انواع آغازیان

آغازیان چه موجوداتی هستند؟ چگونه بسیاری از انواع مختلف موجودات آغازین وجود دارد؟ در پایین به این پرسشها پاسخ داده شده است.
اجازه دهید با پاسخ دادن به سئوال «موجودات آغازین چه هستند؟» شروع کنیم. سلسله‌ی بیولوژیکی آغازیان شامل گروهی از گونه‌های منحصر به فرد حیات هستند که از سلول‌های یوکاریوتی تشکیل شده‌اند [در زیست‌ شناسی به جان داری که سلولهای آن هستهی واقعی و غشا دارد یوکاریوت(Eukaryote) یا هوهسته‌ای گفته می‌شود.] که می‌توانند تک سلولی و نیز چند سلولی باشند. علاوه بر جانوران و گیاهان، آغازیان سلسله‌ی بیولوژیکی قابل توجهی از موجودات زنده هستند که دارای ویژگی‌ها، عمل کردها و خصوصیاتی هستند که تا حد زیادی نسبت به موجودات زنده متعلق به دو سلسله‌ی دیگر متفاوت است. موجودات زنده‌ی مختلف و یا گونه‌های مختلف حیات که تحت سلسله‌ی آغازیان گروه بندی شده‌اند، وجه اشتراک زیادی با یک دیگر نداشته، به جز این واقعیت که آنها ساختار بسیار ابتدایی و ساده‌ای دارند. حتی آغازیان چند سلولی دارای ساختار بسیار ابتدایی می‌باشند به این دلیل که فاقد بافت‌های تخصص یافته هستند. به طور کلی، آغازیان سه نوع بوده و که این سه نوع به پنج گروه مجزا طبقه بندی شده‌اند. اجازه دهید نگاهی به انواع مختلف آغازیانی که در زیست کره‌ی زمین وجود دارند، بیاندازیم.

انواع مختلف آغازیان

همان طور که در بالا ذکر شد، سه نوع گسترده‌ی آغازیان شبه گیاهان، شبه جانوران و شبیه قارچ‌ها می‌باشند. در حال حاضر، این سه گروه عمده را از نظر علمی می‌توان به پنج شاخه‌ی بزرگ طبقه بندی کرد، که هر کدام به چند زیر شاخه تقسیم می‌شوند:

آرکی پلاستیدها Archaeplastida

این رده بندی بزرگ متشکل از فرم‌های حیات یوکاریوتی است که دارای کلروپلاستی می‌باشند که توسط دو غشاء احاطه شده‌اند. تصور می‌شود که این نوع ساختار به نظریه‌ی درون هم زیستی ((endosymbiosis سیانو باکتری اشاره‌ دارد. این شاخه به دو زیر شاخه‌‌‌ی دیگری که در ذیل آمده تقسیم می شود:

• رودوفیتا (Rhodophyta): یوکاریوتهایی که فاقد تاژک هستند نمونه‌ی خوبی از آن جلبک قرمز است.
• گلوکوفیت (Glaucophyte): به عنوان مثال، جلبکهای میکروسکوپی آب شیرین هستند که با حضور یک لایه مورئین (پلیمری متشکل از قندها و آمینو اسیدها می‌باشد که تشکیل دهنده دیواره سلولی باکتری‌ها است) که گمان می‌رود به عنوان نشانه‌ای از درون هم زیستی پلاسمیدهای (مولکول‌های DNA کوچکی هستند که به طور مجزا از کروموزوم در سلول وجود دارند) سیانو باکتری باشند.

کرومالولت (Chromalveolate)

این طبقه بندی بزرگ آغازیان، یوکاریوتهایی هستند که ارگانیسم تک سلولی داشته و با این مورفولوژی (ریخت شناسی) که بسیاری از اعضاء آنها شبیه گیاهان زمینی بوده و دارای دیواره‌های سلولی می‌باشند. این نوع از آغازیان نیز همانند گیاهان به توانایی انجام فتوسنتز مجهز شده‌اند. این گروه بزرگ به پنج زیر گروه ذیل تقسیم می‌شوند:

• آلوئولیت Alveolate – دارای میتوکندری، آلوئول غشایی، کیسه‌های مسطح و تاژکهای مجزا ساخته شده‌اند
• کریپتومونادCryptomonad ـ اساساً کلروپلاست حاوی جلبکند
• هاپتوفیت Haptophyte ـ یوکاریوتهایی که دارای کلروپلاست رنگ دانه‌ای هستند که نمونه‌ای از آن جلبک کوکولیتوفور coccolithophore است.
• هتروکونت Heterokont ‌ـ موجودات دو اتمی، عمدتاً جلبک بوده؛ به عنوان مثال: اشنه دریایی، که توسط محتوای کلروپلاست و سلولهای متحرکشان مشخص می‌شوند.

