بروکلي

کلم بروکلي (Broccoli ) با نام علمي Brassica Oleracea متعلق به خانواده ي خردل (1) است.
بروکلي يکي از گونه هاي گل کلم مي باشد که به گل کلم زمستانه (2) معروف است. بروکلي يک گياه مقاومي است و بين ماه هاي آبان و خرداد به ثمر مي رسد. البته بستگي به واريته هاي آن دارد. بروکلي نيز مانند گل کلم واريته هاي متعددي دارد که بر مبناي بالغ شدن آنها مي توان برنامه کشت آن را تنظيم نمود. واريته ها عمدتاً به دو گروه تقسيم مي شوند. يک گروه از آنها مانند کلم برگ در وسط کله ايجاد مي نمايند. گروه ديگر که علاقه مندان بيشتري دارند ساقه ها و گل هاي آنها در انتها باريک و پخش مي شوند. واريته هايي که پخش مي شوند به گل کلم زمستاني معروفند و دقيقاً شبيه گل کلم مي مانند. نمونه هاي پخش ساقه هاي فراواني ايجاد نموده که داراي سرهاي کوچکي با تعداد زيادي گل هاي سفيد يا ارغواني مي باشند که باز نشده اند. هر کدام از ساقه ها در جانب يک برگ رشد مي نمايند.
بروکلي گياه نسبتاً جديدي است و ابتدا تنها نمونه اي که در انگليس کشت مي شد سرهايي به رنگ زرد داشت. ليکن در نتيجه دورگه گيري نمونه ها و واريته هاي ديگري مانند نمونه هاي با سرهاي فشرده ايجاد شدند. بروکلي هاي پخش واريته هاي زيادي دارند از آن جمله "Briceoli Calabrese که براي مصرف ماه هاي شهريور و مهر بالغ مي شود.
ارزش غذايي 100 گرم سر شاخه هاي آب پز به قرار زير است:

انرژی	26 کالری	الیاف	1/5 گرم
پروتئین	3/1 گرم	کلسیم	88 میلی گرم
چربی	0/3 گرم	فسفر	62 میلی گرم
ویتامین A	2500 واحد	آهن	0/8 میلی گرم
ویتامین B1	0/09 میلی گرم	سدیم	10 میلی گرم
ویتامین B2	0/2 میلی گرم	پتاسیم	267 میلی گرم
نیاسین	0/8 میلی گرم

بروکلي گياهي است متعلق به آب و هواي خنک. تقريباً در همه گونه خاکي رشد مي کند به شرطي که قبل از کاشتن کود زيادي با آن مخلوط شده باشد. گياهان مقاوم به سرما و يخ زدگي هستند. لذا آنها را مي توان هم بهار و هم پاييز کاشت ( در آب و هواي معتدله ). اگر چه بروکلي در تمام طول تابستان رشد کرده و ثمر مي دهد ولي بسياري سبزي کاران رشد آن را متوقف مي کنند به دليل اين که بسياري از حشرات و آفات را به خود جذب مي نمايد.
بذور را بايستي درون گلخانه يا ساختمان شروع نمود. و گياهچه ها را بعد از آن که خطر يخ زدگي برطرف شد به بيرون منتقل نمود. گياهان بايستي 90 سانتي متر تا 1 متر فاصله داشته باشند و آب خوبي به آنها داده شود. علف هاي هرز و آفات را بايستي دور نمود. محصول را بايستي آن زمان که سرهاي آنها هنوز فشرده است برداشت نمود. پس از اولين برداشت سرهاي کوچک زيادي ظاهر مي شوند. اگر سرها مرتباً چيده شده و برداشت شوند گياهان براي مدت زيادي محصول مي دهند. ولي سرها تدريجاً کوچکتر و کوچکتر مي شوند.

پي نوشت ها :

1. Cruciferae.
2. Winter cauliflower.

منبع مقاله :
کيانمهر، هرمزديار، (1388)، گل هاي آپارتماني و سبزيکاري، تهران: آييژ، چاپ اول