positive liberty

آزادي مثبت

برداشتي از آزادي است كه معمولاً ( و البته گاه به گونه اي گمراه كننده ) در برابر آزادي منفي [ يا سلبي ] قرار مي گيرد. اين مقايسه پس از انتشار مقاله ي مشهور برلين تحت عنوان « دو مفهوم » باب شد. آزادي منفي « آزادي از » (
سه‌شنبه، 14 مرداد 1393
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
آزادي مثبت
آزادي مثبت

 

نويسنده: جان پايك
مترجمان: دكتر سيدمحمدعلي تقوي
دكتر محمدجواد رنجكش


 

 positive liberty

برداشتي از آزادي است كه معمولاً ( و البته گاه به گونه اي گمراه كننده ) در برابر آزادي منفي [ يا سلبي ] قرار مي گيرد. اين مقايسه پس از انتشار مقاله ي مشهور برلين تحت عنوان « دو مفهوم » باب شد. آزادي منفي « آزادي از » ( liberty from ) و آزادي مثبت « آزادي براي » (‌liberty to )‌خوانده مي شود. اما با مطرح شدن انتقادات مك كالوم، اين مقايسه از نقطه نظر تحليلي قانع كننده به نظر نمي رسد. آزادي مثبت دست كم دو تعبير را كه از نظر مفهومي از يكديگر جدا هستند دربرمي گيرد: نخست، آزادي به معناي خودمختاري ( يعني توانايي من براي حكمراني بر خودم ) و ديگري، داشتن منابعي كه مرا قادر به بهره برداري از فرصت هاي موجود مي كنند.
همان گونه كه برلين به درستي اشاره مي كند، در تاريخ انديشه ي سياسي، آزادي مثبت مورد سوءاستفاده ي توتاليترها واقع شده است. در آزادي به معناي خودمختاري مي توان كوششي را در نفس عالي براي كنترل نفسِ داني مشاهده كرد. اگر من گرفتار تمنيّات يا غرايز پست باشم و نتوانم آنها را مهار كنم، شايد نتوان گفت كه كاملاً آزادم. چرخش به سمت توتاليتاريانيسم وقتي صورت مي گيرد كه نفس عالي نه در درون خود فرد بلكه در دولت تجسم يافته باشد. در اين وضعيت، دولت به طرز نفرت انگيزي با جا زدن خود به عنوان نفس عالي مي كوشد اعمال نفس داني ( يعني شهروندان ) ‌را هدايت كند و اين كار را زير لواي تمهيد آزادي مثبت براي آنان انجام مي دهد. بدين ترتيب به نظر مي رسد كه آزادي مثبت با اجبار همراه شود، چنان كه به زبان روسو افراد را بايد « مجبور ساخت تا آزاد باشند ».
با اين همه نكته اي در گونه هاي مختلف آزادي مثبت وجود دارد كه معمولاً شخصيت هاي جمهوري خواه مطرح مي كنند و آن اين كه مشاركت سياسي پيش شرط آزادي و خودمختاري است.
منبع مقاله :
پايك، جان، (1391)، فرهنگ اصطلاحات فلسفه ي سياسي، مترجمان: سيد محمدعلي تقوي- محمدجواد رنجكش، تهران: نشر مركز، چاپ اول



 

 



ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط