سلام و احترام خدمت شما مادر گرامی. بیان کردین "پسر2 ساله در مهمانی، رفتار مناسبی ندارد و اگر تذکری بهش بدین، جیغ و داد می زند": اگر والدین در خانه رفتار‌های سختگیرانه‌ ای داشته باشند و به کودک‌ شان زیاد امر و نهی کنند، وقتی به مهمانی می روند به راه‌های مخربی برای جلب توجه دست میزند. خصوصا منزل مادربزرگ، که مورد توجه و حمایت خاله، دایی، عمه و... هست، کودک تصور می کند که هر کاری بخواهد می تواند انجام دهد بدون اینکه محدودیتی داشته باشد و مادر هم در حضور آنان، نمی تواند برخورد همیشگی را داشته باشد.
برای طرز برخورد صحیح با کودک، نکاتی را خدمتتان عرض می کنم:
- لجبازی در کودکان، که از یک سالگی آغاز و تاحدود شش سالگی همچنان وجود دارد، از ویژگی های رشدی بچه ها محسوب شده و رفتاری طبیعی در این سن است. اما گاهی والدین ناخواسته با تبدیل آن به جنگ قدرت و لجبازی متقابل، باعث تداوم و تشدید لجبازی کودکان می شوند.
- جیغ و داد زدن، گریه کردن، گاز گرفتن و یا کتک زدن، همه از رفتارهای عاطفی رایج کودکان خردسال هستند. چون مغز آن ها هنوز به اندازه ی کافی رشد نکرده است، بنابراین به‌دلیل فقدان آگاهی و خودکنترلی، بدان شیوه عمل می کنند.
در واقع، آن ها خواسته ها و نیازهای زیادی دارند، اما مهارت لازم برای انتقال این خواسته ها به دیگران را ندارند و چون مهارت های زبانی و کلامی به خوبی شکل نگرفته است، با وسایل دیگری این کار را انجام می دهند: با قشقرق به پا کردن و فریاد زدن، پرتاب کردن اشیا، مو کشیدن، چنگ زدن و...
- کودک نیازمند استقلال داشتن است و گاه برای به دست آوردن این استقلال، لجبازی می‌کند. بنابراین نباید به صورت مستقیم کودک را از خواسته هایش منع کنید که او آشفته شود. در واقع ما خیلی وقت ها می توانیم با ترفندهای آگاهانه جلوی قشقرق کودک را بگیریم بدون اینکه آسیبی به روان خود و کودک بزنیم. مثلا محیط امنی را برای کودک فراهم کنیم که لازم نباشد دائم به او امر و نهی کنیم دست به چاقو نزن، فلان وسیله را برندار و...یا حواس کودک را به چیز دیگه ای پرت کنیم.
- لجبازی کودک پیامی است به بزرگسالان که " من می توانم، من می دانم، اجازه بده راه خودم را پیدا کنم" اگر والدین در این زمان سعی کنند به کودک خود ثابت کنند تو نمی دانی، تو نمی توانی، پس آنچه من می گویم را گوش کن خیلی از فرصتهای خوب را خراب خواهند کرد. مثلا وقتی کودک اصرار دارد خودش غذا بخورد و شما قاشق را از دستش بگیرید، حس استقلال را از او گرفتید و لجبازی کودک را تحریک می کنید.
- تاحدی آزادی کودک را بپذیرید، نخواهید که همه چیز مطابق میل شما باشد، برای هر موضوع بی اهمیتی روی رفتار دلخواه تان اصرار نکنید. اگر رفتاری از کودک سر می زند که واقعاً دخالت نکردن شما برای او یا دیگران خطرناک است آنگاه وارد عمل شوید، خودتان را بیهوده هزینه نکنید. مثلاً اگر می خواهد بازی کند به زور او را مجبور نکنید که با شما عصرانه بخورد.
- برای اینکه ارتباط خوبی بین شما و فرزندتان شکل بگیرد لازم هست حداقل نیم ساعت وقت با کیفیت به کودک خود اختصاص دهید و بازی مورد علاقه ای باهاش داشته باشید البته بدون اینکه سرزنش، فریاد و یا نصیحتی کنید که کودک، اینقدر توجه از مادر کسب کند که نیازی نباشد با قشقرق به پا کردن و پرخاشگری، جلب توجه کند.
- شیوه تربیتی خود را با مادربزرگ، خاله، ..... در میان بگذارید و با حفظ احترام به نظر آن ها، روش تربیتی که در خانه اعمال می کنید را برای آن ها بازگو کنید و بگویید به خاطر اینکه بچه چند تربیتی نشود بهتر است همه از یک روش استفاده کنیم و این به نفع خود کودک هست.
- رفتارهای خوب کودکتان را تشویق کنید! مثلاً اگر در مهمانی مودب بود به او بفهمانید که به خاطر همان کار خوب تشویقش می کنید.
- نکته ی بعدی بیان کردین کودک حرف بد یاد گرفته: زمانی که کودکی رفتار نادرستی مثل خرابکاری یا زدن حرف زشت انجام می دهند متاسفانه اولین گزینه والدین تنبیه است. به هیچ وجه به اون عکس العمل نشان ندهید. هرگونه دعوا، تذکر، اخم یا لبخند یواشکی شما یک جور توجه برای کودک حساب شده و در واقع پاداش به اوست. پاداش منجر به تشویق رفتار هست. بلکه با بی توجهی، این رفتار به مرور خاموش می شود و در عوض به رفتارهای خوب کودک واکنش نشان دهید که تقویت شود. و در نهایت، با آگاهی از مراحل رشدی کودک و با دانستن چند نکته کوتاه و البته کمی صبر و حوصله می توان لجبازی ها و منفی کاریهای کودک را به شدت کاهش داد. با آرزوی موفقیت برای شما مادر عزیز

بیشتر بخوانید:
علل خشونت و پرخاشگری در کودک