با سلام و سپاس از همراهی شما، از این که ما را امین خود دانستید کمال تشکر وقدردانی را داریم. ما قدر ارتباط با شما را می دانیم.

جلوگیری فرد از خواسته هایش "خودکنترلی" نام دارد و وادار کردن خود به یکسری از کارها توسط تقویت اراده ممکن است. در این مکاتبه در مورد خود کنترلی مطالبی را عرض می کنیم و به علت عدم گنجایش این نوشتار موضوع تقویت اراده را به مکاتبات بعدی شما موکول می نماییم. خودکنترلی یک توانایی است و اگر شما بتوانید آن را در خود درونی نمایید یکی از مؤلفه های اصلی موفقیت را به چنگ آورده اید، در روانشناسی بالینی از خودکنترلی به نام توان کنترل تکانه یاد می شود، طبق تحقیقات انجام شده کسانی که کنترل برتکانه و هیجانات خود دارند در عرصه های مختلف زندگی موفق‌تر عمل می‌کنند و کمتر دچار زیان می گردند. چندین دهه پیش در یکی از کشورهای اروپایی تحقیقی جالب به این مضمون انجام گرفت که تعدادی کودک را روی صندلی هایی نشاندند و روی میز جلو آنها شیرینی ای بسیار خوشمزه قرار دادند و از آنها خواستند که تا ده دقیقه به این شیرینی ها دست نزنند، آنها بچه ها را با دوربین مدار بسته تحت کنترل داشتند، برخی از این بچه ها تا یک دقیقه بیشتر نتوانستند خود را کنترل کنند و به شیرینی ها حمله ورشدند برخی دو دقیقه و یک دو نفر در عرض ده دقیقه به شیرینی ها دست نزدند محققان این بچه ها را در 25 سال آینده زیر نظر گرفتند و ملاحظه نمودند که بچه هایی که کنترل بیشتری بر خود داشتند و توانسته بودند دقایق بیشتری در مقابل خوردن شیرینی مقاومت کنند در عرصه‌های مختلف زندگی از جمله شغل و ازدواج موفق تر عمل کردند. اسلام از کنترل تکانه به نام صبر یاد می کند و آن را کلید درب گنج موفقیت و کامیابی در دنیا و آخرت معرفی می‌کند اهمیت خویشتن داری و صبر چنان زیاد است که آیات و روایات فراوانی به توضیح آن اختصاص یافته است.

راهکارها

برای تقویت خود مهارگری و اکتساب روحیه ی صبر و بردباری راهکارهای شناختی و رفتاری وجود دارد که شما باید برای دست یابی به این مهارت حیاتی هر دو را به موازات هم انجام دهید.

- راهکارهای شناختی اینست که پیرامون صبر و خویشتن داری مطالعه فرمایید و از مزایای عالی آن با خبر شوید که در این خصوص آیات و روایات بسیاری وجود دارد که صبر را از جنبه های مختلف مورد توجه قرار داده اند. مثلا گفته شده برای صبر، دستاوردها و نتایح فراوانی است که از آن جمله تربیت نفس می باشد. صبر موجب می شود که شخص به مقامات عالی در دنیا و آخرت دست یابد. صبر بر گناهان سرمنشأ پرهیزگاری می شود ، صبر در طاعات منشأ انس با پرودگار و صبر در بلاها منشأ رضا به قضای الهی می گردد و اینها از مقامات بزرگ اهل ایمان است. امام صادق علیه السلام فرمود:«صبر نسبت به ایمان ، همچون سر نسبت به بدن است. پس زمانی که سر (از بین) رفت جسد نیز برود و همین طور زمانی که صبر (از بین) برود، ایمان هم خواهد رفت.

- از دیگر راهکارهای شناختی مطالعه زندگی نامه ی بزرگان و یا دیدن فیلم زندگی آنها و الگو گیری است، زیرا که هیچ بزرگی بدون صبر و خویشتن داری به بزرگی و عظمت نمی رسد.

- در مورد هوش هیجانی و نحوه ی کنترل هیجانات مطالعاتی داشته باشید.

- در مورد مهارت حل مسئله اطلاعاتی کسب نمایید.

- و اما راهکارهای رفتاری:

- روش اول استفاده از تکنیک تنش زدایی یا ریلکسیشن است که توضیح مفصل آن در کتاب های روانشناسی ذکر شده است.

- روزه های مستحبی از جمله چیزهایی است که می تواند نقش زیادی در تقویت خویشتن داری ایفاء نماید.

- با ارزیابی موقعیتها قبل از ورود به آنها می توانید به محیطهایی که امکان دارد صبر شما را در هم شکند وارد نشوید.

- بیاد داشته باشید که رفتارهای عادتی.مانند: پرخوری- موسیقی- دیدن افراطی فیلمها و سریالها و.. سبب ضعف اراده و در نتیجه کم صبری می شوند. زیرا اراده روی دیگر صبر و خویشتن داری است.

- ذکر خدا، و تفکر در آیات خدا و نیز تقویت تقواپیشگی یکی از عوامل مهم اکتساب روحیه ی خویشتن داری است.

- کنترل خشم در موقعیتهای مختلف از مصادیق بارز خویشتن داری است لذا سعی نمایید این مهارت را فرا گیرید.

معرفی کتاب:

* سلیمی‌نادم، معصومه، خودمهارگری و پرخاشگری، تهران: نشر موجک، 1396.

*رضازاده، حمیدرضا، راهنمای عملی کنترل و مدیریت ذهن، تهران: وانیا، 1391.

*شرفی، محمدرضا، جوان و نیروی چهارم زندگی: اراده خودساز شخصیت، تهران: سروش، 1389.

* مصباح یزدی محمدتقی، خودشناسی برای خودسازی، قم: موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، 1387.

موفق و پیروز باشید.