پرسش :
اصول سياسی دعوت انبياء كدامند؟
پاسخ :
اصول سياسی دعوت انبياي الهي را ميتوان در موارد ذيل معرفي كرد:
1- مبارزه بى امان با اهل نفاق و عدم تسليم در برابر آنان، يكى از اصول سياسي دعوت ثابت انبياء است: چنان كه در قرآن كريم پس از اشاره به كارهاى زشت و تخريب هاى عمدى منافقان در جامعه اسلامى، و تهديد به اين كه اگر اين منافقان بيمار دل و دروغ پردازان و شايعه سازان، دست از كارهاى خود برندارند، تو را بر ضد آنها مى شورانيم; آنها از همه جا طرد مى شوند و هرجا يافته شوند به قتل خواهند رسيد، مى افزايد: «اين سنت خداوند در اقوام پيشين است و براى سنت الهى هيچ گونه تغييرى نخواهى يافت»: «سُنَّةَ اللهِ فِى الَّذينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللهِ تَبْدِيلا».(1)
بسيارى از مفسّران تصريح كرده اند كه منظور از اين سنت همان مبارزه با منافقان و افراد موذى است كه دست از خرابكارى خود در جوامع انسانى و در برابر انبياء و مؤمنان بر نمى داشتند.(2)
2ـ حكومت صالحان و به طور كلى حكومت عدل الهى نيز در برنامه هاى انبياء مندرج بوده است; چه آنها كه توفيق پياده كردن آن را يافتند، و چه آنها كه بر اثر اوضاع و شرايط خاص زمانشان قادر به انجام آن نشدند.
قرآن اشاره لطيفى به اين معنا دارد، مى فرمايد: «در "زبور" بعد از ذكر (تورات) نوشتيم: "بندگان شايسته ام وارث (حكومت) زمين خواهند شد"»: «وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فِى الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ اَنَّ الارضَ يَرِثُها عِبادِىَ الصَّالِحُونَ».(3)
در هر صورت آيه نشان مى دهد كه اين يك حكم عمومى و سنت مستمر الهى بوده كه جهت گيرى تعليمات انبياء به سوى تأسيس حكومت صالحان و نيكان و پاكان در كره زمين بوده است; و گاه بعضى از آنان موفق به تشكيل نمونه اى از آن گرديدند.
3- دعوت به وحدت: اختلاف، بزرگترين عامل فساد جامعه و سبب از ميان رفتن نيروها و امكانات مادى و معنوى هر قوم و ملّت است به همين جهت، يكى از اهداف اصلى انبياء و دستورات عمومى آنها، مبارزه با اختلافات است; همان گونه كه در قرآن مى خوانيم: «مردم (در آغاز) امت واحدى بودند; (به تدريج جوامع و طبقات پديد آمد و اختلافاتى پيدا شد; در اين حال) خداوند، پيامبران را برانگيخت; تا مردم را بشارت و بيم دهند و كتاب آسمانى را، كه به سوى حق دعوت مى كرد، با آنها نازل نمود; تا در ميان مردم، درباره آنچه اختلاف داشتند، داورى كند»: «كَانَ النَّاسُ اُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَ مُنْذِرينَ وَ اَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِيَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ فِيمَا اخْتَلَفُوا فِيهِ».(4)
اينها از مهمترين اصول سياسي دعوت انبياء بودند.(5)
پي نوشتها:
1.سوره احزاب، آيه 62.
2. مجمع البيان، و مراغى، و فخر رازى، و قرطبى، و روح البيان، ذيل آيات مورد بحث.
3. سوره انبياء، آيه 105.
4 . سوره بقره، آيه 213.
5. پيام قرآن ج 7، ص 347.
منبع:سایت انوار طاها
اصول سياسی دعوت انبياي الهي را ميتوان در موارد ذيل معرفي كرد:
1- مبارزه بى امان با اهل نفاق و عدم تسليم در برابر آنان، يكى از اصول سياسي دعوت ثابت انبياء است: چنان كه در قرآن كريم پس از اشاره به كارهاى زشت و تخريب هاى عمدى منافقان در جامعه اسلامى، و تهديد به اين كه اگر اين منافقان بيمار دل و دروغ پردازان و شايعه سازان، دست از كارهاى خود برندارند، تو را بر ضد آنها مى شورانيم; آنها از همه جا طرد مى شوند و هرجا يافته شوند به قتل خواهند رسيد، مى افزايد: «اين سنت خداوند در اقوام پيشين است و براى سنت الهى هيچ گونه تغييرى نخواهى يافت»: «سُنَّةَ اللهِ فِى الَّذينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللهِ تَبْدِيلا».(1)
بسيارى از مفسّران تصريح كرده اند كه منظور از اين سنت همان مبارزه با منافقان و افراد موذى است كه دست از خرابكارى خود در جوامع انسانى و در برابر انبياء و مؤمنان بر نمى داشتند.(2)
2ـ حكومت صالحان و به طور كلى حكومت عدل الهى نيز در برنامه هاى انبياء مندرج بوده است; چه آنها كه توفيق پياده كردن آن را يافتند، و چه آنها كه بر اثر اوضاع و شرايط خاص زمانشان قادر به انجام آن نشدند.
قرآن اشاره لطيفى به اين معنا دارد، مى فرمايد: «در "زبور" بعد از ذكر (تورات) نوشتيم: "بندگان شايسته ام وارث (حكومت) زمين خواهند شد"»: «وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فِى الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ اَنَّ الارضَ يَرِثُها عِبادِىَ الصَّالِحُونَ».(3)
در هر صورت آيه نشان مى دهد كه اين يك حكم عمومى و سنت مستمر الهى بوده كه جهت گيرى تعليمات انبياء به سوى تأسيس حكومت صالحان و نيكان و پاكان در كره زمين بوده است; و گاه بعضى از آنان موفق به تشكيل نمونه اى از آن گرديدند.
3- دعوت به وحدت: اختلاف، بزرگترين عامل فساد جامعه و سبب از ميان رفتن نيروها و امكانات مادى و معنوى هر قوم و ملّت است به همين جهت، يكى از اهداف اصلى انبياء و دستورات عمومى آنها، مبارزه با اختلافات است; همان گونه كه در قرآن مى خوانيم: «مردم (در آغاز) امت واحدى بودند; (به تدريج جوامع و طبقات پديد آمد و اختلافاتى پيدا شد; در اين حال) خداوند، پيامبران را برانگيخت; تا مردم را بشارت و بيم دهند و كتاب آسمانى را، كه به سوى حق دعوت مى كرد، با آنها نازل نمود; تا در ميان مردم، درباره آنچه اختلاف داشتند، داورى كند»: «كَانَ النَّاسُ اُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَ مُنْذِرينَ وَ اَنْزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِيَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ فِيمَا اخْتَلَفُوا فِيهِ».(4)
اينها از مهمترين اصول سياسي دعوت انبياء بودند.(5)
پي نوشتها:
1.سوره احزاب، آيه 62.
2. مجمع البيان، و مراغى، و فخر رازى، و قرطبى، و روح البيان، ذيل آيات مورد بحث.
3. سوره انبياء، آيه 105.
4 . سوره بقره، آيه 213.
5. پيام قرآن ج 7، ص 347.
منبع:سایت انوار طاها
