پرسش :
چه اختلافی بین عباس برادر امام رضا (ع) و آن حضرت وجود داشته است؟
پاسخ :
امام کاظم (ع) دارای فرزندان زیادی بود ؛ گاهی اسم آنان همانند است ؛ يکي از اولاد حضرت امام کاظم ـ عليه السلام ـ عباس مي باشد. اطلاع دقيقي از نحوه زندگي ايشان در دست نيست و فقط گفته اند که عباس کم اولاد بوده اند و بنا به نقلي مدفن او در مشهد مي باشد.[1]
معلوم نيست که ايشان برادر تني امام رضا ـ عليه السلام ـ بوده يا نبوده و نيز سن ايشان نيز در هنگام وفات، معلوم نيست. برخی از گزاره ها حاکی است عباس بن موسى الكاظم حكومت كوفه را از جانب مأمون بعهده گرفت؛ودر خطبه ها دستور داد نام امام رضا(ع) همراه مامون گفته شود [2] ؛
داستانی از او در منابع روایی گزارش شده که با امام رضا (ع) بر سر وصیت پدر مجادله کرده است : «عبد اللَّه بن محمّد جعفرى گفت: عباس بن موسى بن جعفر به پسر عمران، قاضى طلحى گفت: درون اين وصیت نامه گنج و جواهرى است براى ما ولى او (امام رضا) ميخواهد صاحب آن شود و بما ندهد هر چه پدرمان واگذاشته در اختيار اوست ما را دست تنگ و بينوا كرده. ابراهيم بن محمّد جعفرى باو حمله كرد و ملامت نمود داد همچنين اسحاق بن جعفر.
عباس بقاضى گفت: مهر از وصيتنامه بردار ببين چه نوشته گفت: من چنين كارى نميكنم كه مورد لعنت پدرت قرار گيرم. عباس گفت: خودم مهر را پاره مي كنم گفت: اختيار با تو است. عباس مهر از نامه برگرفت ديد آنها را از وصيت خارج كرده فقط على (امام رضا)را وصى قرار داده و ايشان را به اطاعت از امام رضا(ع) ملزم نموده چه بخواهند و چه نخواهند يا مانند يتيمان در تحت كفالت او باشند ..
در اين موقع حضرت رضا (ع) رو به عباس كرده فرمود: برادر! من ميدانم قرض ترا وادار باين كار كرده فرمود: سعد! برو تعيين كن چقدر قرض دارند قرض آنها را بپرداز و سند مقروض بودنش را بگير و قبض رسيد از طلبكاران بستان بخدا قسم برابرى و برادرى و نيكى بشما را رها نميكنم تا زنده باشم شما هر چه مايليد بگوئيد.
عباس گفت: هر چه بما بدهى مقدارى از اموال ما است كه در اختيار تو است آنچه باقيمانده بيشتر است فرمود: شما هر چه مايليد بگوئيد و هر ادعائى كه مايليد بكنيد خدايا برادران مرا اصلاح كن و آنها را وسيله راهنمائى ديگران قرار ده؛ شيطان را از ما و آنها دور گردان و ايشان را يارى كن بر اطاعت خود. خدا را بر آنچه ميگويم دليل ميگيرم كه واقعيتى را مي گويم.
عباس گفت: چقدر زباندار هستى مرا قدرت مقابله با تو نيست، بعد از اين سخن از هم جدا شدند.»[3] دربرخی از منابع نیز گفته شده امام رضا(ع) اورا سرزنش کرده ودرمنابع رجالی نیز همین قضایا گزارش شده است ؛[4] نسب عباس ادامه یافت وفرزندانی داشته است [5] محل دفن عباس شاید کوفه یا شوش باشد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. في رحاب ائمة اهل البيت(ع) ، سيدمحسن امين.
2. تحليلي از زندگاني امام رضا(ع)، محمد جواد فضل ا...، مترجم سيدمحمدصادق عارف.
