zahra
مشکل تمرکز
باسلام. من دختری 19ساله ودانشجو هستم .اخیرا مشکلی برای من پیش امده ،اینکه احسا س میکنم علاقه ام به درس ودرس خواندن خیلی کم شده است.تمرکز حواس ندارم،با وجود علاقه زیادی که به درس دارم احساس مسکنم انگیزه...
مشاور: خانم طیبه قاسمی
با عرض سلام خدمت شما دختر عزیز دختر گلم آیا برای شما اتفاقی افتاده است که از آن زمان شما دچار نا امیدی و یاس شده اید ؟ اگر اتفاقی افتاده لطفا با جزییات مطرح کنید ولی اگر اتفاق خاصی در زندگی شما نیوفتاده ولی بدون دلیل انگیزه خود را نسبت به درس خواندن از دست داده اید .یکی از مشکلات تمام افراد بخصوص قشر دانشجو و دانش آموز این است که دارای برنامه مطالعاتی هستند ولی انگیزه برای مطالعه ندارند یا نمی توانند در زمان یاد شده مطالعه نمایند .ایجاد انگیزه مطالعه از برنامه مطالعه مهمتر است چون اگر نتوانید مطالعه رو شروع کنید یا طبق برنامه مطالعه کنید تمام برنامه ریزی های شما بی فایده خواهد بود.کمانگیر پیر و عاقلی در مرغزاری در حال آموزش تیراندازی به دو جنگجوی جوان بود. در آن سوی مرغزار نشانه ی کوچکی که از درختی آویزان شده بود به چشم می خورد. هر کدام از جنگجویان تیری را از ترکش بیرون کشیدند و نشانه رفتند، اما تنها تیر یکی از آنها به هدف اصابت نمود.کماندار پیر از آنها خواست آنچه را پیش از پرتاب دیده بودند شرح دهند.جنگجوی اولی گفت: آسمان را دیدم. ابرها، درختان، شاخه های درختان و هدف را.جنگجو دوم پاسخ داد: فقط هدف را دیدم.پیرمرد رو به اولی کرد و گفت تو آماده نبودی اما جنگجوی دیگر آماده بود. زیرا تنها زمانی نشانه گیری تان درست خواهد بود که بجز هدف را نبینید. در این صورت تیر بر طبق میلتان به پرواز در خواهد آمد و بر هدف خواهد نشست. این تنها راز موفقیت شماست.دختر خوبم از موثرترین راهکارها برای ایجاد انگیزه تمرکز بر هدف است. البته هدفی که روشن و عینی و قابل دستیابی باشد. به آن علاقه داشته باشید. منطبق با توانایی شما باشد. اگر در انگیزه خود دچار مشکل شده اید ابتدا هدف خود را بازبینی نمایید، اگر مشکل از هدفتان نیست. با اطمینان بر هدف خود تمرکز کنید. آن را مرتب با خود تکرار کنید، حتی بر روی کاغذ نوشته و در جاهایی که جلوی چشمتان باشد نصب نمایید. خواهید دید چگونه در لحظاتی که دچار رکود می شوید موتور محرکه شما خواهد شد. البته فراموش نکنید تمرکز افکار بر روی هدف به سادگی حاصل نمی شود. اما مهارتی است که کسب آن امکانپذیر است و ارزش آن در موفقیت شما در تمامی مراحل زندگی همچون تیراندازی بسیار زیاد است. بسیاری از دانشجویان شکست خورده، یا راههای مقابله با این شکستها را نمیدانند و یا اینکه این راهها را خوب میدانند ولی در انجام و مقابله با آن پایداری و پشتکار کافی به خرج نمیدهند. با چندین تلاش ناقص، از کار منصرف شده و تکلیف یادگیری را به کنار مینهند و به رفتارهایی رومیآورند که از انجام آنها لذت میبرند. همین گروه از دانشجویان عموماً دوران تحصیل خود را بدون موفقیت سپری میکنند و برخی نیز در اواسط این دروان، ترک تحصیل میکنند. و به ندرت افرادی در این گروه دیدهمیشوند که توانسته باشند مراحل تحصیلی خود را با کیفیت مناسب پشت سر بگذارند. به هنگام تدریس مباحث درسی، توجه و تمرکز لازم به گفتههای استاد و مواد آموزشی داشته باشید.