کمک به همسر

عوامل تحکيم خانواده (7)

حضرت امير المؤمنين عليه السلام فرمودند:
« المرأة ريحانة و ليست بقهرمانه. (1)زن گل است نه کارگزار ».
مقام معظم رهبري( دامت برکاته ):
« در روايت داريم اگر مردي با گلي با خشونت و بي اعتنايي رفتار کند و قدر گل بودن او را نداند چقدر ظلم بدو است. مثل تحميل کردن، زياده خواهي مرد از زن، توقعات بي جا و زيادي، زن کار پرداز شما نيست. که هم کارهاي زندگيتان را به دوش او بگذاريد بعد هم او را مؤاخذه کنيد. خير. اين يک گل است در دست شما. هر کس هستيد، دانشمند، سياستمدار، او يک گل است ». (2)
يکي از عوامل تحکيم روابط همسران، ياري کردن و کمک به همسر در امور خانه است، اداره ي خانواده کار مشکلي است؛ خصوصاً تر و خشک کردن بچه هاي خردسال و رسيدن به امور درسي فرزندان و برگزاري و پذيرايي از مهمان ها نيز کار سختي است. لذا در اين مواقع کمک به همسر زمينه هاي تحکيم روابط را بيشتر مي کند.
هرگز تصور نکنيم که کار بيرون از منزل با ارزش تر و کار درون منزل بي ارزش است. ارزش کارها را محيط آن تعيين نمي کند، بلکه انگيزه هاي انساني و اخلاقي، تلاش و مجاهدت و نتيجه ي علمي آن است که بدان ارزش مي دهد. ارزش کارها را محيط آن تعيين نمي کند، بلکه انگيزه هاي انساني و اخلاقي، تلاش و مجاهدت و نتيجه ي عملي آن است که بدان ارزش مي دهد. لذا هميشه به همسرتان تلقين کنيد که کار او برايتان فوق العاده با ارزش و مهم است.
« برخي از مردها بر اساس يک باور غلط، گمان مي کنند که کارکردن مرد در خانه، او را سبک مي کند، درحالي که اين امر برنفوذ و محبوبيت او در دل ها مي افزايد و رضاي خدا را در پي دارد. در حقيقت شخصيت مرد است که خانواده را رهبري مي کند، نه پول و ثروتش.
اگر به دليل مشغله ي زياد و مسئوليت سنگين، نمي توانيد عملاً با همسرتان همياري نماييد. حداقل، انگيزه و نيت خود را به اطلاع او برسانيد تا از حمايت فکري شما احساس دل گرمي کند. انگيزه ي همکاري و مشارکت مهمتر از خود همکاري است. زيرا مقدمه ي هر عملي انگيزه اي است که در پشت آن عمل نهفته است. اگر فرصتي براي همياري با همسرتان نداريد حتي المقدور با انجام امور شخصي و حفظ نظافت و تميزي محيط خانواده، زحمت او را کم کنيد و بر لطف و شادکامي زندگي بيفزاييد. اين در صورتي عملي است که بدانيد همسرتان انتظار چه رفتارهايي از شما در محيط خانه را دارد ». (3)
در روايات ما زياد نقل شده است که معصومين عليه السلام در امور خانه به همسرشان کمک مي کردند.
« پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله، آن بزرگمردي که پشت دو ابر قدرت زمانه ي خويش؛ يعني، امپراتوري بيزانس روم و پادشاهي ساساني را به خاک رسانيد، با آن عظمتش در منزل کار مي کرد ». (4)
روزي رسول خدا صلي الله عليه و آله به خانه حضرت علي عليه السلام وارد شد. دخترش را ديد که در کنار همسر با آسياب دستي آرد براي نان تهيه مي نمايد. حضرت فرمودند: « کدام خسته تر هستيد علي عليه السلام فرمود: « يا رسول الله فاطمه عليها السلام، پيامبر به دخترش فرمود: دخترم بلند شويد تا من به جاي شما کمک کنم ». (5)
عايشه همسر پيامبر مي گويد:
« وقتي خلوت مي شد رسول خدا لباسش را مي دوخت و کفشش را وصله مي کرد و مانند ساير مردها در منزل کار مي کرد ». (6)
امام چهارم فرمودند:
« خداوند از مردي بيشتر راضي است که بيشتر وسايل آسايش و راحتي خانواده ي خود را تأمين کند ». (7)
امام رضا عليه السلام فرمودند:
« شايسته است مرد، بر زن و فرزند خود سخت نگيرد تا اين که آن ها مرگ او را از خدا بخواهند ». (8)
اسلام به مردي که بتواند در کارهاي منزل به همسر خود کمک کن، پاداش بزرگي را وعده مي دهد. رسول خدا صلي الله عليه و آله وقتي مشاهده مي کند علي عليه السلام به همسرش در کارهاي خانه کمک مي کند مي فرمايند:
« کسي که به همسر خود کمک کند، خداوند به شماره ي موهاي بدن او ثواب يکسال عبادت مي نويسد و ثواب شهداي صديقين را به او مي دهد. »(9)

کمک زن به شوهرش

هيچ خانمي آنقدر مشغله ندارد که نتواند به همسرش کمک کند. ( حداقل مي تواند کمک فکري نمايد. )
اگر خانمي از صميم قلب مايل باشد به شوهرش کمک کند، بايد کارهاي خانه را طوري تنظيم نمايد که وقت اضافه داشته باشد، در اين صورت است که مي تواند احتياجاتش همسرش را نيز مرتفع سازد. نوع همياري مقدار و سطح کارهاي مؤثر و مهم او را بالا مي برد و امتياز و محسنات خاصي به کار شوهر مي بخشد. چرا که منافع آنها وابسته به کار روزانه نيست، بلکه بستگي به يک عمر زندگي دارد. بدون اطلاع و معلومات کافي از کار شوهر، کسي قادر به انجام کمک به او نيست. لذا هر قدر خانم ها در کار همسرشان بيشتر مطالعه و راجع به آن فکرکنند. براي کمک و مساعدت با او مجهزتر و آماده تر خواهند بود.
حتي اگر مرد به اين همياري زن نيازي نداشته باشد. همين قدر که زن به کار و احتياجات او آشنا باشد، با صميميت و تفاهم بيشتري با هم زندگي خواهند کرد.
وقتي در مجلس ترحيم همسر علامه طباطبائي رحمه الله، صاحب تفسير الميزان، آن عالم بزرگوار را خيلي ناراحت و متأثر مي بينند از ايشان مي پرسند، چرا شما بيش از حد براي فقدان همسرتان اندوهناک هستيد، ايشان مي فرمايد: « اگر زحمات و مساعدت هاي همسرم نبود، من توانايي نوشتن تفسير الميزان را پيدا نمي کردم ». (10)
معروف است که کتاب ( جنگ و صلح ) اثر برجسته ي تولستوي که يکي از ده کتاب جاودان ادبيات جهان است، به وسيله ي همسر فداکار تولستوي بيش از ده ها بار پاکنويس شد تا چنين اثري به جامعه ي بشري ارائه گشت. (11)
زني به رسول خدا صلي الله عليه و آله عرض کرد:
« خدمت کردن زن در خانه ي شوهر چه فضيلتي دارد؟ »
حضرت فرمودند:
« در مقابل هر کاري که براي اداره ي امور منزل انجام دهد خدا نظر لطفي به او مي فرمايد و کسي که مورد نظر خدا واقع گردد معذب نخواهد شد ». (12)
در حديث آمده که پيامبر فرمودند:
« زني که جرعه ي آبي به دست شوهرش بدهد، بيش از يک سال عبادت ( مستحب ) که روزها روزه و شبهايش مشغول نماز بوده، ثواب دارد ». (13)

پي نوشت ها :

1- نهج البلاغه، نامه 31.
2- حاج علي اکبري، مطلع عشق، تاريخ 79/6/28 موقع اجراي خطبه ي عقد.
3- دکتر محمد رضا شرقي، خانواده متعادل، صفحه 91-92
4- سيره ي نبوي.
5- بحارالانوار، جلد 43، ص 50.
6- بحارالانوار، جلد 16، ص 230.
7- جامع السعادات، ج 2، 143.
8- جامع السعادات، ج 2، ص 143.
9- همان، ص 142
10- دکتر محمد رضا شرقي، خانواده متعادل، صفحه 89-90
11- شادکامي، ديل کارنگي، ص 189.
12- بحارالانوار، ج 103، ص 251.
13- ارشادالقلوب، ج 1، ص 175.

منبع مقاله :
رفيعي محمدي، علي محمد؛ (1389)، نسيم عشق: عوامل تحکيم و تزلزل خانواده، قم: انتشارات رسول اعظم ( صل الله عليه و آله و سلم )، چاپ هفتم