نويسنده: علي محمد رفيعي محمدي
عوامل تحکيم خانواده (8)
مشورت کردن منافعي دارد از جمله اين که وقتي فردي با شخصي مشورت مي کند به طور قطع و يقين از افکار و نظريات او الهام مي گيرد. به نقاط ضعف و ناتواني افکار خود پي مي برد. ديگر اينکه فرد مشورت کننده به طور غير مستقيم شخصيت فرد متقابل را مورد تأييد قرار مي دهد و عملاً به او مي فهماند که تو مورد اعتماد و اطمينان من هستي.اعضاي اصلي يک خانواده زن و شوهر هستند. عقل و منطق ايجاب مي کند که براي حفظ صميميت فيمابين در انجام امور اساسي و سرنوشت ساز با يکديگر به شور و مشورت بنشينند و پس از وصول به وحدت به تصميم گيري و اجرا بپردازند. تصميم گيري هاي يک جانبه از طرف مقابل احساس پوچي مي کند. مي فهميد که در اداره ي خانه جايگاه و منزلتي ندارد بديهي است همين احساس او را وادار مي کند به سمت بي مهري و انزوا کشانده شود و به تدريج شکاف و جدايي بين آن دو حکم فرما گردد.
ناگفته نماند که هدف اساسي از شور و مشورت زن و مرد با يکديگر اين است که دو عضو اصلي خانواده از افکار و نظريات يکديگر آگاهي يابند و عملاً آنچه به عقل و منطق نزديکتر است انجام شود. کمترين فايده ي اين کار اين است که موجوديت زن و شوهر محفوظ مي ماند. (1)
اصل مشورت يک اصل قرآني است که خداوند مي فرمايد:
( وَ شَاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ )؛ در امور با هم مشورت کنيد ». (2)
و يا امر به مشورت مي فرمايد: ( وَ أَمْرُهُمْ شُورَى بَيْنَهُمْ )(3)
دو نوع خانواده داريم، خانواده ي مشارکتي و خانواده ي رقابتي، در خانواده ي رقابتي هر يک از طرفين سعي دارند مانند دو رغيب از هم پيشي بگيرند، لذا در اين نوع خانواده ها زن سالاري و مردسالاري حاکم مي گردد که هر دو عضو خانواده محکوم به شکست هستند. ولي در خانواده ي مشارکتي زن و مرد براي يکديگر ارزش قايل شده، در مسايل خانواده با هم مشورت مي نمايند. بسياري ازمسايل در خانواده پيش مي آيد که زن و مرد بايد تصميم گيري درست داشته باشند. بارها ديده شده به علت اين که يکي از طرفين زن و مرد با هم مشورت نکرده اند همه ي اعضاي خانواده متضرر شده اند و يا آسيبي به خانواده وارد شده اشت.
در روايات آمده که نبي مکرم اسلام با دخترشان در امور جامعه مشورت مي کردند. امروز در امر مديريت مي گويند: تصميم گيري قلب مديريت است. زماني تصميم درست و منطقي گرفته مي شود که از همه ي زير مجموعه، مشورت گرفته شود. پيامبر صلي الله عليه و آله در امور جنگ حتي با سربازان نوجوان مشورت مي کردند.
يکي از عوامل تحکيم روابط خانواده مشورت کردن زن و مرد است. خيلي از امور مانند ازدواج فرزندان، انتخاب رشته ي تحصيلي، انتخاب مدرسه و محل تحصيل، تعويض خانه و ماشين، رفتن به مسافرت، ديد و بازديدهاي فاميل و دوستان، دعوت از مهمانان، ارتباط و يا قطع ارتباط اجتماعي با افراد خاص، نحوه ي هزينه کردن درآمد خانواده، خريد ملزومات خانه و اولويت در هزينه هاي خانواده از اموري است که بايد زن و مرد هر دو به يکديگر احترام گذاشته، با هم مشورت کنند.
فوايد مشورت کردن
1. شخصيت دادن به طرف مقابل؛2. از توان عقلي او استفاده کردن؛
3. احترام و محبت عملي به همسر؛
4. ديدن نقاط قوت و ضعف از نگاه طرف مقابل؛
5. پرهيز ازخود رأيي و خودخواهي؛
6. اثبات عشق و محبت به همسر؛
7. کاهش آسيب ها و ضررها؛
8. ايجاد همدلي و تفاهم بيشتر؛
9. تصميم گيري درست و منطقي؛
10. اعتماد به همسر.
چند روايت در باب مشورت
امام علي عليه السلام:« هيچ پشتيباني چون مشاوره نيست ». (4)
با چه کسي بايد مشورت کنيم؟
پيامبر صلي الله عليه و آله:
« اي علي با ترسو مشورت نکن، زيرا او راه حل مشکل را بر تو تنگ مي کند ».
« با بخيل مشورت نکن، زيرا او تو را از هدفت باز مي دارد و با آدم حريص مشورت نکن، زيرا او آزمندي را در نظرت نيکو جلوه مي دهد ». (5)
علي عليه السلام فرمودند:
« با دروغگو مشورت مکن، چون دروغگو مانند سراب دور را در نظرت نزديک نشان مي دهد و نزديک را دور ». (6)
با يکي يا دو کس مشاوره کن *** در اموري که پر خطر بيني
کز يک آيينه پيش رونگري *** وز دو آيينه پشت سر بيني
پي نوشت ها :
1. مجيد رشيد پور، خانواده و فرزندان، ص 107.
2. آل عمران، 159.
3. شوري، 38.
4. نهج البلاغه، حکمت 54؛ ميزان الحکمه، ج5، ص 211، حرف شين، باب الشوري، حديث 9867.
5. همان، ص 213، حديث 9867.
6. نهج البلاغه، حکمت 54، ميزان الحکمه، ج 5.
رفيعي محمدي، علي محمد؛ (1389)، نسيم عشق: عوامل تحکيم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم ( صل الله عليه و آله و سلم )، چاپ هفتم
