تألیف: حمید وثیق زاده انصاری
منبع: راسخون
منبع: راسخون
اطلاعاتی در مورد گونه‌های مختلف گیاهان، حیوانات و ویژگی‌های دیگری از زیست بوم‌های آب شیرین در این مقاله عنوان شده است.
آب شیرین بر اساس در صد نمک موجود در آن تعریف می‌شود. آب‌های شیرین کمتر از ۱٪ آب‌های کره‌ی زمین را شامل می‌شوند. سه نوع منبع آب شیرین وجود دارد: رود خانه‌ها، دریاچه‌ها و تالاب‌ها. نیمی از منابع آب آشامیدنی در جهان از این منابع تأمین می‌شود. حدود ۹۰٪ مصارف مربوط به شستشو، از این منبع مهیا می‌شود. اشکال مختلف حیات و موجودات مختلفی، شامل نرم تنان، حشرات، حدود۱۲۰۰ نوع از دو زیستان و حدود ۷۰۰ گونه از ماهی‌ها چرخه‌ی زندگی خود را مدیون این زیست بوم هستند. اطلاعات مفیدی در رابطه با آب زیان زیست بوم‌های آب شیرین و حقایق مربوط به آن‌ها در این مقاله گرد آوری شده است.
در میان زیست بوم‌های موجود در جهان، زیست بوم‌های آب شیرین از تنوع حیوانات و گیاهان برخوردارند. بیایید به جزئیاتی در مورد دریاچه‌ها، رود خانه‌ها وتالاب‌ها وارد شویم.
ویژگی اصلی رودخانه‌ها و نهرها، بر خلاف زیست بوم‌های دیگری چون دریاچه‌ها و تالاب‌ها در این است که آب رودخانه‌ها در حال جریان است. عمق رودخانه‌ها در وسط بیشتر از کناره‌ها است. آب‌هایی که در پایین‌تر از سطح زمین حرکت می‌کنند، جریان‌ها و در نهایت رود خانه‌ها را به وجود می‌آورند. با توجه به این که، رود خانه‌ها و نهرها در نزدیکی منابع خود، محتوای اکسیژن بالایی دارند، انواع ماهی‌ها از جمله قزل آلا و دیگر اشکال حیات در این منطقه به وجود می‌آیند. گربه ماهی‌ها قادرند در مناطق نزدیک دهانه‌ها و مدخل‌ها، (که نور نمی‌تواند در این اعماق زیاد در مقایسه با مناطق دیگر نفوذ کند)، زنده بمانند.
دریاچه‌ها و تالاب‌ها: قسمتی از دریاچه‌ها که در نزدیکی خشکی قرار دارند، به عنوان حوزه‌های ساحلی شناخته می‌شوند. حوزه‌های ساحلی نزدیک خشکی‌ها، کم عمق هستند و مقدار زیادی از نور خورشید را دریافت می‌کنند. گیاهان و جانورانی که در این حوزه زندگی می‌کنند، بسیار متنوع هستند و شامل انواع گوناگون جلبک‌ها، حلزون‌ها، لارو‌ها ( تخم حشرات)، صدف خوراکی، دو زیستان و ماهی‌ها می‌شوند. موجوداتی که از این گیاهان و جان داران تغذیه می‌کنند، شامل انواع گوناگون مارها، لاک پشت‌ها، اردک‌ها و بوقلمون‌ها و . . . هستند. حوزه‌های مربوط به آب شیرین درست در کنار مناطق ساحلی قرار دارند (بعد از آن‌ها و در عمقی بیشتر). انواع مختلف فیتو پلانکتون‌ها و زئو پلانکتون‌ها در این مناطق زندگی می‌کنند. پلانکتون‌ها لینکی مهم در زنجیره‌ی مواد غذایی هستند که بخش اعظمی از غذای مورد نیاز آب زیان را تأمین می‌کنند.حوزه‌های ژرف، عمیق‌ترین مناطق در بین مناطق دیگر هستند که میزان نور نفوذی در آن‌ها حد اقل است. جانورانی که در این حوزه زندگی می‌کنند در درجه اول شامل هتروتروف‌ها می‌شوند. این موجودات از ذرات ریز گیاهان و حیوانات تغذیه می‌کنند. منظور از این ذرات ریز مواد آلی غیر زنده‌ای هستند که شامل تکه‌های اجساد موجودات مرده و هم چنین مواد دفعی آن‌ها می‌شوند.
تالاب‌ها: محتوای تالاب‌ها به عنوان رده‌ای از زیست بوم آب‌های شیرین، بحثی اصلی است، به این دلیل که برخی تالاب‌ها دارای مقدار بالایی محتوای نمک هستند. تالاب‌ها با توجه به رشد بالای گیاهان آبی رده بندی می‌شوند. محیط تالاب‌ها و مرداب‌ها به طور عمده، نمناک و مرطوب است. در این چنین مناطقی هیدروفیت‌ها رشد می‌کنند. هیدروفیت‌ها گیاهانی هستند که در آب یا زمین‌های بسیار مرطوب رشد می‌کنند. صدف‌ها و میگوها، حیواناتی هستند که در این حوزه یافت می‌شوند.
تعداد کمی از گیاهانی که در آب‌های شیرین رشد می‌کنند، دارای برگ‌های صاف و برخی دیگر دارای پوشینه‌های پر از هوا هستند. منظور از پوشینه یا کپسول، نیام و حقه‌ای است که تخم یا هاگ یا برچه و غیره در آن قرار می‌گیرند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا گیاهان روی آب شناور بمانند. Winterkill"" پدیده‌ای است که در دریاچه‌های کشورهای سرد مشاهده شده است. در فصل زمستان یک لایه‌ی یخی روی سطح تشکیل می‌شود که جلوی نور خورشید را می‌گیرد. این لایه هم چنین سطح اکسیژن را کاهش می‌دهد. اثر ترکیبی از کل این فرآیند باعث شده تا گیاهان و حیوانات در حد وسیعی نابود شوند.
امید است که اطلاعات مربوط به گیاهان و جانوران انواع زیست بوم‌های آب شیرین و عوامل غیر جان دار ارائه شده در این مقاله کمکی برای خوانندگان بوده باشد.
آب شیرین بر اساس در صد نمک موجود در آن تعریف می‌شود. آب‌های شیرین کمتر از ۱٪ آب‌های کره‌ی زمین را شامل می‌شوند. سه نوع منبع آب شیرین وجود دارد: رود خانه‌ها، دریاچه‌ها و تالاب‌ها. نیمی از منابع آب آشامیدنی در جهان از این منابع تأمین می‌شود. حدود ۹۰٪ مصارف مربوط به شستشو، از این منبع مهیا می‌شود. اشکال مختلف حیات و موجودات مختلفی، شامل نرم تنان، حشرات، حدود۱۲۰۰ نوع از دو زیستان و حدود ۷۰۰ گونه از ماهی‌ها چرخه‌ی زندگی خود را مدیون این زیست بوم هستند. اطلاعات مفیدی در رابطه با آب زیان زیست بوم‌های آب شیرین و حقایق مربوط به آن‌ها در این مقاله گرد آوری شده است.
ویژگی اصلی رودخانه‌ها و نهرها، بر خلاف زیست بوم‌های دیگری چون دریاچه‌ها و تالاب‌ها در این است که آب رودخانه‌ها در حال جریان است. عمق رودخانه‌ها در وسط بیشتر از کناره‌ها است. آب‌هایی که در پایین‌تر از سطح زمین حرکت می‌کنند، جریان‌ها و در نهایت رود خانه‌ها را به وجود می‌آورند. با توجه به این که، رود خانه‌ها و نهرها در نزدیکی منابع خود، محتوای اکسیژن بالایی دارند، انواع ماهی‌ها از جمله قزل آلا و دیگر اشکال حیات در این منطقه به وجود می‌آیند. گربه ماهی‌ها قادرند در مناطق نزدیک دهانه‌ها و مدخل‌ها، (که نور نمی‌تواند در این اعماق زیاد در مقایسه با مناطق دیگر نفوذ کند)، زنده بمانند.
دریاچه‌ها و تالاب‌ها: قسمتی از دریاچه‌ها که در نزدیکی خشکی قرار دارند، به عنوان حوزه‌های ساحلی شناخته می‌شوند. حوزه‌های ساحلی نزدیک خشکی‌ها، کم عمق هستند و مقدار زیادی از نور خورشید را دریافت می‌کنند. گیاهان و جانورانی که در این حوزه زندگی می‌کنند، بسیار متنوع هستند و شامل انواع گوناگون جلبک‌ها، حلزون‌ها، لارو‌ها ( تخم حشرات)، صدف خوراکی، دو زیستان و ماهی‌ها می‌شوند. موجوداتی که از این گیاهان و جان داران تغذیه می‌کنند، شامل انواع گوناگون مارها، لاک پشت‌ها، اردک‌ها و بوقلمون‌ها و . . . هستند. حوزه‌های مربوط به آب شیرین درست در کنار مناطق ساحلی قرار دارند (بعد از آن‌ها و در عمقی بیشتر). انواع مختلف فیتو پلانکتون‌ها و زئو پلانکتون‌ها در این مناطق زندگی می‌کنند. پلانکتون‌ها لینکی مهم در زنجیره‌ی مواد غذایی هستند که بخش اعظمی از غذای مورد نیاز آب زیان را تأمین می‌کنند.حوزه‌های ژرف، عمیق‌ترین مناطق در بین مناطق دیگر هستند که میزان نور نفوذی در آن‌ها حد اقل است. جانورانی که در این حوزه زندگی می‌کنند در درجه اول شامل هتروتروف‌ها می‌شوند. این موجودات از ذرات ریز گیاهان و حیوانات تغذیه می‌کنند. منظور از این ذرات ریز مواد آلی غیر زنده‌ای هستند که شامل تکه‌های اجساد موجودات مرده و هم چنین مواد دفعی آن‌ها می‌شوند.
تالاب‌ها: محتوای تالاب‌ها به عنوان رده‌ای از زیست بوم آب‌های شیرین، بحثی اصلی است، به این دلیل که برخی تالاب‌ها دارای مقدار بالایی محتوای نمک هستند. تالاب‌ها با توجه به رشد بالای گیاهان آبی رده بندی می‌شوند. محیط تالاب‌ها و مرداب‌ها به طور عمده، نمناک و مرطوب است. در این چنین مناطقی هیدروفیت‌ها رشد می‌کنند. هیدروفیت‌ها گیاهانی هستند که در آب یا زمین‌های بسیار مرطوب رشد می‌کنند. صدف‌ها و میگوها، حیواناتی هستند که در این حوزه یافت می‌شوند.
برخی حقایق جالب
در این‌جا برخی حقایق جالب در مورد زیست بوم آب شیرین بیان شده است. حوزه‌ای که نقطه‌ی تلاقی آب رودخانه‌ها و دریاها را احاطه می‌کند، با عنوان "مصب" نامیده می‌شود. با توجه به در صد بالای رسوبات مواد مغذی در سراسر این نواحی، همواره شاهد تنوع و گوناگونی در شاخصه‌های گیاهی و جانوری این مناطق هستیم. این زیست بوم حدود ۲۰٪ از مساحت کل جهان را تشکیل می‌دهد. بارش و برف از منابع مهم آب است. این منابع به حفظ اکو سیستم‌های آب شیرین کمک می‌کند.تعداد کمی از گیاهانی که در آب‌های شیرین رشد می‌کنند، دارای برگ‌های صاف و برخی دیگر دارای پوشینه‌های پر از هوا هستند. منظور از پوشینه یا کپسول، نیام و حقه‌ای است که تخم یا هاگ یا برچه و غیره در آن قرار می‌گیرند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا گیاهان روی آب شناور بمانند. Winterkill"" پدیده‌ای است که در دریاچه‌های کشورهای سرد مشاهده شده است. در فصل زمستان یک لایه‌ی یخی روی سطح تشکیل می‌شود که جلوی نور خورشید را می‌گیرد. این لایه هم چنین سطح اکسیژن را کاهش می‌دهد. اثر ترکیبی از کل این فرآیند باعث شده تا گیاهان و حیوانات در حد وسیعی نابود شوند.
امید است که اطلاعات مربوط به گیاهان و جانوران انواع زیست بوم‌های آب شیرین و عوامل غیر جان دار ارائه شده در این مقاله کمکی برای خوانندگان بوده باشد.
/ج
