لیست زبان های برنامه نویسی کامپیوتر

در ابتدا اجازه دهید قبل از درک منطق های نهفته در دسته بندی های مختلف زبان های برنامه نویسی کامپیوتر و مرور لیست آنها، به بحث مختصری در مورد اصول اولیه برنامه نویسی کامپیوتر بپردازیم. به طور دقیق، برنامه نویسی کامپیوتر شامل تمام فعالیت های در گیر در ایجاد و حفظ یک کد منبع، از قبیل طراحی، نوشتن، تست و اشکال زدایی کد منبع از هر برنامه می‌باشد. یک برنامه کامپیوتری مجموعه ای از دستور العمل ها است، به گونه ای که برای انجام یک مجموعه خاصی از وظایف، توسعه یافته و نوشته شده است. این دستور العمل ها، شامل مشخصات و عمل کردهای مورد نیازی هستند که برای ایجاد یک برنامه نوشته می شوند و در نهایت یک کد منبع برنامه را تشکیل می دهند. گمان می کنیم این مطالب، ایده مختصری در مورد برنامه های کامپیوتری و برنامه نویسی کامپیوتر ارائه دهند. اکنون، اجازه دهید با زبان های برنامه نویسی کامپیوتر با جزئیات بیشتری آشنا شویم.

زبان های برنامه نویسی

یک زبان برنامه نویسی عبارت است از توضیح، اندازه گیری یا بیان فرایندها یا الگوریتم هایی که شامل داده های دیجیتال و هم چنین داده های غیر دیجیتال باشد و بتواند توسط ماشین های محاسبه اجرا شود. زبان های برنامه نویسی برای تعداد زیادی از اهداف ایجاد شده اند، اما منطق اولیه ایجاد همه آنها مشترک است - آنها برای کنترل و تنظیم رفتار و عمل کرد ماشین های محاسباتی با توجه به خروجی مورد نظر خود به کار می روند. تمام زبان های برنامه نویسی دارای دو جزء اصلی می باشند - صرف و نحو. نحو یا syntax شکل و ترتیب نمادها و کاراکترها در یک زبان خاص است. معنا شناسی یا Semantic با معنی و مفهوم مجموعه ای از کاراکترها که به طرز خاصی مرتب شده اند، همراه است. به عنوان مثال، اجازه دهید با مروری بر چند نمونه ساده زبان های برنامه نویسی تعریفی از صرف و نحو و ارتباط آنها با برنامه نویسی ارائه دهیم.

نمونه برنامه C++

Syntax (نحو):
#include
using namespace std;
int main()
{
cout < "good="">
return 0;
}
Semantic:
Good Morning!
Simple COBOL Program Example
Syntax:
DISPLAY "Good Morning".
STOP RUN
Semantics (صرف):
Good Morning

انواع زبان های برنامه نویسی

به طور کلی، دو نوع اساسی از زبان های برنامه نویسی وجود دارند که بر اساس سطح انتزاعی معماری مجموعه دستورالعمل-های کامپیوتر می باشند. این دو نوع از زبان های برنامه نویسی، زبان سطح بالا و زبان سطح پایین می باشند. زبان های سطح بالا بسیار به سینتکس های ماشین شباهت دارند و بیشتر این زبان ها از عناصر زبان جهان واقعی استفاده می نمایند. به این ترتیب، زبان های سطح بالا کار بر پسندتر بوده و قابلیت انتقال بیشتری در سیستم عامل های مختلف ارائه می دهند. از مشخصه های این زبان ها عدم رؤیت آشکار جزئیات عملیات CPU از قبیل مدیریت دامنه و مدل دست رسی به حافظه می-باشد. به منظور درک و پردازش ورودی از کار بر توسط ماشین محاسباتی و تبدیل آن به زبان سطح بالا، یک مفسر، کامپایلر و یا مترجم به کار گرفته می شود تا آن را به یک شکل اجرایی تبدیل کند. از نمونه های متداول و رایج زبان سطح بالا می توان جاوا، C و C + + را نام برد. زبان سطح پایین از نظر فرم آن بسیار نزدیک به کد ماشین داخلی کامپیوتر است و در نتیجه، به راحتی و به آسانی توسط کامپیوتر بدون نیاز به برنامه واسط مانند مفسر، کامپایلر و مترجم اجرا می گردد. GL1 و GL2 نمونه هایی از زبان های برنامه نویسی رایج از این دسته هستند.
 