اهمیت این موضوع بر هیچ کس پوشیده نیست که توجه و تمرکز لازمه هر یادگیری است. گاهی اوقات تکلیف یادگیری آنقدر ساده و آسان است که با مقداری توجه و گوش دقیق میتوان آن را کاملاً آموخت و حتی برای یک مدت طولانی آن را به یاد سپرده و در حافظه نگهداشت.در مواقع مطالعه و انجام تکالیف می توانید با استفاده از تدابیری سطح برانگیختگی خود را در حد مناسب متعادل سازید. اگر از برانگیختگی سطح پایین برخوردارید باید دست به فعالیتهای بزنید که این سطح را به حد مناسب خود برسانید. مقداری نرمش و حرکات کششی بسیار مفید خواهد بود. به غیر از آن میتوانید در صورت امکان استحمام نمایید و یا اینکه در هوای آزاد به پیاده روی بپردازید. اگر باز هم احساس کسالت و بی حالی نمودید، می توانید دست به فعالیتهایی بزنید که شما را به هیجان میآورد و از انجام آنها لذت میبرید. انجام این فعالیتهای لذت بخش تا حدودی در تهییج شما مؤثر واقع خواهند شد.اما در صورتی که سطح برانگیختگی شما به میزان قابل توجهی بالا رفته باشد، چون این حالت اثراتی نامطلوب بر عملکرد و رفتار دارد باید با استفاده از روشهای خاص، کاهش داده شود. مثلاً استرس یا فشار روانی میتواند سطح برانگیختگی را به حد قابل توجهی بالا ببرد. در این شرایط نمیتوان به یادگیری مؤثر مفید پرداخت. ابتدا باید عامل استرسزا را برطرف نمود، پس از آن به یادگیری به یادگیری همت گماشت. برای ساعات مطالعه و انجام تکالیف خود برنامهای منظم و دقیق تدوین کنید و با نهایت جدّیت به آن عمل کنید.اصل برنامه ریزی برای مطالعه بسیار مهم و اساسی است. چنانچه فردی بخواهد استفاده مناسبی از ساعات روزانه خود داشته باشد باید برنامهای کامل و دقیق تهیه نماید. این برنامه باید حساب شده و جهت دار باشد. ممکن است با دانشجویانی برخورد کرده باشید که علی رغم تنظیم برنامههای دقیق و تلاش و کوشش فراوان در جهت اجرای آنها، پس از مدت زمان کوتاهی خسته شده و از ادامه آن منصرف شدهاند.یکی از دلایل این گونه ناکامیها، نامناسب بودن زمان بندی برنامه طرح شده است. زمان بندی مناسب از اهمیتی ویژه برخوردار است. برنامه باید به صورتی باشد که دانشجو بتواند بدون خستگی زیاد آن را اجرا کرده و از عهده ادامه و اتمام آن برآید. به عنوان مثال ساعات مطالعه و انجام تکلیف نباید بیشتر از 45 دقیقه باشد. مناسبترین زمان پیشنهادی معمولاً بین 10 تا 45 دقیقه است. مطمئناً بعد از این زمان فرد نیاز به استراحت خواهد داشت. مدت زمان استراحت هم به طور تقریبی باید حدود 15 دقیقه باشد. در زمان استراحت هم به فعالیتهایی غیر از فعالیت اصلی (مطالعه) پرداخت. عموماً پیشنهاد میشود که در این زمان به فعالیتهایی پرداخته شود که برای فرد یادگیرنده تقویت کننده است. به عنوان مثال اگر علاقهمند است، به موسیقی گوش دهد یا تلویزیون تماشا کند، در این زمان به این کارها بپردازد. در انجام تکالیف پایداری به خرج دهید و تا اتمام آن دست از کار نکشید.این اصل فیزیکی از اصول بسیار مهم در رسیدن به موفقیت است. گاهی اوقات دیده میشود زمانی که فرد یادگیرنده در انجام تکالیف با عدم پیشرفت مواجه میگردد، از ادامه آن منصرف شده و در جهت اتمام آن پایداری نمیکند. این مشکل به خصوص بیشتر در افرادی دیده میشود که از انگیزه پیشرفت سطح پایینی برخوردارند.بهترین راه برای مقابله با این مشکل این است که شخص مجدداً تلاش خود را از سرگرفته و راههای دیگر را نیز بیازماید. مثلاً اگر مطالعه میکند و میخواهد چند معادله حل کند، اگر در تلاش نخست به راه حل مناسب دست نیافت. نباید کار را متوقف کند و مسأله را لاینحل باقی بگذارد. بلکه باید تلاش مجددی داشته باشد، مجدداً مباحث درسی را مرور نموده و به حل دوباره آن اقدام نماید. در نهایت اگر باز هم به پاسخ درست نرسید باید به هنگام جوابگویی و حل تمرینات که در کلاس درس انجام میگیرد، اشکال کار خود را دریافته و آن را مرتفع سازد.بدین طریق چون قبلاً برای حل این قبیل تمرینات راههای گوناگون آزموده شده و تفکر کافی صورت گرفته، پس از رسیدن به پاسخ درست، آن موضوع درسی مدت زمان طولانیتری در حافظه فرد یادگیرنده باقی خواهد ماند. سعی کنید که در بحثهای و مناظرههای کلاسی فعالانه شرکت داشته باشید.این کار چند امتیاز دارد. اول اینکه: اگر فرد یادگیرنده بخواهد فعالانه به بحث درباره مطالب درسی بپردازد، باید قبل از حضور در کلاس درباره مطالب و مباحث مورد نظر، اطلاعاتی جمعآوری نماید. و این کار با مطالعه آن واحد درسی میسر خواهد بود. بنابراین اگر فرد یادگیرنده قبل از حضور درکلاس با زمینه و مطالعه قبلی در کلاس حضور یابد، اطلاعات قبلی او، یادگیری مطالب تدریس شده در کلاس را آسان خواهد نمود.دوم اینکه: بدین طریق میآموزد که چگونه ابراز وجود کرده و فعالانه در حل مسائل شرکت کند. از نتایج این شرکت فعالانه در بحثهای کلاسی، مورد تشویق قرار گرفتن از سوی معلم و دیگر دانشآموزان و دانشجویان خواهد بود. و همین موضوع سطح انگیزش او را برای تلاش بیشتر بالا خواهد برد. بدین طریق اطلاعات نادرست او اصلاح میگردد و بازخورد اصلاحی دریافت میکند. تلاش کنید که مطالعات خود را گسترش دهید و مطالب جانبی و خارج از مباحث کتاب را مطالعه کنید.مطالعات شما باید از عمقی کافی برخوردار بوده و محدود به مطالب کتاب درسی نباشد.در کنار مطالعه کتابهای درسی، باید مطالعات خارج از کتاب و جانبی نیز داشته باشید. این کار چند مزیت در بر خواهد داشت. اول اینکه بدین طریق بر اطلاعات شما افزوده شده و مطالب کتاب درسی بیشتر قابل فهم خواهد بود. دوم اینکه به هنگام شرکت در بحثها و مناظرههای کلاسی خواهید توانست از معلومات اندوخته خود استفاده کرده و آنها را در اختیار دیگران نیز قرار دهید و بدین طریق از تأیید و تحسین آنان برخوردار شوید. در مطالعات خود مطالب را به طور معنیدار و در ارتباط با مطالب از قبل آموخته شده بیاموزید.مطالب جدید را باید به مطالبی که از قبل آموختهاید ربط دهید. با این کار یادگیری شما به طور معنیدار انجام خواهد گرفت. این کار درست عکس یادگیری طوطیوار است. چون در یادگیری طوطیوار، اطلاعات جدید فقط از طریق تکرار و تمرین حفظ میگردد، اما ارتباط آن با مطالب از قبل آموخته شده به درستی درک نمیشود. اما در یادگیری معنیدار زمانی که مطالب تازه وارد ساخت شناختی میشوند، هر یک از آنها در جای مناسب خود و در زیر مطالب جامعتر و کلیتر قرار میگیرند.نتایج یادگیری خود را به طور منظم ارزیابی کنید و رقابت با خود را جایگزین رقابت با دیگران سازید.لازم است به طور مرتب پیشرفتهای تحصیلی خود را ارزیابی کنید. در روان شناسی اصلی وجود دارد با این مضمون که اگر فرد یادگیرنده از نتایج عملکرد خود اطلاع حاصل کند، عملکردهای بعدی او دقیقتر و بهتر خواهد شد. ارزیابی منظم یادگیریها، اطلاعاتی درباره کیفیت مطالعه به شما میدهد. با بررسی این اطلاعات میتوانید نواقص کار خود را دریافته و آنها را برطرف سازید.تأکید بیش از حد بر نمره، خلاقیت فرد را محدود میکند. در نتیجه به جای اینکه نمرات، مشوق یادگیری باشند، احتمالاً موجب دلسردی وی میشوند.در پیشرفتهای تحصیلی، خود را با دیگران مقایسه نکنید. مقایسه خود با دیگران نه تنها نتیجهای مثبت در بر نخواهد داشت بلکه پیامدهای نامناسب نیز به بار خواهد آوردتواناییها و قابلیتهای فیزیولوژیک و روانی انسانها یکسان نیست. هر کدام از ما با یک رشته از این تواناییها به طور بالقوه متولد میشویم. پس از آن محیط بر آن اثر میگذارد و خانواده، مدرسه و اجتماع، الگوهای استفاده مثبت از آن را به ما میآموزند. با کتاب شوخی کنید .وقتی تلویزیون تماشا می کنید یا با دوستتان صحبت می کنید، لبخندی بر لب دارید و راحتید، اما وقتی از کتاب و مطالعه صحبت می شود و به سراغ درسها می روید جدی و محکم و اخمو می شوید.مطالبی که بار هیجانی بیشتری دارند، بیشتر در حافظه می مانند و بهتر به خاطر آورده می شوند چرا که هیجان، علاقه، تمرکز، و ورود مطلب به حافظه را موجب می شود. مثالی بزنیم: من به شما می گویم: همسایه ۱۸ سال قبلتان یادتان می آید؟ شما می گویید: نه. می گویم: همان که دو بچه کوچک داشت. می گویید: نه، به خاطر نمی آورم. می گویم: همان که پدرش فروشنده لباس بود و شما باز هم به خاطر نمی آورید. می گویم: همان که خانه شان آتش گرفت. یک مرتبه همه چیز در ذهنتان زنده می شود چرا که آتش گرفتن، بار هیجانی مؤثری داشته است. اگرچه آتش گرفتن، یک هیجان منفی در شما ایجاد کرده بود، در هر حال هیجان انگیز بود و همین هیجان باعث شده بود که شما خاطره آن را به خوبی به خاطر بسپارید.با کتاب خود شوخی کنید. مثالهایی مهیج، شادی آفرین و حتی خنده دار بزنید. این موضوع به علاقه و تمرکز شما کمک زیادی می کند. با آرزوی موفقیت و خوشبختی برای شما