حفره داران Excavates

این زیر گروه متشکل از موجودات زنده تک سلولی یوکاریوتی است که ممکن است زندگی آزاد و هم چنین هم زیستی داشته باشند. بسیاری از این اشکال حیات اغلب فاقد میتوکندری معمولی هستند. آنهایی که دارای میتوکندری هستند آن را در قالب صفحه، ورقه‌های نازک یا تیغه‌های لوله‌ای دارند. بیشتر حفره داران دو یا چند تاژک دارند. این شاخه‌ی بزرگ به سه زیر شاخه دیگر ذیل تقسیم می‌شوند:

• اوگلنوزوا Euglenozoa : این گروه شکل حیات تک یاخته‌ای داشته که دارای تاژکند. این اشکال تک سلولی‌اند که برخی از آنها زندگی آزادی داشته در حالی که دیگران زندگی انگلی دارند.
• متامونادها Metamonads : این تک یاخته‌های تاژک دار بی هوازی هستند که عمدتاً در رابطه هم زیستی یا انگلی به سر می‌برند.
• پرکولوزوا Percolozoa : این گروه موجودات تک سلولی هستند که فاقد رنگ دانه بوده و برخی از آنها قابلیت دارند به فرمهای آمیبی، تاژک ‌دار و هم چنین کیسه‌ای تبدیل شوند.

ریزاریا Rhizaria

این گروه بزرگ شامل تنها موجودات زنده تک سلولی یوکاریوتی است که دارای میتوکندری با تیغه‌ی لوله هستند. بسیاری از این موجودات همانند آمیب‌ها دارای دروپا pseudopodia (پای کاذب) می‌باشند. این گروه بزرگ به سه زیر شاخه دیگر ذیل تقسیم می‌شوند:

• سرکوزوا Cercozoa : آمیبها و تاژک دارانند که می‌توانند به منظور تغذیه تشکیل پای کاذب دهند (در نبود یک دهان تعریف شده).
• روزن داران Foraminifera: آمیبهایی هستند که دارای رشته‌های بسیار ریز سیتوپلاسمی منشعب و ادغام شده‌اند تا موجود آغازین از یک شبکه میکروسکوپی با یک هسته نمود پیدا کند؛
• ردیولاریا Radiolaria : این آغازین آمیبی شکل دارای اسکلت پیچیده‌ای است که از مواد معدنی ساخته شده‌اند، نمونه‌ای از آنها ممکن است به عنوان موجودات دریایی دیده شوند.

تک تاژکان Unikont

این آغازیان دارای ساختاری ژنتیکی بوده که در آن سه ژن با یک دیگر ترکیب شده‌اند. ساختار سلولی یوکاریوتی است و بسیاری از این موجودات زنده یا آمیبی شکل بدون تاژک هستند یا موجودات زنده‌ای هستند که فقط یک تاژک بیرون زده دارند. این رده‌ی بزرگ به دو زیر شاخه‌ی دیگر ذیل تقسیم می‌شوند:

• Ameobozoa: ‌این آغازیان آمیبهای جنسی می‌باشند که حرکت آنها به جریان سیتوپلاسمی داخلی خود وابسته است.
• Choanozoa: این آغازیان، جانور مانند بوده و بسیاری از آنها انگل می‌باشند.

همان طور که حدس می‌زنیم، ارائه‌ی نظر کلی دقیق از انواع مختلف آغازیان با طبقه بندی سه سطحی از آنها کامل می‌شود. از آن جا که همه‌ی آغازیان یک ساختار سلول یوکاریوتی دارند، همه آنها تحت چرخه‌ی سلول یوکاریوتی ویژه‌ای هستند که شامل سه مرحله‌ی استراحت، اینترفاز و میتوز است. بیشتر آنها اندازه‌‌ی میکروسکوپی داشته و بسیاری دارای قابلیت‌های بالقوه بیماری زایی هستند. این آغازیان بیماری‌زا ممکن است حیوانات و هم چنین گیاهان را به عنوان میزبان برگزیده و در نتیجه، موجب بیماری آنها شوند. پلاسمودیوم فالسی پاروم آغازین مولد مالاریا است که نمونه‌ای عالی از آغازیان بیماری ‌زا به شمار می‌روند. همان طور که می‌توانیم انواع مختلف آغازیان را در بالا ببینم، این سلسله‌ی بیولوژیکی شامل تنوعی گسترده بوده و هر شاخه و زیر شاخه‌ی آغازیان از یک دیگر متفاوت می‌باشند که گاهی اوقات از نظر مورفولوژی، ویژگی و بسیاری از جنبه‌های دیگر این تفاوت کم و بعضاً قابل توجه هستند.