سلام و احترام خدمت شما مادر گرامی. بیان کردین" پسر 18 ساله ای دارید که در کودکی بیش فعالی داشته و دارو مصرف میکرده و بهبود یافته ولی الان که درسن بلوغ هست آن علائم خودش را نشان میده" : علائمی که شما بیان کردین را ما در اکثر نوجوانان مشاهده می کنیم. دوران بلوغ یکی از بحرانی ترین دوره های زندگی هر فرد است گاهی گذشتن از مرز کودکی و رسیدن به قلمرو بلوغ ، با نابسامانی های زیادی روبروست. بنابراین تشخیص اینکه آیا این اختلال بیش فعالی هست یا علائم بلوغ بدون مشاهده ی حضوری، دشوار هست. ولی آن چیزی که باید به آن توجه کنید این هست که در زمان بلوغ، والدین باید نسبت به ویژگی های نوجوان در این دوره و نحوه ی برخورد صحیح با آنان، آگاهی های لازم را داشته باشند. من نکاتی را درباره ی دوره نوجوانی خدمتتان عرض می کنم:
- در ابتدا والدین باید رابطه ی خود را با فرزند خود تقویت کنند. برای اینکه تا رابطه ی گرم و صمیمی بین والد و فرزند وجود نداشته باشه، حرف شنوی، احترام، محبت و... به سختی بین آن ها رد و بدل می شود. بنابراین لازم هست والدین هر روز یه وقت با کیفیتی را برای فرزند خود اختصاص دهند. مثلا نیم ساعت با همدیگر درباره ی مسائلی که نوجوان دوست دارد صحبت کنند. یا درد و دل داشته باشند. یا یک فعالیتی که برایش لذت بخش هست با هم انجام دهند. و در این مدت دقت شود که به هیچ وجه، نصیحت، سرزنش، مواخذه در کار نباشد.
- تا می‌توانید به نوجوان خود احترام بگذارید. اگر نوجوان در خانواده از احترام و محبت کافی برخوردار باشد، کمتر دچار خطا و لغزش می‌شود.تکریم نوجوان باید در تمام امور باشد اعم از نگاه کردن به او، صدا کردن، مسئولیت دادن به او، سخن گفتن با او و... به نوجوان شخصیت بدهید، او را تکریم کنید و از او تعریف و تمجید نمایید تا طبق تعریف شما، شخصیت خود را بسازد.
- نوجوانی سن تضاد‌ورزی است. اغلب نوجوانان در این سن با والدین خود، دچار تنش و اختلاف‌نظر می‌شوند. با پدر و مادر خود بحث و جدل می‌کنند، از اوامرشان اطاعت نمی‌کنند و برای اجرای خواسته‌های والدین، از آنان استدلال می‌خواهند. همه این موارد؛ نشان از رشد روحیه استقلال‌طلبی فرزندان است و آنان با این مخالفت‌ورزی‌ها در پی اثبات استقلال شخصیتی خود هستند. والدین آگاه همانطور که در کودکی از استقلال مهارتی فرزند خود (راه رفتن، مستقل غذاخوردن، مستقل خوابیدن و...) خوشحال می‌شدند، در دوره نوجوانی هم، بایستی از استقلال شخصیتی و مخالفت‌ورزی فرزندشان استقبال کنند.
- والدین نباید انتظار داشته باشند که فرزندشان کاملا مطابق با خواسته‌ها و نظرات آنان رشد و عمل کند.فرزندانی که در نوجوانی اجازه‌ تضادورزی و مخالفت نداشته باشند، به استقلال روانشناختی دست پیدا نمی‌کنند، بنابراین در آینده انسان‌های متعهد و مسئولیت‌پذیری نخواهند شد.
- زمانی که نوجوان پرخاش می کند و عصبانی است هرگز از او نخواهید که عذر خواهی کند و او را تحریک نکنید و به دنبال او نروید و در این مواقع اجازه دهید تا او فرصتی برای کسب آرامش و آرام شدن در فضایی مانند یک اتاق دیگر بهره ببرد. احساسات فرزندانتان را تایید کنید" میدونم عصبانی هستی، میدونم ترسیدی، میدونم خسته شدی و..." به او بیاموزید احساساتش درست است اما رفتارش بر پایه آن احساسات صحیح نیست.
- نکته بعدی این است که والدین باید دلیل و علت پرخاشگری نوجوان خود را کشف کنند تا بتوانند از تحریک نوجوان جلوگیری کنند. مثلا در چه موقعیت هایی فرزند شما عصبانی می شود؟ وقتی چه رفتاری با او دارید؟ آیا مورد سرزنش و نصیحت زیاد قرار می گیرد؟ به خواسته ها و نظرات او تا چه اندازه بها می دهید؟ آیا استقلال لازم در تصمیم گیری ها را دارد؟
- نوجوان بسیار هیجان خواه و پرانرژی هست بنابراین، باید محیط زندگی او سرشار از هیجان های مثبت، تفریح و لذت باشد تا بتواند نیازهای روحی او را تامین کند در غیر این صورت، نوجوان مجبور هست دست به هیجان های منفی بزند که برای او آسیب زا هست. و در نهایت، عدم تمرکز و حواس پرتی هم در افسردگی، اضطراب، adhd و همچنین در دوران بلوغ مشاهده می شود و در صورتی که عملکرد فردی، تحصیلی، اجتماعی اش افت کرده باشد می تواند ناشی از اختلال باشد. بنابراین جهت بررسی بیشتر لازم هست به روانشناس به صورت حضوری مراجعه شود.
با آروزی موفقیت برای شما مادر گرامی