ناشناس
نکاتی برای تربیت فرزند و طریقه برخورد صحیح را توضیح دهید.
فرزند دختر ۵ ساله ای دارم که به تازگی متوجه شدم که در پیش دبستانی با یکی از دوستانش به دستشویی رفته و عورت همدیگر را دیده اند و بررسی کرده اند.می خواستم بدانم چگونه باید با ایشان رفتار کنم تا این مورد...
مشاور: خانم موحدی
با سلام و احترام به شما والد محترم و سپاس بابت اعتماد شما به راسخون، امیدوارم این پاسخ گویی بتواند مقداری از دلنگرانی شما را کاسته و راهکاری عملی برایتان به ارمغان آورد.
در ابتدا باید یاد آور شوم که شروع کنجکاوی جنسیتی در سن ۴ یا ۵ سالگی است و این رفتار دختر عزیز شما اصلا غیر عادی و نگران کننده نمی باشد.
ولی با توجه به لزوم آموزش بعضی مسائل تربیتی و پیش گیری از وقوع دوباره این اتفاق چند نکته بیان خواهم کرد.
در این سن کودک در رابطه با مسائل جنسی پرسش گر می شود، پرسش از اندام جنسیتی خود و جنس مخالف و همچنین از چرایی تفاوت ها و سعی در بررسی خود و در برخی مواقع دیگران
بچه ها در این سن آگاهی خود را در رابطه با اندام جنسی خود و جنس مخالف افزایش می دهند، اگر این افزایش آگاهی از درون خانه و توسط مادر صورت نگیرد ، کودک برای رسیدن به جواب سوالات خود متوجه دنیای بیرون و گروه همسالان و دوستان خود می شود.
چند راهکار ساده و کاربردی:
۱- اعضای خصوصی بدن را به کودکان معرفی کنید ، این کار بهتر از سن ۳ سالگی و به مرور شروع شود.
مثلا وقتی کودک را به دستشویی یا حمام می برید و یا در زمان تعویض لباس با توجه به شرایط هر بار یه نکته کوچک به او بیاموزید از جمله:
- بدن تو شگفت انگیز است و هر قسمت از بدن کار مخصوص به خودش را انجام می دهد
- معرفی همه اعضای بدن و عملکرد آنها البته نه به صورت یک پکیج آموزشی و در یک زمان واحد ، بهتر است این کار کم کم و در هر بار یک نکته کوچک باشد تا حساسیتی در کودک ایجاد نکند.
-به کودکان مفهوم خصوصی سازی را آموزش دهید، برای شروع می توانید از وسایل بهداشتی مثل مسواک و حوله شروع کنید سپس وقتی این مفهوم را به خوبی درک کرد اندام خصوصی اش را به او معرفی کنید.
شروع معرفی اندام خصوصی می تواند در هنگام سشتشوی بدن باشد و به او متزکر شوید کسی به غیر از مامان و بعضی مواقع بابا یا دکتر کسی اجازه دیدن آنها را ندارد.
- برای معرفی حدود و مرزهای خصوصی بدن می توانید از مایو استفاده کنید، قسمت هایی که با مایو پوشانده می شود، قسمت های خصوصی بدن شما هستند
- معرفی نوع پوشش پسر و دختر
- اسم مناسب گذاشتن برای اندام خصوصی و در این رابطه -باید دقت داشت که اسم غلط برای معرفی این اندام انتخاب نشود مانند مرمر یا سنجد و....
۲- وقتی اندام خصوصی خود را تا حدودی درک کرد بهتر است بداند اندام او با اندام جنس مخالف متفاوت است.
با توجه به شرایط منزل شما و وجود برادر کوچکتر این کار خیلی ساده تر خواهد بود. ولی باید توجه داشت این آموزش به صورت نامحصوص و گام به گام باشد تا حساسیتی در کودک ایجاد نکند
مثلا یک روز در حمام به او بگویید می دانی اندام خصوصی دختر ها و پسر ها را خدا متفاوت آفریده؟ و هر کدام به شکلی شگفت انگیز است
شاید بپرسد پسرها چه شکلی هستند ؟ با آرامش به او بگویید بعدا به شما خواهم گفت
یک یا دو روز بعد کاری کنید که به صورت اتفاقی فقط یک لحظه هنگام تعویض پوشک اندام برادر خود را ببیند، ولی سریع آن را بپوشانید تا قبح مشاهده اندام جنسی برای او از بین نرود.
به مرور چند بار بگذارید یه لحظه و به صورت کوتاه تفاوت اندام جنسیتی خود و برادر را درک کند.
جلوگیری از مشاهده و ایجاد حساسیت باعث می شود که کودک عزیز شما چون نمی تواند درون خانه به پاسخ پرسش های خود برسد از طرق دیگری سعی در کشف خود و دیگران داشته باشد که به شدت آسیب زننده خواهد بود.
شما به عنوان یک مادر مصلحت کودک خود را می خواهید پس یکجا و بدون فکر به او اطلاعاتی نمی دهید ولی وقتی برای گرفتن پاسخ خود به دیگران متمایل شود دیگر شما هیچ کنترلی در مقدار و شیوه آموزش او نخواهید داشت.
۳- آموزش انواع لمس به کودکان برای صیانت از خود الزامی است.
سه نوع لمس داریم
۱. لمس خوب مانند بوسه مامان و بابا و بغل کردن آنها
۲. لمس بد مانند کتک زدن، نیش گون گرفتن و هل دادن
۳. لمس های گیج کننده مثلا وقتی شخصی غیر از مامان و بابا بخواهد اندام خصوصی ما را لمس کند.
یا وقتی کسی بخواهد اندام خصوصی او را ببینیم یا لمس کنیم.
درباره احساسات کودک درباره این لمس ها به صورت دوستانه و محیطی مملو از محبت صحبت کنید
لطفا لطفا لطفا دوست صمیمی دختر دلبندتان باشید، هیچ کس به اندازه شما دلسوزتر به کودکان نیست.
۴- آموزش انواع راز به کودک
۱. راز خوب مثلا بابا برای روز مادر برای مامان کادو خریده و از او خواسته که به مادر چیزی نگویید
۲. راز بد مانند وقتی که شما را به گونه ای لمس می کنند که دوست ندارید
یک نکته مهم : دنیا را بیش از حد برای کودکتان امن و یا ناامن جلوه ندهید. هر چیزی که از حد اعتدال خود خارج شود آسیب زا خواهد بود.
چند خواهش کوتاه:
۱- امین کودک خود باشید بگذارید آنقدر به شما اعتماد داشته باشد تا هر سوال یا اتفاقی را با شمادر میان بگذارد.
برای رسیدن به این هدف در مواجهه با پرسش و یا سوال غیر اصولی و عجیب و یا حیرت آورکودکان نباید سریعا عکس العمل منفی نشان داد این کار باعث می شود دفعه بعد دیگر سوالش را از شما نپرسد.
در مواجهه با سوالات کودکان بهتر است اول از خودش بپرسید خودت چه فکر می کنی، تا از اطلاعات و افکار ذهنی او مطلع شوید اگر تا حدودی درست بود بگویید همین طور است و اگر غلط بود فکرش را اصلاح کنید.
اگر جواب سوالی را بلد نیستید یا خیلی از سوال شکه شده اید با آرامش به او بگویید بعدا جوابش را به تو خواهم گفت، و این گونه برای خود زمانی می خرید تا آرامش خود را حفظ کنید و از افراد امین و مطلع کمک بگیرید(واکنش شدید و منفی ممنوع)
۲- به کودکان زیاد و یکجا اطلاعات ندهید در هر زمان یک نکته کوچک کفایت می کند
بگذارید ذهن کودکتان به صورت منظم و کم کم حساسیت زدایی شود، دادن اطلاعات زیاد و یکجا برعکس کودک را حساس تر خواهد کرد
۳-به تغییرات ناگهانی کودکان و تغییرات ناگهانی عجیب نقاشی های کودک دقت کنید، این ها نشانه های اولیه تعارض در کودک است که شاید با مشاهده تصویری نا شایست یا لمسی گیج کننده در کودک به وجود آید در این مواقع به جای بازخواست کودک و سوال پیچ کردن او ، خود را مامن آرامش کودک قرار دهید تا بتوانند راز خود را با شما به صورت اختیاری در میان بگذارد
به کودکان همواره یاد آور شوید که در هر شرایطی او را دوست خواهید داشت گرچه شاید بعضی از کارهای او را دوست نداشته باشید ولی همیشه مامان و بابا عاشق تو خواهند بود.
موفق باشید.
بیشتر بخوانید:
آداب تربیت فرزند از منظر اسلام
آداب تربیت فرزند از منظر روانشناسان