ناشناس

ترس از جمع دارم.منزوی و خجالتی هستم و ناتوانم در برقراری ارتباط"لطفا راهنمایی م کنید"

ناشناس ( تحصیلات : دیپلم ، 22 ساله )

من خیلی خجالتی و کم حرفم و این باعث شده دیگران از من دوری کنن الان من هیچ دوستی ندارم و خیلی روابط اجتماعی ام ضعیفه

مشاور: اقای رضوانی

پرسشگر گرامی! از اینکه این مرکز را امین و پاسخگوی سوالات خود قرار دادید صمیمانه سپاسگزاریم و امیدواریم که ارتباط شما با این مجموعه تداوم داشته باشد. کم‌حرفی یا ناتوانی در سخن گفتن به هنگام روبرو شدن و سخن گفتن با دیگران هم می‌تواند ناشی از ترس، اضطراب، کم‌رویی و خجالت، نداشتن اعتماد به نفس باشد و هم به خاطر این باشد که فرد توانایی سخن گفتن را بلد نیست و یا به اصطلاح حرفی برای گفتن ندارد. اگر شما از ضعف اعتماد به نفس و کمرویی رنج می برید و همین عامل باعث شده که نتوانید با دیگران تعامل داشته باشید، در جمع ها خوب صحبت کنید و حرف تان را به دیگران انتقال دهید، چاره اش دست خودتان است و باید برای رفع این مشکل اقدام کنید و با مطالعه و کمی همت و تلاش اطلاعات عمومی خودتان را در زمینه های مختلف بالا ببرید و کاری کنید که در کانون توجه دیگران قرار بگیرید، پس ناامیدی و یأس را کنار بگذارید و از همین الآن شروع کنید و به مطالعه در زمینه موضوعات مختلف بپردازید و سعی کنید در هر زمینه ای اطلاعات درست و خوبی کسب کنید و آن را در اختیار دیگران قرار دهید. این طوری اعتماد به نفس شما تقویت می شود و می توانید با دیگران معاشرت نیکو داشته باشید و باعث جذب آنها به خود شوید و در جمع ها به فردی خلاق و فعال تبدیل شوید و راحت بتوانید با دیگران حرف بزنید و دوستان خوبی برای خود پیدا کنید. رفتن به کلاس های آموزشی های کاربردی و مهارت افزایی در زمینه های مختلف، معاشرت با افراد باتجربه و خلاق از جمله راهکارهایی است که به شما در بالا بردن اطلاعات عمومی تان و تقویت اعتماد به نفس تان و رهایی از کمرویی و خجالت کمک می کند. پیامبر اعظم(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) می‌فرمایند: «مَنْ لَمْ یَصْبِرْ عَلَى ذُلِّ التَّعَلُّمِ سَاعَةً بَقِیَ فِی ذُلِّ الْجَهْلِ أَبَداً» (1)؛ «آنکس که ساعتی به ذلّت علم آموزی تن ندهد در همة عمر گرفتار ذلّت و خواری جهل خواهد بود». در کنار علم آموزی و افزایش اطلاعات عمومی تان بکوشید مهارت‌های اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی را نیز یاد بگیرید؛ چون بهترین روش برای جلب دیگران و نگه داشتن دوستان و جذب دیگران یادگیری مهارت‌های اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی است. مهارت‌های ارتباطی به مجموعه‌ای از مهارت‌ها مثل مهارت گوش دادن فعالانه، مهارت همدلی، ابراز وجود، چگونگی برخورد با انتقاد، دریافت و ارائه بازخورد، استفاده از زبان بدن، مهارت ایجاد صمیمیت و تأثیرگذاری، مهارت‌های کلامی و... گفته می‌شود که باعث برقراری ارتباط مؤثر با دیگران می‌شود تا در آنها تأثیر مثبت بگذارید و همچنین باعث جذب دیگران به شما می‌گردد. یادتان باشد گوش دادن فعال شرط صمیمیت و تأثیرگذاری در دیگران است. ما اغلب برای آن که توجه دیگران را به خود جلب نمائیم و محبوبیت و تأثیر گذاری را ایجاد کنیم، به تکاپو می افتیم و تقلا می کنیم که هر چه بیشتر سخن بگوئیم تند و تند خاطره تعریف می کنیم، شوخی می کنیم و .... در حالی که حرف زدن ضد صمیمیت است. هر چه بیشتر سکوت کنیم و فعالانه گوش بدهیم و اجازه سخن گفتن به دیگری بدهیم، صمیمی تر و با نفوذتر می شویم. قرآن کریم از ویژگی‌های بارز رسول گرامی اسلام(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله را همین امر بیان می فرماید.(سوره توبه، آیه 61) یکی دیگر از نکاتی که در مهارت‌های ارتباطی لازم است، کشف نکات مورد علاقه طرف مقابل است. ببینید، شخص مقابل ـ که قصد دارید در او نفوذ کنید و تأثیر گذار باشید و به خودتان جذب کنید ـ به چه چیزهایی علاقمند است. البته می‌توانید این مسئله را از خود او نیز سؤال کنید. بدین ترتیب، بذر محبت و صمیمیت را در دل او می کارید. همواره رفتاری احترام آمیز با دیگران و طرف مقابل‌تان داشته باشید، احساسات و نظرات او را محترم بشمارید. رفتار مؤدبانه توام با ظرافت و ملایمت سبب ایجاد صفا و صداقت واقعی و اعتماد کامل می‌شود و زمینه تأثیرگذاری را بیشتر می‌کند. این را هم بدانید، اگرچه نداشتن برخی مهارت‌های زندگی و آشنا نبودن با آداب معاشرت، شیوه حرف زدن و قدرت سخنوری در پیدایش برخی مشکلات شما نقش داشته است، اما به قول معروف: «جلوی ضرر را هر وقت بگیری، منفعته!» پس برای تغییر و اصلاح برخی نارسایی‌ها و حل مشکلات خیلی هم دیر نشده است کافی است که شما برخی مهارت‌های زندگی را به خوبی فرا بگیرید و در زندگی آنها را پیاده کنید و یواش یواش بر ارتباطات اجتماعی خویش بیفزایید و از بودن در کنار هم‌نوعان خویش و سایر مردم اذت ببرید. البته در این راه داشتن دوستان سالم و یاران شفیق و دلسوز بسیار مؤثر است. سعی کنید فردی که در فامیل و غیرفامیل در اخلاق و رفتار نمونه است او را برای دوستی انتخاب کنید و سعی کنید با برقراری رابطه دوستانه با وی بخشی از فعالیت‌های خود را همراه او انجام دهید و یا با تشکیل گروه‌های کوچک، فعالیت‌های ورزشی، هنری، علمی، تفریحی مشترکی باهم داشته باشید. این گونه فعالیت‌های مشترک که در جمع صمیمی دوستان انجام می‌گیرد، در ارتقای مهارت‌های شما تأثیر مثبت دارد و شما را آماده می‌کند تا در محیط‌های غیر صمیمی و بزرگتر با اقتدار وارد شوید و خودی نشان دهید و به هنگام حرف زدن و صحبت در جمع هرگز احساس تزلزل پیدا نکنید. برای مقابله با این مشکل راهکارهای زیر مفید خواهد بود: 1- پشتکار و تمرین در تقویت اراده و ارتقای قدرت بیان از مهمترین کارهاست. قبل از اینکه در جمع صحبت کنید، سعی کنید آن را چند بار تمرین کرده و نقاط قوت و ضعف خود را بیابید، حتی می‌توانید محتوای صحبت خود را ضبط کنید و بارها آن را گوش دهید و اصلاح نمایید. همچنین می‌توانید بعضی نکات مهم را یادداشت کنید و به همراه خود داشته باشید و در مواقع لزوم به آن نگاهی بیندازید. بنابراین باید با تمرین، مداومت و تقویت اعتماد به نفس، قدرت اراده خود را افزایش دهید. در کنار آن به توانایی‌های خود هنگام سخن گفتن توجه کنید و خود را یک سخنگوی توانا احساس کنید. به این باور برسید که می‌توانید آنچه در درون خود دارید، با کلمات زیبا به جمع بگویید، بدون اینکه ضعفی مانع آن شود. 2- گاهی می‌توانید به هنگام شروع صحبت، از احوال پرسی معمولی آغاز کنید و یا در مورد مسائل روزمره، آب و هوا شروع به صحبت نمایید تا انگیزه شما برای ادامه صحبت افزایش یابد. انجام کارهایی مثل صحبت کردن درباره موضوعات مورد علاقه، خواندن شعر با صدای بلند، خاطره‌گویی، نقل مطالب کتاب مورد علاقه، تعریف یک موضوع و محتوای یک فیلم سینمائی جالب که قبلاً دیده‌اید، اظهار نظر درباره مسائل خانوادگی، اجتماعی و سیاسی، قصه‌گویی، داستان‌خوانی، توضیح یک مسأله و یا تدریس یک موضوع درسی مورد علاقه توسط شما، مؤثرترین روش اصولی و تدریجی اضطراب‌زدایی و افزایش مهارت فن بیان و تقویت قدرت سخنوری است. حتی می‌توانید مطالبی را از قبل آماده کنید و در جلوی یک آینه بزرگ قرار بگیرید و ژست یک سخنران بزرگ و حرفه‌ای را به خود بگیرید و مطالبی را که دوست دارید درباره آن با دیگران گفتگو کنید، آن مطالب را با آرامش کامل بیان کنید و بدین شیوه مکرراً تمرین کنید. گاهی می‌توانید از برخی از اعضای خانواده که با آنها راحت هستید بخواهید که در پای کرسی خطابه شما بنشینند و به مطالب و سخنرانی شما گوش فرا دهند و یواش یواش بر تعداد آنها افزوده گردانید و برخی دیگر از اعضای خانواده، بستگان و دوستان خود را نیز به آنها ملحق کنید، این کار تأثیر شگرفی در ابراز وجود و قدرت بیان و تقویت اعتماد به نفس شما دارد. 3- لیستی از آثار فاخر ادبی، داستان‌های جذاب، شعر، مجلات گوناگون تهیه کنید و در اوقات فراغت آنها را مطالعه کنید و برای دیگران نیز بخوانید و یا بازگو کنید، این شیوه ضمن این که می‌تواند زمینه‌ای برای گفتگو و ارتباط با دیگران گردد، دایره لغات و واژگان شما را گسترش می‌دهد و شما می‌توانید در فرصت‌های بعدی از کلمات بیشتری در گفتگوها استفاده کنید. 4- درباره موضوعی که می‌خواهید با دیگران صحبت کنید، ابتدا خوب بیندیشید و آن را تجزیه کنید و به اجزاء مختلف تقسیم کنید و درباره هر جزئی توصیفی بیان کنید، می‌توانید این کار را روی کاغذ انجام دهید. سپس با چینش منطقی مطالب و تقدم و تأخر آنها، به همه آن مطالب انسجام ببخشید. در این صورت خواهید دید که مطالب فراوانی درباره هر موضوعی خواهید داشت که آنها را با دیگران در میان بگذارید. در پایان برای آشنایی بهتر با مهارت های ارتباطی و نیز رفع مشکل توصیه می شود با مراکز مشاوره‌ای و خدمات روانشناختی معتبر در ارتباط باشید و با مشاوران و روانشناسان باتجربه گفتگو و چاره اندیشی نمایید. همچنین برای آشنایی با مهارت های زندگی و مهارت‌های ارتباطی و مهارت سخنوری می توانید به منابعی که خدمت‌تان معرفی می‌شود مراجعه کنید و با مطالعه و تمرین راهکارهایی که در این کتاب های ذکر شده بر مهارت های زندگی خود بیفزایید و بر مشکلات خود غلبه کنید:

1. استوری، ریچارد، مهارت های زندگی: مهارت های تاثیرگذاری بر دیگران، ترجمة: علی دنیادیده، تهران: اندیشه آریا (وابسته به موسسه پژواک اندیشه آریا)، 1390. 2. بارکر، آلن، بهبود مهارت‌های ارتباطی، ترجمة عبدالرضا شاه محمدی، تهران: فریش، 1389. 3. شرفی، محمدرضا، مهارت‌های زندگی در سیرة رضوی: مهارت‌های ارتباطی– اجتماعی، مشهد: قدس رضوی،1390. 4. کول، کریس، مهارت‌های ارتباطی، ترجمة محمدرضا آل یاسین، تهران:‌ هامون، 1387. 5. سبحانی تبریزی، جعفر، رمز پیروزی مردان بزرگ، قم: نسل جوان، 1388. 6. سیبرت، ال، راز کامیابی در بحران‌های زندگی، ترجمة امین برجسته، کرمان: خدمات فرهنگی کرمان، ‎۱۳۸۰. 7. پیل، نورمن وینسنت، معجزه اراده، ترجمة وجیهه آزرمی، تهران: انجمن اولیاء و مربیان، 1387. 8. اسلامی، سید حسن، اعتماد به نفس، تهران: عروج، 1382 9. ماردن، اوریزن اسوت، پیروزی فکر، ترجمة رضا سیدحسینی، تهران: نگاه، 1387. 10. حلت، احمد و رضا یادگاری، فن بیان - درست سخن بگویید و موفق شوید: نخستین راهنمای جامع آموزش سخنرانی حرفه ای، تهران: گلپا، 1392. 11. عباسی آغوی، محمد مهدی، از سخن‌دانی تا سخن‌رانی یک حرف فاصله است، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، 1390. 12. جدیدی، حمیدرضا، آموزش سخنرانی و خطابه: با تکیه بر فنون بلاغت و روانشناسی فردی و اجتماعی (روشهای تاثیرگذاری، اقناع و ترغیب مخاطبان)، قم: قدس، 1387. همواره موفق و کامروا باشید. پی‌نوشت: 1. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، ‏بحارالأنوار، بیروت‏: دار إحیاء التراث العربی، ‏1403ق، ج1، ص177.