زبان های برنامه نویسی کامپیوتر : فهرست بر اساس طبقه بندی
 

بیش از 700 زبان برنامه نویسی وجود دارد که تا به امروز توسعه داده شده اند! لیست طبقه بندی شده برجسته ترین و محبوب ترین زبان های برنامه نویسی تحت دسته بندی های مختلف در ادامه قابل مشاهده است.

 

زبان های برنامه نویسی آرایه

فرترن (Fortran)
Analytica
Chapel
APL
F
A+
F- اسکریپت
Fortress
IDL
J
K
PDL
R
NESL
MATLAB واژه متلب هم به معنی محیط محاسبات رقمی و هم به معنی خود زبان برنامه ‌نویسی مربوطه ‌است که از ترکیب دو واژه ( MATrixماتریس) و( LABoratoryآزمایشگاه) ایجاد شده‌ است.
S-Lang
اکتاو (Octave)
Nial
SAC
ZPL
X10

 

زبان های برنامه نویسی جنبه گرا

AspectLua
AspectJ
CaesarJ
Object Teams
E
Aspect C++
Compose

 

زبان های برنامه نویسی تألیف

PILOT
Bigwig
TUTOR
Coursewriter

 

زبان های اسمبلی

ASEM-51
AKI
ASCENT
ASPER
BAL
C--
COMPASS
Emu8086
EDTASM
FAP
FASM
GAS
HLA
HLASM
LC-3
Linoleum
MACRO-11
MACRO-20
MACRO-32
MASM
MI
MIPS
Motorola 68KAssembly of CPUs
NASM
NEAT
PAL-III
PASM
RosAsm
Sphinx
TASM
Yasm

 

زبان های برنامه نویسی واسط خط فرمان

4DOS
.bat
Windows PowerShell
CHAIN
CLIST
DCL

زبان دسته DOS

CMS EXEC
EXEC 2
JCL
sh
csh
Ch
tcsh
bash
ksh
zsh
Rc
Es shell
REXX
SCLI
SsCLI
TACL

 

زبان های برنامه نویسی کامپایل شده

Ada
الگول (ALGOL)
Ateji PX
بیسیک (BASIC)
C
C++
C#
CLEO
CLIPPER 5.3
Clush
COBOL
CLisp
Cobra
Corn
Curl
D
DASL
دلفی (Delphi)
DIBOL
Dylan
dylan.NET
Ecere C
Eiffel
Factor
Forth
فرترن (Fortran)
Go
هسکل (Haskell)
Harbour
جاوا (Java)
JOVIAL
LabVIEW
Nemerle
Objective-C
پاسکال (Pascal)
Plus
ppC++
پایتون (Python)
RPG
Scheme
اسمال تاک (SmallTalk)
ML
Turing
Urq
ویژوال بیسیک (Visual Basic)
ویژوال فاکس پرو (Visual FoxPro)
ویژوال پرولوگ (Visual Prolog)
WinDev
X++
XL
Z++

 

زبان های برنامه نویسی هم روند یا هم زمان

Ada
ChucK
Cilk
C Omega
Clojure
ConcurrentLua
Concurrent Pascal
Corn
Curry
E
Eiffel
Erlang
Go
جاوا (Java)
Join-Calculus
Joule
لیمبو (Limbo)
MultiLisp
occam
Oz
Pict
SALSA
Scala
SR

 

زبان های برنامه نویسی جریان داده

Hartman Pipelines
G
Lucid
Max
Prograph
Pure Data
وی (Vee)
VisSim
WebMethods Flow
Monk
Oz
VHDL

 

زبان های برنامه نویسی داده گرا

Clarion
Clipper
dBase
MUMPS
SPARQL
SQL
Tutorial D
ویژوال فاکس پرو (Visual FoxPro)
WebQL

 

زبان های برنامه نویسی آموزشی

Scratch
Etoys
Squeak
BlueJ
Greenfoot
NetBeans
Scheme
Logo
Common Lisp
newLISP
Gambas
SiMPLE
Microsoft Small Basic
BASIC-256
ویژوال بیسیک دات نت (یکی از مشهورترین زبان های برنامه نویسی کامپیوتر برای افراد مبتدی) Visual Basic .Net
Alice
AgentSheets
Baltie
E-Slate
CiMPLE
Hackey Hack
Guido van Robot
Kodu
Karel
Mama
پاسکال (Pascal)
Lego Mindstorms
RoboMind
Phrogram
Stagecast Creator
Curry
هسکل (Haskell)
A++
Oz
Qi II
M2001

 

زبان های برنامه نویسی ساخت یافته یا فرا داده ای

dBase
SQL
Clarion
MUMPS
SPARQL
Fox Pro
Clipper
WebQL

 

زبان های برنامه نویسی توصیفی

Ant
Lustre
Modelica
xBase
MetaPost
DASL
تبدیلات اکس اس ال (XSL Transformation)
پرولوگ (Prolog)
Poses++

 

زبان های برنامه نویسی گسترده

Ateji PX
AutoLISP
CAL
C/AL
DML
Guile
Lua
OptimJ
پایتون (Python)
REXX
Ruby
S-Lang
SQL
تی سی ال (Tcl)
Vimscript
VBA
Windows PowerShell

 

زبان های برنامه نویسی سری

Whitespace
Chef
Klingon
Befunge
Shakespeare
LOLCODE
FALSE
Piet
INTERCAL
Malbolge
SNUSP

 

زبان های برنامه نویسی تابعی

Charity
Curl
Clean
F#
هسکل (Haskell)
Lisp
Hop
متمتیکا (Mathematica)
ML
ارلنگ (Erlang)
R
Spreadsheets
Kite
OPS5
Opal

 

زبان های برنامه نویسی منطق گرا

Leda
Janus
Poplog
Oz
Fril
CLACL
ROOP
Alma-0

 

زبان های برنامه نویسی محیط تجاری نسل چهارم

FOCUS
MARK-IV
Oracle Express 4GL
SAS
XML mosaic
Aubit 4GL
CorVision
Uniface
LINC 4GL
ABAP
Ubercode
xBase
MAPPER
Visual DataFlex
Today
ویژوال فاکس پرو (Visual FoxPro)

 

زبان های برنامه نویسی ماشین

UltraSPARC
Motorola 6800
Intel 8008/8080/8085
StrongARM
ARM
Commodore 64 CPU
MIPS R2000/ R3000
National 32032

 

زبان های برنامه نویسی تعاملی

بیسیک (Basic)
Clojure
CLisp
Erlang
F#
Forth
FPr
Fril
هسکل (Haskell)
IDL
Lua
MUMPS
میپل (Maple)
متلب (MATLAB)
ML
Mythryl
Perl
PostScript
پایتون (Python)
R
REXX
Ruby
Scala
Scheme
اسمال تاک (SmallTalk)
S-Lang
تی سی ال (Tcl)
Windows PowerShell

 

زبان های برنامه نویسی تفسیر شده

Ant
APL
AutoHotkey
Autolt
بیسیک (BASIC)
Databus
Eiffel
Forth
FPr
Frink
GML
Groovy
هسکل (Haskell)
J
LISP
LPC
Lua
Lush
MUMPS
میپل (Maple)
پاسکال (Pascal)
Perl
Pikt
پست اسکریپت (PostScript)
پایتون (Python)
REXX
R
Ruby
S-Lang
Spin
TorqueScript
thinBasic
VBScript
Windowes PowerShell
XMLmosaic

 

زبان های برنامه نویسی تکرار شونده

Aldor
Alphard
C#
CLU
Cobra
Eiffel
Icon
IPL-v
Lua
Lush
پایتون (Python)
Sather
XL

 

زبان های برنامه نویسی بر اساس لیست

FPr
Joy
Lisp
Lush
R
تی سی ال (TCl)
TRAC
Little Languages
apply
awk
Comet
SQL

 

زبان های برنامه نویسی ماکرو

cpp
m4
PHP
SMX

 

زبان های برنامه نویسی متا

C++
Curl
D
Forth
هسکل (Haskell)
Lisp
Lua
Lisp
Lua
پایتون (Python)
ruby
اسمال تاک (SmallTalk)
XL

 

زبان های برنامه نویسی چند الگویی

Ada
ALF
Alma
APL
بتا (BETA)
C++
C#
ChucK
Cobra
CLisp
Corn
Curl
Curry
D
دلفی (Delphi)
Dylan
ECMAScript
Eiffel
F
Fantom
FPr
Harbour
Hop
J
LabVIEW
Lasso
Lava
Leda
Lua
Metaobject protocols
Mythryl
Nemerle
Objective Camrl
Oz
Object Pascal
Perl
PHP
Pliant
Poplog
ppC++
Prograph
پایتون (Python)
R
REBOL
ROOP
Ruby
Scala
Seed 7
SISAL
Spreadsheets
تی سی ال (Tcl)
Windows PowerShell
XL

 

زبان های برنامه نویسی آنالیز عددی

AMPL
GAMS
MATLAB
Seneca

 

زبان های برنامه نویسی غیر انگلیسی

ARLOGO
Chinese BASIC
Fjölnir
HPL
Lexico
Rapira
Glagol
Portugol

 

زبان های برنامه نویسی کلاس شی‌ء گرا

CLisp
Dylan
Goo
Cecil
Actor
Ada 95
بتا (BETA)
C++
Chrome
ChucK
Cobra
ColdFusion
Corn
Curl
D
DASL
دلفی (Delphi)
dylan.NET
E
Ecere C
Eiffel
F-Script
فرترن (Fortran)
Fortress
FPr
GAMBAS
GML
Harbour
j
جاوا (Java)
Fortress
FPr
GAMBAS
GML
Harbour
j
Modula-2
Moto
Nemerle
NetRexx
Oberon-2
Object Pascal
Object Caml
Perl 5
PHP
Pliant
ppC++
Prograph
پایتون (Python)
Revolution
Ruby
Scala
Seccia
Simula
اسمال تاک (SmallTalk)
SPIN
SuperCollider
VBScript
Visual DataFlex
ویژوال فاکس پرو (Visual FoxPro)
ویژوال پرولوگ (Visual Prolog)
X++
XOTcl

 

زبان های برنامه نویسی شی‌ء گرا بر اساس نمونه اولیه

ABCL/1/R/R2/c plus
Agora
cecil
ECMAScript
Etoys
Glyphic script
Io
Lisaac
Lua
MOO
NewtonScript
Obliq
R
REBOL
Self
Slate
TADS

 

زبان های برنامه نویسی قاعده آفساید

ISWIM
ABC
Hyper Talk
Ivy
میراندا (Miranda)
Occam
Pliant
SPIn
XL

 

زبان های برنامه نویسی رویه ای

Ada
الگول (ALGOL)
Alma-0
بیسیک (BASIC)
BLISS
C
C++
C#
ChucK
Cobra
COBOL
ColdFusion
Component Pascal
Curl
D
DASL
dylan.NET
دلفی (Delphi)
Ecere C
ECMAScript
Eiffel
فرترن (Fortran)
FPC Pascal
Harbour
Hyper Talk
جاوا (Java)
JOVIAL
Lasso
Modula-2
Oberon
Oberon-2
متلب (MATLAB)
MUMPS
Nemerle
Occam
پاسکال (Pascal)
PCASTL
Perl
PL/C
PL/I
Plus
پایتون (Python)
R
Rapira
RPG
S-Lang
VBScript
ویژوال بیسیک (Visual Basic)
ویژوال فاکس پرو (Visual FoxPro)
X++
XL
XMLmosaic
زبان انعکاسی
جنبه گرا
Befunge
C##
ChucK
Cobra

 

اجزای سازنده قطعات جعبه سیاه پاسکال

Cobra
Curl
دلفی (Delphi)
ECMAScript
Eiffel
Forth
Harbour
جاوا (Java)
Lisp
Lua
Maude System
.NET FCLR
Oberon-2
Objective-C
PCASTL
Perl
PHP
Pico
Pliant
Poplog
پرولوگ (Prolog)
پایتون (Python)
REBOL
Ruby
اسمال تاک (SmallTalk)
SNOBOL
تی سی ال (Tcl)
X++
XL

 

زبان های برنامه نویسی بر اساس قانون

CLIPS

محدودیت انتقال قوانین

Jess
OPS5
پرولوگ (Prolog)
Poses++

زبان های اسکریپت

AppleScript
AWK
BeanShell
Ch
CLIST
ColdFusion
ECMAScript
CMS EXEC
EXEC 2
F-Script
Falcon
Frink
GML
ICI
Io
JASS
Groovy
Join Java
Tea
Lua
MEL
Mythryl
Perl
PHP
Pikt
پایتون (Python)
R
REBOL
REXX
Revolution
Ruby
اسمال تاک (SmallTalk)
S-Lang
Se
Tcl
TorqueScript
VBScript
Windows PowerShell
Winbatch

 

زبان های برنامه نویسی بر اساس انباشتگی (Stack Based)

Cat
colorForth
Factor
Forth
Joy
Piet
Poplog
PostScript
RPL
Urq

 

زبان های برنامه نویسی سنکرون یا هم زمان

Argos
Averest
Esterel
LEA
Lustre
Signal
SynchCharts

 

زبان های برنامه نویسی انتقال نحو (Sintax)

ANTLR
Coco/R
GNU bison
GNU Flex
Lex
M4
yacc
JavaCC
Rats!

 

زبان های برنامه نویسی ویژوال

CODE
Eiffel
Fabrik
LabVIEW
Lava
Limnor
Mindscript
Max
NXT-G
PPL
Prograph
Pure Data
Quartz Composer
Scratch
سیمیولینگ (Simulink)
Spreadsheets
Subtext
Tinkertoy
وی (VEE)
VisSim
ww
EICASLAB

 

زبان های برنامه نویسی نیکلاس ورس

الگول W (ALGOL W)
Modula
Modula-2 (Obliq based on Modula 3)
Oberon
Oberon-2
Oberon-07
Object Pascal

 

زبان های برنامه نویسی براساس XML

Ant
C Omega
Jelly
LZX
MXML
XQuery
XSLT
XMLmosaic

معمولاً بسیاری از زبان های برنامه نویسی تحت طبقه بندی های مختلف بر اساس ساختار، عمل کرد، جهت گیری یا هر معیار دیگر در چند طبقه بندی به صورت مشترک قرار می گیرند. محبوبیت یک زبان برنامه نویسی بر اساس همین تطبیق پذیری-ها و ویژگی ها می باشد.


 

جدیدترین زبان های برنامه نویسی

آغاز توسعه زبان های برنامه نویسی ذکر شده در پایین، از سال 2000 شروع شده است. به این فهرست از جدیدترین زبان-های برنامه نویسی توسعه یافته توجه نمایید.

Alma-0
Aspect-J
Ada 2005
Boo
C#
Cobra
Clojure
D
F#
Fantom
Factor
Ferite
Groovy
Go
Io
Joy
Join Java
Kite
Links
Little b
Nemerle
OptimJ
Oberon-07
Pure
Squirrel
Scala
Subtext
ویژوال بیسیک دات نت (Visual Basic .Net)
Vala
Windows PowerShell
XL

در این متن سعی شد تا بسیاری از رایج ترین زبان های برنامه نویسی در طبقه بندی های عمده در لیست زبان های برنامه نویسی ارائه شده قرار گیرد. کسانی که در حیطه برنامه نویسی کامپیوتر به دنبال شغل هستند، باید از تمام زبان های دیگر متعلق به دسته های مختلف دیگر که حتی در این مقاله نیز ذکر نشده است، آگاه باشند. هدف از نوشتن این مقاله در زمینه فهرست زبان های برنامه نویسی، تلاش برای لیست کردن برخی از رایج ترین و جدیدترین زبان های برنامه نویسی به منظور کسب اطلاعات از تعداد وسیع و انواع آنها می باشد تا برای طیف گسترده ای از اهداف و نیازهای برنامه نویسی در دست رس قرار گیرد. از برنامه نویسی لذت ببرید!