و تنها ديدن چيزهاي نزديک برايتان دشوار است مي توانيد با زدن عينک اين مشکل را مرتفع نماييد.
- دقت در انتخاب شماره ي عينک
معمولاً خود فرد از هر کس ديگري قادر به تشخيص نوع عينک است. هنگام خريد عينک ابتدا از ضعيف ترين عينک، يعني عينکي که با آن از دور بتوان خواند، شروع کنيد. اگر شماره ي عينکي که خريداري مي کنيد بالا باشد، اگرچه اشياء نزديک را به راحتي خواهيد ديد، اما اشياء و چيزهايي که در فواصل دورتر قرار دارند محو و تيره به نظر خواهند رسيد.
- ايجاد وقفه در کار
پس از مدتي کار کردن با کامپيوتر يا نگاه کردن به صفحه ي تلويزيون از آن چشم برداريد و به چشم ها استراحت دهيد. اگر روزانه 6 تا8 ساعت با کامپيوتر کار مي کنيد، لازم است هر 2تا3 ساعت يکبار به چشم ها استراحتي بدهيد. در اين فاصله به کارهاي ديگري بپردازيد مثلاً يک فنجان چاي بنوشيد و يا حمام کنيد - خلاصه به مدت 10تا 15 دقيقه چشم از صفحه کامپيوتر برداريد. در صورت امکان مي توانيد از کار خود کپي تهيه کرده و به جاي چشم دوختن به صفحه نمايش به صفحه کاغذ نگاه کنيد.
- تيره کردن صفحه نمايش
آنچه بر روي صفحه نمايش مي بينيد تنها حروف و ارقام نيستند. بلکه هر يک به منزله ي لامپ بسيار کوچکي هستند که نور را مستقيماً به سوي چشم هاي شما مي فرستند. حروف روي صفحه نمايش را بيش از حد روش نکنيد. صفحه نمايش را تاريک تر کنيد و در عوض با تنظيم کنتراست به تصوير وضوح ببخشيد.
يک نکته ديگر: مدادي برداريد و در کنار دکمه ي تنظيم نور در همان وضعيت که هست علامتي بزنيد تا در صورت استفاده ي فرد ديگري از کامپيوتر و به هم خوردن تنظيمات شما، به راحتي قادر باشيد آن را مجدداً مطابق نياز خود تنظيم نماييد.
- سايه ايجاد کنيد
براي رفع خستگي چشم، بهترين کار تاريک کردن صفحه ي نمايش است. اين کار را مي توان با ايجاد سايه انجام داد. به فروشگاه لوازم التحريري برويد و يک تکه مقواي کلفت مشکي خريداري کنيد. مقوا را روي سطح فوقاني صفحه نمايش قرار دهيد و آن را از دو طرف تا بزنيد. به طوري که سايباني بر روي آن درست شود. در صورت لزوم مي توانيد مقوا را به جلو يا عقب حرکت دهيد.
در حقيقت مي توان گفت با اين کار صفحه ي نمايش را داخل يک جعبه سياه قرار مي دهيد. به اين ترتيب مي توانيد درجه روشني صفحه نمايش را کاهش دهيد.
- رفع خستگي چشم با بستن آن
به عقيده ي متخصصان، بهترين کار براي رفع خستگي چشم، استراحت دادن به آن هاست. استراحت دادن به چشم ها، بسيار آسان تر از آن است که تصور مي کنيد. اين کار را مي توان حتي هنگام صحبت کردن با تلفن انجام داد. تنها کافي است هنگام صحبت کردن و هنگامي که مجبور به خواندن يا نوشتن نيستيد، چشم هاي خود را ببنديد. بسته به آن که در روز چه مدت مکالمه تلفني داريد، مي توانيد 1 تا 2 ساعت با بستن چشم ها به آن ها استراحت دهيد. افرادي که اين روش را به کار مي گيرند، از آن ابراز رضايت مي کنند و مي گويند که با اين کار مي توان از خستگي چشم ها جلوگيري نمود.

هشدار پزشکي

- چه وقت به پزشک مراجعه کنيم؟
گاهي اوقات خستگي چشم تنها مربوط به گذشتن از مرز چهل سالگي نمي شود و علت مهم تري دارد. بعضي مواقع خستگي چشم در اثر انحراف چشم ها، يعني به هم خوردن توازن محور دو چشم، ايجاد مي گردد. در اين صورت درمان چشم بايد توسط متخصص چشم صورت گيرد. متخصص با دادن تمرينات مخصوص به فرد، تجويز عينک - و در صورت لزوم جراحي ماهيچه هاي چشم - مي تواند به رفع اين عارضه بپردازد. همه ي متخصصان معتقدند در صورت داشتن درد و حساسيت به نور، حتماً به پزشک مراجعه نمود.

روشي متفاوت

براي « مِيِر اشنايدر »، يوگا تنها وسيله براي کسب چشم بصيرت نبود. بلکه وسيله اي براي بازيافتن بينايي نيز بود. « اشنايدر » که نابيناي مادرزادي است مي گويد: « من به وسيله ي يوگا توانستم چشم هايم را معالجه کنم و بيناييم را بازيابم. او جهت بازيافتن بينايي خود، هر روز به انجام تمرينات يوگا مي پردازد. در حال حاضر ديد او 20/60 است و اظهار مي دارد که بينايي او دايماً در حال بهبود و و افزايش است. فنوني که « اشنايدر » در « مرکز خود درماني » خويش در سانفرانسيسکو، کاليفرنيا و در کتاب خود درماني به نام « بينايي و زندگي من » آموزش مي دهد، از سوي متخصصان چشم از يک طرف و يک طرفدار ورزش چشم يعني دکتر « ويليام بيتز » از سوي ديگر، مورد بحث است. « اشنايدر » مي گويد: « من روش هاي دکتر « بيتز » را به کار گرفتم و خود تغييرات اندکي در آن ها دادم و برخي چيزها را به آن ها افزودم ». اگرچه تأثير اين تمرين ها در بازگشت بينايي چشم هنوز به درستي معلوم نيست، اما برخي از آن ها در رفع خستگي چشم بسيار مفيدند.
- استفاده از چاي
حوله اي برداريد و آن را به چاي آغشته کنيد. دراز بکشيد و حوله ي گرم را روي چشم هاي بسته قرار دهيد و 10 تا 15 دقيقه به همان حال بمانيد. اين کار باعث رفع خستگي چشم ها مي شود. مراقبت باشيد چاي را داخل چشم ها نريزيد. در ضمن قبل از فرو بردن حوله در چاي اندکي صبر کنيد تا چاي از جوش افتاده و کمي خنک شود.
- از دست ها کمک بگيريد
اگر خواهان رفع خستگي چشم ها هستيد، بايد از دست هايتان کمک بگيريد. دست هايتان را به هم بماليد تا وقتي که احساس کنيد گرم شده اند. سپس کف دست ها را روي کره چشم قرار دهيد. چشم ها را فشار ندهيد. تنها با دست هايتان آن ها را بپوشانيد. آرام و عميق نفس بکشيد و رنگ سياه را مجسم کنيد. اين کار را هر روز به مدت 20دقيقه انجام دهيد.
- پلک زدن را از ياد نبريد
در واقع يکي از وظايف پلک ها ماساژ دادن چشم هاست. پس روزانه بايد 300بار به طور آگاهانه پلک زد. هر بار که پلک مي زنيد چشم ها تميز مي شوند و در عين حال ماساژ مختصر و ملايمي هم به چشم ها داده مي شود. به خاطر داشته باشيد که اين کار مجاني است و هزينه اي در بر ندارد.

پي نوشت :

1. در ايران، چنين امکاني وجود نداشته و توصيه نمي شود. «ويراستار پزشکي»