زندگي علمي جيمز هِکمن

 James Heckman ( متولّد 1944 )

هِکمن در سال 2000 به همراه دانيل مک فادن (1) به خاطر " توسعه تئوري و روش هايي براي تحليل نمونه گيري هاي برگزيده "، جايزه نوبل اقتصاد را دريافت کرد.
وي در محله ي هايدپارک (2) در ايالت شيکاگو متولّد شد. اگرچه محل تولّد وي به دانشگاه شيکاگو نزديک بود اما خانواده وي ارتباطي با دانشگاه نداشتند و تا سال 1956 يعني زماني که به مرزهاي جنوبي ( کنتاکي، اوکلاهاما ) مهاجرت کردند، در منطقه شيکاگو سکونت داشتند. هِکمن در سال 1961 با هدف تحصيل در رشته فيزيک در دانشگاه کورنل از دبيرستان ليکوود (3) واقع در حومه شهر دنور (4) فارغ التحصيل شد اما درخواست او جهت دريافت بورسيه تحصيلي موسسه بوچر (5) با موفقيت پذيرفته شد و طبق مقررات حاکم، پذيرفته شدگان مي بايست در دانشگاه کلورادو به تحصيل بپردازند. از اين رو هکمن در دانشکده فيزيک دانشگاه کلورادو واقع در بولدر به تحصيل پرداخت.
هِکمن در طول چهار سال تحصيل خود در اين دانشگاه، فرصت يافت تا در هر مقوله اي از جمله فيزيک، رياضيات، تاريخ و فلسفه کندوکاوي انجام دهد و حتي مدتي به عنوان ويراستار روزنامه دانشگاه، فرصت فعاليت يافت. او کتاب ها را با ولع فراواني مي خواند و همين مطالعات خارج از درسي براي او ثمره فراواني داشت. بنابه گفته خودش، حتي کسب تجربه بابت شرکت در برنامه هاي اجباري آموزش نظامي ( که علاقه کمتري به يادگيري آنها داشت ) بعدها براي او مثمرثمر واقع شد. دانشگاه کلورادو براي او فرصتي فراهم نمود تا کارهايي انجام دهد که اگر جاي ديگر بود شايد انجام نمي شد.
زمان کوتاه زندگي در جنوب و سفر بعدي وي در اوايل دهه 1960 به اين منطقه با هم اتاقي نيجريه اي الاصل خود تأثيرات بسياري بر وي داشت چرا که هِکمن با نوعي نظام تبعيض نژادي با عنوان جيم کراو (6) آشنا شد. سرچشمه هاي آب مجزّا، نيمکت هاي پارک، سرويس هاي بهداشتي و آب خوري هاي رستوران هاي جيم کراو در جنوب، جرقه آغاز حرکتي را در وي روشن ساخت. اين تجربيات مشوّق شروع تحقيقات وي درباره وضعيت آفريقايي هاي ساکن آمريکا و منابع پيشرفت در اين وضعيت بود.
هِکمن در دفتر ملّي تحقيقات اقتصادي (7) نيويورک فعّاليت هاي بسيار داشت. اعضاي اين دفتر متشکّل از دانشجويان تجربه گرا، ممتاز و فعالي بودند که ويکتوريا فاکس (8) نقش مؤثري در تشکيل، حفظ وحدت و همکاري آن داشت.
هِکمن، تحصيل در علوم اقتصادي را در طول سال سوّم دانشکده از طريق واحدهاي درسي تحت مديريت رِي وِرنر (9) آغاز نمود و به راحتي به خاطر سوابق تحصيلي اش در رياضيات، در اين علوم پيشرفت نمود.
هِکمن استاد برجسته سرويس خبري شولتز در علوم اقتصادي دانشگاه شيکاگو مي باشد. بهترين کارهاي تحقيقاتي او در حوزه اقتصادسنجي خرد بود؛ حوزه اي که وي، نظريه ها و روش هاي کاربردي بسياري را در زمينه تجزيه و تحليل رفتارهاي فرد و خانوار ارائه نموده است. هِکمن در رابطه با نمونه هاي انتخابي که تشکيل دهنده بيشتر خرده داده ها مي باشند، نيز راهبردهاي مفيدي را معرفي کرد بدين معني که نمونه هاي آماري فردي ( يعني دانش آموزان يک کالج، زنان متأهل مشغول به کار و افراد مشغول تحصيل در دوره هاي آموزشي شغلي ) به طور تصادفي تعيين نشده و ميان افرادي که توسط محقق ناديده گرفته مي شوند نيز تفاوت هايي وجود دارد. دستيابي به مقياس هاي دقيق در روابط آماري بسيار مشکل خواهد بود. روش هاي آماري هِکمن بر چنين حوزه هايي تأکيد کرده و به فرد امکان مي دهد که روابط علّت و معلولي در علوم اجتماعي را بهتر بررسي کند.
در طول بيست سال، بخش اعظم کار وي، تحقيقات مشترکي است که حاصل فعّاليت هاي متقابل وي با دانشجويان و همکاران در کلاس ها و دفاتر مي باشد. محيط مناسب و آزاد شيکاگو نيز نقش مهمّي در غني سازي تحقيقاتي وي داشته است.
عمده شهرت هِکمن به دليل معرفي و ارائه مفهوم گزينش اريبي به علم اقتصاد جديد مي باشد. سبک نگارشات مربوط به اين مفهوم همواره پيچيده و دشوار اما ايده اصلي بسيار ساده است. اقتصاددانان هميشه از روي داده هاي مربوط به دستمزدها، دستمزد متوسط و ميانگين را محاسبه مي کنند، حال آنکه تعداد زيادي از سوژه ها بيکار بوده و بنابراين داراي دستمزدهاي غايب مي باشند. قبل از ارائه طرح هِکمن، اقتصاددانان کليه گزارشات مربوط به دستمزدهاي غايب را کنار گذاشته و دستمزد ميانگيني را از طريق داده هاي باقيمانده محاسبه مي نمودند اما هِکمن نشان داد که اين روش مي تواند به نوعي تبعيض در گزينش منجر گردد زيرا که داده هاي باقيمانده دربردارنده دستمزدهاي غايب به صورت تصادفي نمي باشند. براي مثال افراد فقيرتر در يک گروه بيشتر از ديگران بيکار بوده و بنابراين دستمزد متوسط براي آنان بسيار بالا خواهد بود. تحقيقات هِکمن اقتصاددانان را متقاعد ساخت تا با اين داده هاي غايب با دقت عمل بيشتري رفتار کنند.
به عقيده هِکمن وضع قانون حقوق مدني در دهه 1960، دقيقاً باعث کاهش ميزان تبعيض هاي نژادي شد. وي هم چنين به گونه اي کاملاً منطقي توضيح مي دهد که چرا معتقد است وضع اين قانون، بيشتر عامل انبوه مهاجرت سياهان و سفيدپوستان ( خصوصاً در جنوب ) است تا به عنوان عامل مؤثر در تغيير طرز تلقي هاي مربوط به نژاد.
هِکمن مقالات علمي بسياري درباره وضعيت اقتصادي سياهپوستان آمريکايي، شامل مروري بر تأثير وضع قانون حقوق مدني براي رفاه کارگران در کاروليناي جنوبي، نوشته است.
گَري بکر(10) از همکاران هِکمن در دانشگاه شيکاگو درباره وي چنين گفت: " او هم چنان قدرتمندانه، تقريباً با انرژي بي پايان، سرزندگي فوق العاده و اشتياقي عظيم به استفاده از علوم اقتصادي در حل مشکلات مهم به پيش مي رود ". (11)
هِکمن مي گويد: " علاقه اش به علوم اقتصادي کاربردي نشأت گرفته از فوريت مسائل اجتماعي بوده است ". وي در يک کنفرانس خبري که در زمان کوتاهي پس از دريافت جايزه نوبل برگزار شده بود، چنين بيان کرد: " در علم اقتصاد و داده ها و اين تفکر که اقتصاد رشته اي براي غلبه بر مشکلات واقعي مي باشد، تقدسي وجود دارد که همواره مرا مجذوب آن ساخته است ". (12)
تحقيقات هِکمن که تا حدودي شبيه به کار يکي از هم رشته هاي خودش، دانيل مک فادن (13) بود، هم براي دانشمندان و هم براي عموم کاربرد داشت. وي به خاطر تحقيقاتش بر روي الگوهاي کار به عنوان رهبر علم اقتصادسنجي خرد انتخاب شد؛ علمي که ترکيبي از علوم اقتصادي و آمار بود و در مطالعه و پيش بيني الگوهاي افراد در حوزه هايي مانند مسکن، ازدواج و خانواده کاربرد داشت.
هِکمن، جايزه نوبل اقتصاد را به خاطر انجام تحقيقات بسيار در حوزه علم اقتصادسنجي خرد دريافت کرد. اين بررسي ها شامل پيشبرد طرح ابزارهاي آماري براي تجزيه و تحليل نمونه هاي انتخابي است. تکنيک هاي وي امروزه به طور گسترده اي توسط دانشمندان علوم اجتماعي مورد استفاده قرار مي گيرد و به اصلاح داده هاي مربوط به متغيرهاي وابسته به گزينه انتخابي کمک نموده اند؛ مثلاً آيا افراد شاغل در دوره آموزشي به دليل همين آموزش ها و يا به دليل خودتشويقي يا عوامل نامرئي ديگر داراي درامد بالاتري هستند.
هِکمن علاوه بر دريافت جايزه نوبل در سال 1983، مدال جان بَيتس کلارک را از اداره علوم اقتصاد آمريکا دريافت نمود و در سال 1992 به عضويت آکادمي ملي علوم انتخاب گرديد. وي سخنراني هاي گسترده اي در سراسر دنيا انجام داد و کتاب ها و مقالات متعددي به چاپ رسانده است. هِکمن هم چنين عضو کادر ويراستاران انتشاراتي مجله اقتصاد سياسي ( 1987-1981 )، مجله اقتصاد کار ( 1982 )، مجله اقتصادسنجي ( 1997- 1983 )، مجله مروري بر ارزشيابي ( 1996- 1991 ) و مجله بازبيني اقتصاد و آمار در سال 1994 نيز بوده است.
او مقاله جديدي تأليف نموده و مشغول به نوشتن کتابي پيرامون اثرات برخورد اجتماع، دعاوي قضايي و قوانين و مقررات بر وضعيت اقتصادي آمريکايي هاي آفريقايي تبار مي باشد. اين مطالعات غالباً به ورود هِکمن به حوزه هاي سياسي منتج گرديد. مطالعات هِکمن درباره نمونه هاي انتخابي سبب شد تا او به توسعه روش هايي ( همچون روش تصحيح هِکمن ) براي حل مشکلات آماري ناشي از نمونه گيري بپردازد. زمانيکه يک نمونه، واقعيت موجود را نشان نمي دهد، تحليل آماري مبتني بر چنين نمونه هايي، مي تواند منجر به تصميمات و سياست هايي نادرست در اين زمينه شود. تصحيح هِکمن از طريق ارائه روش آماري دو مرحله اي، موجب تصحيح خطاهاي حاصل از نمونه گيري مي شود.
وي در زمينه حقوق شهروندي و برنامه هاي مربوط به آن در ايالات متحده آمريکا هم چنين درباره اثرات ماليات بر عرضه ي نيروي کار و گردآوري سرمايه انساني آثار متعددي تأليف کرده است.
براي استفاده بيشتر از افکار و انديشه هاي هِکمن مي توان به برخي از کتاب ها و مقالات نامبرده به شرح زير مراجعه نمود:

A.Books:

1. Longitudinal Studies in labor economics: A methodological review. 1978.
2. Tax policy and human capital formation. 1998.
4. The cost of job security regulation: Evidence from Latin American labor markets. 2000.
5. The performance of performance standards. 2002.
6. Law and Employment: Lessons from Latin America and the Caribbean, with Carmen Pages. 2004.
7. Inequality in America: What Role for Human Capital Policies? AAlvin Hansen 8. Symposium Series on Public Policy with Alan B. Krueger, and Benjamin M. Friedman. 2005.
9.Handbook of Econometrics, with Edward E. Learner. 2007.

b. Articles:

1. Stephen V. Cameron & James J. Heckman, 1998. 'Life Cycle Scholling and Dynamic Selection Bias: Models and Evidence for Five Cohorts of American Males," Journal of Political Economy, University of Chicago Press, Vol. 106/92). April.
2. Heckamn, Jamesj & Smith, Jeffrey A, 1999. 'The Pre-programme Earnings Dip and the Determinants of Participation in a Social Programme. Implications for Smiple Programme Evaluation Strategies," Ecnomic Journal, Royal Ecnomic Society, Vol. 109(457), July.
3. James J. Heckman & Thomas M. Lyons & Petra E. Todd, 2000. "Understanding Black - White Wage Diffemtials, 1960 - 1990." American Ecnomic Review, American Ecnomic Association, Vol 90(2), May.
4. James J. Heckamn & Edward Vytlacil, 2001. 'Policy - Relevant Treatment Effects,
"American Economic Review, American Ecnomic Association, vol 91(2), May.
5. Jaap H. Abbring & James J. Heckamn & Prierre - Andre Chiappori & Jean Pinquet,
2003. "Adverse Selection and Moral Hazard In Insurance: Can Dynamic Data Help to Distinguish?, Journal of the European Economic Association, MIT Press vol. 1(2-3).

پي‌نوشت‌ها:

1. Danial McFadden ( متولّد 1937 )
2. هايدپارک Hyde Park منطقه اي در جنوب شيکاگو.
3. Lakewood high school
4. Denver
5. Boettcher institute
6. جيمز کراو عنوان يک نوع سيستم تبعيض نژادي عليه سياه پوستان که از اواسط قرن 19 تا نيمه هاي قرن بيستم در آمريکا شدّت داشت.
7. National Bureau of Economic Research
8. Victoria Fox
9. Ray Werner
10. Gary Becker ( متولّد 1930 )
11. Ibid
12. Ibid
13. Daniel McFadden ( متولّد 1937 )

منبع مقاله :
قنادان، محمود؛ (1391)، جوايز نوبل اقتصاد، تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول