Vernon Lomax Smith ( متولّد 1927)
اسميت در سال 2002 به همراه دانيل کانمن (1) به خاطر " کاربرد تجربيات آزمايشگاهي به عنوان ابزاري در بررسي مسائل اقتصادي خصوصاً بررسي مکانيسم هاي مختلف بازار "، جايزه نوبل اقتصاد را دريافت کرد.اسميت در سال هاي پررونق پيش از بحران بزرگ در منطقه ويچتا واقع در ايالت کانزاس متولد شد. وي در 9 سالگي اولين تجربه کاري خود را که حمل نسخه ها و اجناس متفرقه براي مشتريان داروخانه وست سايد بود، آغاز کرد. در سال 1943 زماني که 16 سال داشت براي شرکت هواپيمايي بويينگ درخواست کار داد و کار را با يک دستمزد باورنکردني- البته به نظر خودش 60 سنت براي هر ساعت به همراه 10 سنت پاداش براي کار در گورستان هواپيماها براي شيفت نيمه شب تا 8 صبح آغاز کرد به طوري که روزانه 5 دلار و 60 سنت درآمد داشت. وي در مدرسه تابستاني نورث هاي (2) نيز شرکت کرد، بدين ترتيب با شروع ترم پاييز مي توانست در ژانويه سال 1944 با گذراندن فقط دو درس فارغ التحصيل شود بنابراين هم دبيرستان را به اتمام رساند و هم به فعاليت در بويينگ ادامه داد. (3)
رشته تحصيلي اسميت فيزيک بود، اما در سال آخر به مهندسي برق تغيير رشته داد. وي در سال 1949 در رشته مهندسي الکترونيک از انستيتوي تکنولوژي کاليفرنيا (4) در پاسادنا مدرک کارشناسي خود را دريافت نمود. در آن زمان وي از درک حقايق سخت، رياضيات فيزيک مهندسي لذت مي برد. سال آخر تحصيل در کلاس درس اقتصاد شرکت کرد که براي وي بسيار جذّاب و جالب بود چرا که بدين وسيله مي توانست مطالبي را در مورد اصول اقتصاد فراگيرد که زيربناي ادعاهاي سوسياليسم، کاپيتاليسم و ديگر ايسم هاي نظير آن باشد.
اسميت کنجکاوي خاصي در زمينه اقتصاد پيشرفته داشت و در کتابخانه انستيتوي تکنولوژي کاليفرنيا، با دو کتاب اصول ساموئلسون (5) و عملکرد انساني مايزز (6) برخورد کرد. کتاب اول نشان مي داد که اقتصاد مي تواند مانند فيزيک ياد گرفته شود اما از دومي نتيجه گيري مي شد که اقتصاد مانند فيزيک نيست. (7) پس از اتمام تحصيلات در رشته مهندسي به دانشگاه کانزاس رفت تا در رشته اقتصاد در مقطع کارشناسي ارشد به تحصيل بپردازد؛ امکاني که به وي اجازه مي داد تصميم بگيرد رشته اقتصاد را ادامه دهد يا خير. بعدها با سايرت (8) به عنوان مربي مشورت کرد و به اين نتيجه رسيد که اقتصاد مي تواند براي وي مفيد باشد. در نهايت در سال 1955 از دانشگاه هاروارد در مقطع دکتري فارغ التحصيل شد. دوره اقتصاد خرد را با کلاس هاي چارلز ريور (9) در انستيتوي فني ماساچوست که کتاب ساموئلسون را تدريس مي کرد، تکميل کرد. (10)
اولين کار اسميت تدريس در دانشگاه پِردو (11) بوده سپس به همراه خانواده به ماساچوست رفت و در دانشگاه براون ( 1968- 1967 )، انستيتوي فني ماساچوست ( 1972- 1968 ) به تدريس پرداخت، در سال هاي 1973-1972 در مرکز مطالعات پيشرفته در علوم رفتاري و در سال هاي 1975- 1974 در انستيتوي تکنولوژي کاليفرنيا فعاليت داشت، علاوه بر اين با دانشگاه استانفورد در کاليفرنيا، دانشگاه کاليفرنياي جنوبي در لوس آنجلس و دانشگاه آريزونا در توکسون (12) ( 2002-1976 ) همکاري داشته است.
اسميت تجارت آزمايشگاهي خود را با مطالعه درباره نحوه تصميم گيري هاي اقتصادي افراد آغاز کرد. در سال 1955 به تدريس اصول علم اقتصاد اشتغال داشت و همين امر باعث شد تا انتقال نظريه ي اقتصاد خرد به دانشجويان را به عنوان يک چالش درک کند. وي در پاسخ به اين سئوال که چرا و چگونه هر بازار مي تواند به يک تعادل رقابتي نزديک شود، يک تجربه مبتني بر بازار را در کلاس درس آزمون کرد به نحوي که هم به دانشجويان فرصت مي داد تا يک بازار واقعي را تجربه کنند و هم خود وي امکان يافت آنچه را که مورد شرايط تأکيد شده عرضه و تقاضاي بازارها مي دانست و ديگران از آن اطلاعي نداشتند، مورد مشاهده قرار دهد.
اسميت با استفاده از يک آزمايش اثباتي، برنامه اي کلاسيکي را براي ترم تهيه کرد که نشان مي داد نظريه قيمت رقابتي يک نوع آرمان گرايي غيرواقعي براي دنياي واقعي است. وي به نيمي از کلاس قيمت پيش خريد کالا توسط خريداران و به نيمي ديگر نرخ هزينه تمام شده پيش فروش فروشندگان را داد. محيط ارزش نرخ مانند نمونه بوهم- باورک (13) در رابطه با عرضه و تقاضا در يک بازار بود با چند فروشنده و خريدار در يک رقابت دوجانبه، که شايد منشأ الهام اين محيط ادوارد چمبرلين (14) باشد.
اسميت در طول سال هاي 1960-1956 تغييراتي در آزمايش اصلي خود انجام داد و از طريق فرض توسّل به تغيير قوانين تجارت و با معرفي جوايز نقدي نشان داد که اين جوايز تغييرات را به وجود مي آورند. (15) وي بر اساس محيط عرضه و تقاضا، متغيربودن عرضه و تقاضا را مورد آزمايش قرار داد و با جانشين ساختن تجربيات آزمايشگاهي با ارزش در تجزيه و تحليل اقتصادي، اساس رشته اقتصاد تجربي را به وجود آورد. وي به کمک اين کار توانست تعادل نظري يا نرخ قابل قبول بازار را تعيين کند. اسميت توجه خود را بر روي درآمد طرح هاي عمومي متمرکز ساخت و نشان داد که روش سازمان دهي تعيين قيمت حراج، بر روي قيمت فروش تأثير مي گذارد. وي آزمون هاي " باد- تونل " را ابداع نمود که بر اساس آن آزمايش هاي طرح هاي بازارهاي ثانوي جديد همانند آزمايش هايي که براي يک صنعت قانون زدايي شده انجام مي گيرند، مي توانند تجربه شوند.
طي سال هاي 1962-1961 وي استاد مدعو دانشگاه استانفورد بود و در شروع ترم پاييز تجربه ملاقات با سيدني سيِ گل (16) را داشت. وي طي اين ملاقات دريافت که هر دوي آنها به ارائه ي اقتصاد تجربي مشغول هستند. رينهارد سلتن (17) که در آن زمان براي هر دوي آنها ناشناخته بود نيز از پيشگامان آزمايشات اقتصادي در آلمان بود. سيدني که در واقع يک نابغه قدرتمند در آزمايشات بود، تأثير نيرومندي بر روي تعهد به اقتصاد تجربي داشت اما به طرز غيرقابل انتظاري در طول چند هفته پس از ملاقاتشان در سن 45 سالگي درگذشت. وي تمام مقالات چاپ شده سيِ گل شامل کار کلاسيک " آمارهاي غيرپارامتري " و دو کتاب وي را که با همکاري لورنس فورَکِر (18) به صورت مشترک در سال هاي 1960 و 1963 نوشته بود، مطالعه کرد. (19)
اسميت، مقالات جديدي در زمينه اقتصاد تجربي با همکاري دونالد رايس (20) در سال هاي 1964، 1965 و 1967 به چاپ رساند. در سال 1963 و مجدداً در سال 1965 تحت تأثير و حمايت توانمند سايرت (21)، جيمز مارچ (22) و شايد هربرت سايمون (23) کارگاه هاي تحقيق تابستاني براي استادان بنياد فورد (24) را در کارنگي ملون اداره نمود. سرانجام به کمک چندين مقاله تجربي در رابطه با خطوط لوله و يک سيمنار در زمينه اقتصاد تجربي موضوع براي وي از حالت سرگرمي فراتر رفت.
اسميت مقاله " نظريه ارزش تلقين شده " که شباهتي به يک يادداشت جالب را داشت ضمن برنامه ي سخنراني هاي خود در سمينار پِردو در طول سال هاي 1965-1963 تأليف کرد سپس گزارشي از ارزش تلقين شده براي مجله مروري بر اقتصاد درآمد نوشت که سرانجام مدت ها بعد از تأليف اصل آن به چاپ رسيد و تقديرنامه نوبل را دريافت کرد.
اسميت در طول سال هاي 1973-1972 ضمن فعاليت در مرکز مطالعات پيشرفته در علوم رفتاري، محور تحقيقات خود را به سمت اقتصاد ناپايدار، نظريه ي مالي يک شرکت و اقتصاد منابع طبيعي تغيير داد، در عين حال که به تفکر در مورد اقتصاد تجربي و استفاده از آن در تدريس پرداخت.
در سال 1974، سميناري در دانشگاه آريزونا ترتيب داد. در آن زمان رنه منز (25) که به هنگام تدريس در پِردو دانشجوي وي بود، رييس دانشکده بازرگاني شده بود و بسيار علاقه مند به فعاليت وي در آريزونا بود.
اسميت به عنوان مؤلف يا همکار مؤلف در بيش از 200 مقاله و کتاب در زمينه نظريه سرمايه، دارايي، منابع طبيعي اقتصاد و اقتصاد تجربي همکاري داشته است.
براي استفاده بيشتر از افکار و انديشه هاي اسميت مي توان به برخي از کتاب ها و مقالات نامبرده به شرح زير مراجعه نمود:
A.Books:
1. Investment and Production: A Study in the Theory of the Capital-Using Enterprise. 1961.2. Optional Alternative Public Schools. 1974.
3. Research in Experimental Economics: A Research Annual. 1986.
4. Experimental Economics. 1990.
5. Papers in Experimental Economics. 1991.
6. Bargaining and Market Behavior: Essays in Experimental Economics. 2000.
7. Experimental Economics: How We Can Build Better Financial Markets by Ross M. Miller and Vernon L. Smith. 2005.
8. Combinatorial Auctions. 2006
b. Articles:
1. Smith, Vernon L, 1969. "Measuring Nonmonetary Utilityes in Uncertain Choices: TheEUsberg Urn, 'The Quarterly Journal of Ecnomics, MIT Press, vol. 83(2), Pages 324-29, May.
2. Miller, Ross M & Plott, Charles R & Smith, Vernon L, 1977. "Intertemporal Competitive Equilibrium: An Empirical Study of Speculation, 'The Quarterly Journal of Ecnomics, MIT PRess, vol 91(4), Pages 599-624, November.
3. Smith, Vernon L&Williams,Arlington W,1981. " On Nonbinding Price Controls in a Competitive Market. " American Econmic Review . American Econmic Association, vol. 71(3),Pages 476-74, June., &
4. Cox, James C & Smith, Vernon L & Walker, James M, 1985. "Experimental Developmenet of Sealed - Bid Auction Theory: Calibrating Controls for risk Aversion," American EWcnomic Review, American Econmic Association, vol. 75(2), Pages 160-65, May.
5. Cox, James C & Smith, Vernon L & Walker, James M, 1988." Theory and Individual
Behavior of First - Price Auctions," Journal of Risk and Uncertainty, Springer, vol. 1(1), Pages 61 - 99, March
6. Smith, Vernon L, 1991. "Rational Choice: The Contrast between Ecnomics and Psychology," Journal of Political Economy, University of Chicago Press, vol 99(4), Pages 877-97, August.
7. Hoffman, Elizaberth & McCabe, Kevin A & Smigh, Vernon L, 1996. "On Expectations and the Monetary Stakes in Ultimatum Games," International Journal of Game Theory, Springer, vol. 25(3), Pages 289-301
پينوشتها:
1. Daniel Kahneman ( متولّد 1934 )
2. North High
3. Ibid
4. Caltech
5. Paul Samuelsun ( 1915-2009 )
6. Ludwig Edler von Mises ( 1881-1973 )
7. Ibid
8. ريچارد مايکل سايرت Richard Michael Cyert ( 1921-1998 ) آماردان و اقتصاددان آمريکايي.
9. Charles River
10. Ibid
11. دانشگاه پِردو Purdue university دانشگاهي واقع در شهر وست لافايت West Lafayette در ايالت ايندياناي آمريکا.
12. توسکون Tucson شهري واقع در ايالت آريزوناي آمريکا.
13. Eugen von Bohm-Bawerk ( 1851-1914 )
14. Edward Chamberlin ( 1899-1967 )
15. Ibid
16. سيدني سيِ گل Sydney Siegel ( 1916-1961 ) از اساتيد روانشناسي در دانشگاه استانفورد.
17. Reinhard Selten ( متولّد 1930 )
18. Lawrence E.Fouraker (1923-1997 )
19. Ibid
20. Donald Blessing Rice ( متولّد 1932 )
21. Richard Michael Cyert ( 1921-1998 )
22. جيمز مارچ James G.March ( متولّد 1928 ) استاد بازنشسته ي دانشگاه استانفورد.
23. Herbert Simon ( 1916-2007 )
24. Ford foundation faculty
25. Rene Manes ( متولّد 1918 )
قنادان، محمود؛ (1391)، جوايز نوبل اقتصاد، تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول