ناشناس
از پوشک گرفتن کودکم برام مشکل ایجاد کرده؛ چه کنم؟
سلام. خدا قوت به مشاور محترم. مشکلم اینه که دخترم به غیر از پوشک نه در دستشویی و نه در لنگن ادرار و مدفوع نمیکن. از صبح تا شب هم اگه بدون پوشک باشه خودش رو خیس و کثیف نمیکنه و ادرار ش رو نگه میداره. ترسم اینه که این کار تداوم پیدا کنه و تبدیل به مشکل بزرگی بشه. از این موضوع وحشت میکنه که بره توی دستشویی بشینه یا رو لگن و ادرار بکنه. نمیدونم چیکار کنم. سنش هم دو سال و نه ماهشه. از بچگی یعنی از نوزادی اضطراب جدایی داشته و کاملا به من میچسبه. البته از دو سالگی خیلی بهتر شده اما باز هم یه کم اضطراب داره و دیر جوشه. توی جمع خجالتیه و تا شاید نیم ساعت کنارمه و بعد یه کم فاصله میگیره. لطفا راهنماییم کنید چیکار کنم؟
مشاور: خانم ضیایی
سلام و احترام خدمت شما مادر گرامی. بیان کردین "دختر دوسال و نه ماهه ای دارید که می ترسد در دستشویی ادرارکند، ...": یکی از دشوارترین و طاقت فرساترین دوران تربیت کودک برای والدین آموزش دستشویی و از پوشک گرفتن کودک هست. برخی از کودکان خیلی زود این مساله را یاد می گیرند اما برخی از آنها ماه ها طول می کشد. به همین خاطر نیاز به صبوری زیادی دارد.
- برای اینکه کودک با شما همکاری داشته باشد، لازم هست برایش یک لگن یا توالت فرنگی قشنگ تهیه کنید و همچنین جایی که آن را می گذارید لزوما دستشویی نباشد. شاید به خاطر دیدن چاه، کودک وحشت کند. مثلا بهتر است در گوشه ای از حمام قرار دهید و حتی محیط انجا را هم برای کودک زیبا کنید و اسباب بازی هایی آنجا قرار دهید تا فرزندتان برای رفتن به این مکان راغب شود.
- برای کودک جدول ستاره ها بکشید و در دستشویی قرار دهید. مثلا بگویید هر بار که دستشویی ات را بگویی یک ستاره می گیری و اگر تعداد این ها به10 -5 برسد یک جایزه داری. و لزوما نیازی نیست یک وسیله گران قیمت باشد. همینکه برای کودک جذاب باشد کافی است.
- در قالب قصه و بازی می توان، به کودک آموزش های لازم را داد. مثلا وقتی غذا می خوریم شکممون پر می شود و باید موادزاید از بدن خارج شود وگرنه دچار دل درد می شویم.
- زمان تخلیه ادرار بچه را یادداشت کنید که حدودا بتوانید پیش بینی کنید در چه وقت هایی کودک ادرار دارد و او را در آن زمان ها، به دستشویی ببرید.
- آموزش از پوشک گرفتن، حدودا یکی دوماه زمان نیاز دارد. کودک در هفته ی اول و دوم تصویر روشنی ازین موضوع ندارد و به تدریج متوجه اتفاق های در پیش روی خود یعنی دستشویی رفتن می شود.
- مراسم دستشویی رفتن رو برای بچه ها اینقدر سخت نکنید که بچه برای فرار از این آداب دستشویی نرود و اینقدر نگه دارد که به مثانه یا روده اش آسیب بزند، پس لازم است آموزش دستشویی را با استفاده از لگن قشنگ و همراه کردن عمل دفع با شادی و خنده شروع کنیم تا کودک بتواند در این مرحله از رشد، به خوبی همراهی کند. نکته ی بعدی بیان کردین کودکتان خجالتی و دیرجوش هست: در فرآیند خجالتی بودن، عامل ژنتیک تأثیر زیادی دارد و عوامل محیطی می تواند این کمرویی را تشدید کند. مثلا امر و نهی زیاد، سرزنش کردن، تحقیر کردن، مقایسه کودک با همسالانش، انتظار بیش از حد از کودک داشتن، برچسب زدن و.... مواردی است که خجالتی و کمرویی بودن کودک را تشدید می کند.
- زمانی که کودک شما با بچه های دیگر بازی می کند، در میهمانی ها از شما جدا می شود و شب را به تنهایی در اتاق خودش می خوابد، او را تشویق و از او تعریف کنید و یا امتیاز و پاداشی برایش در نظر بگیرید. طبیعتا هر رفتاری که مورد توجه و پاداش قرار بگیرد، امکان تکرار کردنش بیشتر می شود.
- از بچه ای که دوری گزین و خجالتی هست، انتظار نداریم به سرعت با بزرگترها ارتباط برقرار کند بلکه باید در ابتدا مهارت های لازم برای یک ارتباط را یاد بگیرد، و بهتر است از همسن و سال ها و یا حتی افراد کوچکتر از خود شروع کند. به او سلام کردن و طریقه ی دوستی را آموزش دهید. سعی کنید در هر فرصت مناسبی که با فرزندتان هستید، بهانه یا دلیلی برای گفت و گو با دیگران به وجود آورید. مثلا اگر در پارکی می روید خوراکی به دست دخترتان دهید و بگویید به کودکی که آنجاست تعارف کند. بعد اسمش را بپرسد، از او بخواهد باهاش بازی کند. البته بهتر است از قبل در منزل چنین تمریناتی را با هم داشته باشید که کودک زمینه ی قبلی در ذهنش ایجاد شده باشد.
- وقتی در جمع های خانوادگی کودک صحبت یا اظهار نظری کرد، کودک را تشویق کنید که اعتماد به نفسش بالا رود و جرأت ابراز وجود را پیدا کند. مثلا از قبل کودک قصه، شعر، سوره ی قرآن یاد گرفته و در جمع آن ها را بخواند. این موارد کمک می کند تا کودک بتواند تعامل اجتماعی بهتری داشته باشد. و در نهایت، سبک فرزند پروری صحیح، افزایش اعتماد به نفس در کودک، آموزش مهارتهای اجتماعی، برجسته کردن موفقیتهای کودک از جمله عواملی هستند که میتوانند گوشهگیری و خجالتی بودن او را تعدیل و درمان کنند.
با آرزوی موفقیت برای شما