پی نوشتها:
[1] . الحموي ،أنيس المؤمنين، متن،ص:193
[2] . جاسم حسين ، تاريخ سياسى غيبت امام دوازدهم(عج)، ص76
[3] . عیون اخبار الرضا (ع) ج1 ،ص 68؛ زندگانى حضرت امام موسى كاظم(ع)، ترجمه بحار الأنوار ،ص:255
[4] . همان ص282
[5] . الفخري، المروزي الأزوارقاني ،المتن،ص:15؛زندگانى حضرت امام موسى كاظم(ع)، ترجمه، بحار الأنوار،ص 254
منبع: اندیشه قم
امام کاظم (ع) دارای فرزندان زیادی بود ؛ گاهی اسم آنان همانند است ؛ يکي از اولاد حضرت امام کاظم ـ عليه السلام ـ عباس مي باشد. اطلاع دقيقي از نحوه زندگي ايشان در دست نيست و فقط گفته اند که عباس کم اولاد بوده اند و بنا به نقلي مدفن او در مشهد مي باشد.[1]
معلوم نيست که ايشان برادر تني امام رضا ـ عليه السلام ـ بوده يا نبوده و نيز سن ايشان نيز در هنگام وفات، معلوم نيست. برخی از گزاره ها حاکی است عباس بن موسى الكاظم حكومت كوفه را از جانب مأمون بعهده گرفت؛ودر خطبه ها دستور داد نام امام رضا(ع) همراه مامون گفته شود [2] ؛
داستانی از او در منابع روایی گزارش شده که با امام رضا (ع) بر سر وصیت پدر مجادله کرده است : «عبد اللَّه بن محمّد جعفرى گفت: عباس بن موسى بن جعفر به پسر عمران، قاضى طلحى گفت: درون اين وصیت نامه گنج و جواهرى است براى ما ولى او (امام رضا) ميخواهد صاحب آن شود و بما ندهد هر چه پدرمان واگذاشته در اختيار اوست ما را دست تنگ و بينوا كرده. ابراهيم بن محمّد جعفرى باو حمله كرد و ملامت نمود داد همچنين اسحاق بن جعفر.
عباس بقاضى گفت: مهر از وصيتنامه بردار ببين چه نوشته گفت: من چنين كارى نميكنم كه مورد لعنت پدرت قرار گيرم. عباس گفت: خودم مهر را پاره مي كنم گفت: اختيار با تو است. عباس مهر از نامه برگرفت ديد آنها را از وصيت خارج كرده فقط على (امام رضا)را وصى قرار داده و ايشان را به اطاعت از امام رضا(ع) ملزم نموده چه بخواهند و چه نخواهند يا مانند يتيمان در تحت كفالت او باشند ..
در اين موقع حضرت رضا (ع) رو به عباس كرده فرمود: برادر! من ميدانم قرض ترا وادار باين كار كرده فرمود: سعد! برو تعيين كن چقدر قرض دارند قرض آنها را بپرداز و سند مقروض بودنش را بگير و قبض رسيد از طلبكاران بستان بخدا قسم برابرى و برادرى و نيكى بشما را رها نميكنم تا زنده باشم شما هر چه مايليد بگوئيد.
عباس گفت: هر چه بما بدهى مقدارى از اموال ما است كه در اختيار تو است آنچه باقيمانده بيشتر است فرمود: شما هر چه مايليد بگوئيد و هر ادعائى كه مايليد بكنيد خدايا برادران مرا اصلاح كن و آنها را وسيله راهنمائى ديگران قرار ده؛ شيطان را از ما و آنها دور گردان و ايشان را يارى كن بر اطاعت خود. خدا را بر آنچه ميگويم دليل ميگيرم كه واقعيتى را مي گويم.
عباس گفت: چقدر زباندار هستى مرا قدرت مقابله با تو نيست، بعد از اين سخن از هم جدا شدند.»[3] دربرخی از منابع نیز گفته شده امام رضا(ع) اورا سرزنش کرده ودرمنابع رجالی نیز همین قضایا گزارش شده است ؛[4] نسب عباس ادامه یافت وفرزندانی داشته است [5] محل دفن عباس شاید کوفه یا شوش باشد.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. في رحاب ائمة اهل البيت(ع) ، سيدمحسن امين.
2. تحليلي از زندگاني امام رضا(ع)، محمد جواد فضل ا...، مترجم سيدمحمدصادق عارف.
پی نوشتها:
[1] . الحموي ،أنيس المؤمنين، متن،ص:193
[2] . جاسم حسين ، تاريخ سياسى غيبت امام دوازدهم(عج)، ص76
[3] . عیون اخبار الرضا (ع) ج1 ،ص 68؛ زندگانى حضرت امام موسى كاظم(ع)، ترجمه بحار الأنوار ،ص:255
[4] . همان ص282
[5] . الفخري، المروزي الأزوارقاني ،المتن،ص:15؛زندگانى حضرت امام موسى كاظم(ع)، ترجمه، بحار الأنوار،ص 254
منبع: اندیشه قم