سلام. ممنون از اینکه راسخون را برای پاسخ به سوالتان انتخاب کردید.
برای درس خواندن مناسب و مفید اصولی وجود دارد که رعایت انها به اثربخشی مطالعه کمک می کند بعضی اوقات شیوه های غلط و ناآگاهی از اصول باعث شود که افراد انرژی خود را هدر داده و در مقابل زمانی که می گذارند ، نتیجه مطلوبی نگیرند. و در واقع بر تمرکز و توجه آنان تأثیر منفی بگذارد. تمرکز در اینجا از اهمیت خاصی برخوردار است، توجه و تمرکز اساس درک و فهم مطالب است. بدون توجه  و تمرکز حواس ، مطالعه بی فایده خواهد بود. و این نکته نیز اهمیت دارد که همه افراد می توانند تمرکز و توجه خود را معطوف چیزی کنند و این طور نیست که بعضی همیشه حواس پرت هستند. این ذهنیت که من هیچگاه نمی توان حواس خودم را متمرکز کنم " باور اشتباهی" است که موجب حواس پرتی بیشتر میشود. ذهن انسان همیشه می خواهد درگیر و مشغول باشد. در واقع ذهن در هنگام آرمش به دنبال چیزی برای توجه میگردد. بنابراین حواس پرتی نیز نوعی توجه به چیز های نا مهم است. بنابر این اگر بتوان به اموری که فعلا برای ما اهمیت دارد توجه کنیم دیگر ذهن ما به جاهای بی اهمیت متمرکز نمیشود. تمرکز یک امر یادگرفتنی است و با  تمرین و تکرار  یادگرفته میشود.
البته در هنگام مطالعه عوامل مختلفی موجب از بین رفتن تمرکز میشود. بعضی این عوامل به محیط شما بستگی دارد  و شما می توانید با تغییر محیط انها را از بین ببرد مانند سرو صدا و بعضی عوامل فردی است مانند کاهش انرژی و تغذیه ناناسب و خواب ناکافی...
- تغذیه مناسب را در برنامه خودتان قرار دهید. در زمان استراحت تغذیه مناسب داشته باشید. نوشیدنی هایی مانند شیر یا آبمیوه های طبیعی، بیسکویت و آجیل می تواند مفید باشد. از نوشیدن قهوه ، چای و نوشیدنی های صنعتی در زمان مطالعه خودداری کنید زیرا موجب افزایش استرس و اضطراب میشه... این یه باور غلط است که چای و قهوه می تواند باعث افزایش تمکز شود. در کوتاه مدت ممکن است باعث هشیاری بشود  اما در طولانی مدت باعث بهم خوردن تمرکز و ایجاد خستگی خواهد شد. خوردن صبحانه فراموش نشود چون موجب کاهش استرس و افزایش تمرکز حواس است. مورد دیگری که به خود فرد مربوط میشود افکار و بار های منفی است که به سراغ افراد می آید.
- از ورود افکار منفی به ذهن  خودداری کنید. مثلا اینکه من نخواهم توانست موفق شوم... من نمی تونم درس هایم رو را طبق برنامه ریزی تمام کنم...این افکار باعث ایجاد خستگی در شما می شوند.... بنابر این توجه کنید که از ورود این افکار خودداری کنید. به توانایی خودتان اعتماد اشته باشید. به برنامه ریزی خودتان اعتماد کنید و مطمئن باشد که موفق میشوید اعتماد به خود مهارت و نیرو را افزایش میدهد ، مغز را سالم تر نگه می دارد و موجب ایجاد احساس خوشایند در شما میشود و این حش خوشی باعث بهتر یادگرفتن و حافظه بهتر در شما میشود..
مدام با خود تکرار کنید که من می توانم و قادر به انجام هر کاری هستم... این موجب رشد افکار مثبت در شما میشود. انسان ها موجودات قدرتمندی هستند که می توانند هر کاری را انجام دهند. انگیزه مهمی را برای مطالعه انتخاب کنید که این موجب افزایش تمرکز و کاهش ورود افکار منفی به ذهن شما میشود.
از فن حالا اینجا باش استفاده کنید. اگر ذهن شما در هنگام مطالعه به مثلا دوستان و یا تفریح پرت شد به خود بگویید" حالا اینجا باش". این باعث میشود که ذهن شما متمرکز شود. در تکرار این فن کوشا باشد. زیرا برای تثبیت نیاز به تکرار دارد.
  همچنین برای افزایش تمرکز و توجه در درس خواندن باید به نکاتی را مد نظر قرار داد:
1- انتخاب جا و زمان مطالعه در تمرکز و توجه نقش  اساسی دارد. زمانی از روز را که شما در آن زمان بهتر دروس را می فهمید به مطالعه بپردازید. مثلا بعضی ها صبح زود مطالعه می کنند. عادات خود را شناسایی کنید و در آن زمان مطالعه کنید. مکان مطالعه نیز اهمیت خاصی دارد مثلا حتما باید درو و بر شما آرام و منظم باشد تا بتوانبد بهتر تمرکز کنید. سر و صدای محیطی زیاد مانع تمرکز شما میشود. اینکه محیط کاملا ساکت باشد نیازی نیست.زیرا ذهن به آن سکوت عادت می کند و ان موقع کوچکترین سر و صدا تمرکز شما را بر هم میریزد... همین که جایی تا حدودی ساکت باشد و دور و بر شما تشویش و به هم ریختگی نداشته باشد می تواند شما را برای مطالعه متمرکز کند. آراستگی و نظم اطراف نیز از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا وضعیت منظم پیرامون شما به نظم درونی شما کمک می کند.
2- سعی کنید در هنگام مطالعه اصلا راه نروید و بلند نخوانید. یزرا راه رفتن و بلند خواندن مقدار زیادی از انژی شما را کم می کند و باعث میشود زود خسته شوید. حتما پشت میز مطالعه یا روی زمین در حال ساکن مطالعه کنید.
3- قبل از شروع مطالعه هدف خود را مشخص کنید و با طرح سوال برای رسیدن به آن هدف مطالعه را شروع کنید.یعنی اگر میخواهی مثلا در مرد درس زیست بحث هیپوکامپ را مطالعه کنی اهداف خود را در غالب سوال بیان کن: هیپوکامپ چه کارکردهایی دارد، هیپوکامپ با اعضای دیگر چگونه ارتباط بر قرا میکند، و .. آن موقع در هنگام مطالعه دقت و تمرکز شما افزایش می یابد زیرا میخواهی پاسخ سوالات خود را پیدا کنی
2- ابتدا درس ها را به صورت کلی بخوانید. بدون دقت به جزئیات تا چارچوب کلی درس برای شما مشخص شود و سپس شروع به خواندن جزئی مطالب کن.
3- زیر مطالب مهم خط بکشید ، حاشه نویسی و یادداشت برداری کنید.  زیرا این موارد می تواند دقت و توجه شما را افزایش دهد. و نکات مهم را برجسته تر به دید شما می آورد.
3- در هنگام مطالعه خود را د رحال و هوای مخصوص آن موضوع قرار دهید تا تمرکز شما افزایش یابد. مثلا اگر دارید شعری می خواندید خود را در حال و هوای سراینده شعر قرار دهید.  
4- بعد از هر 45دقیقه به مدت یک ربع استراحت کنید. و بعد از چند ساعت مطالعه یک استراحت نیم یا یک ساعته داشته باشد. در زمان استراحت فقط استراحت کنید. یعنی اینکه به ذهن خود اجازه بدهید که آرام باشد... استفاده از تلویزیون و موبایل در زمان استراحت ممنوع است. زیرا باعث خستگی ذهن و کاهش تمرکز در دوره بعدی مطالعه شما میشود. در این زمان به کارهای مورد علاقه تان بپردازید. به تصاویر مورد علاقه تان نگاه کنید. از اتاق مطالعه خارج شوید. و اصلا به درس فکر نکنید.
با دقت در نکات بالا حتما می توانید مطالعه موفقی داشته باشد.
 
بیشتر بخوانید:
روش های تقویت تمرکز حواس در هنگام مطالعه