شناسازی با مفاهیم نماز

پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیتی کودک و نوجوان):

یکی از دلایل این که بچّه‌ها از نماز خسته می‌شوند و یا به تعبیر این مادر نماز برای آن‌‌‌‌ها تکراری می‌شود، این است که مفاهیم نماز را نمی‌فهمند. به تعبیر ساده‌تر الآن این بچّه‌‌ها مانند ضبط صوتی هستند که ما کلید play آن را فشار می‌دهیم و بدون فهم آن نوار را می‌خوانند.

ما باید تدریجاً فرزند خود را با مفاهیم نماز آشنا کنیم؛ ولی با زبان کودکانه. او نباید در هنگام نماز فکر کند که همین طور به سمت دیوار ایستاده است و الفاظی را تکرار می‌کند؛ بلکه او باید بداند که به سمت قبله ایستاده است و به نوعی با خدا دارد ارتباط کلامی برقرار می‌کند. ما باید این مفاهیم را با زبان خود آرام آرام به او تزریق کنیم؛ در این صورت وقتی به نماز می‌ایستد و تکبیره الاحرام می‌گوید، توجّه او بیشتر می‌شود و می‌داند که چکار می‌کند.

از سلام کردن خسته نمی‌شویم!
به عنوان مثال، ما انسان‌ها ممکن است روزانه به ده نفر سلام کنیم؛ امّا هیچ وقت از سلام کردن خسته نمی‌شویم؛ چون مفهوم و چرایی آن را می‌فهمیم. وقتی به کسی سلام می‌کنیم و جواب آن را می‌‌شنویم، می‌بینیم که با سلام خود داریم ارتباطی را برقرار می‌کنیم و چون این ارتباط برقرار می‌شود، حوصله‌ی ما از به کار بردن این لفظ سر نمی‌رود.

ایجاد نگرش مثبت نسبت به نماز
یکی از مباحثی که در نماز خیلی مطرح است، این است که از آن روز‌های اوّلی که بچّه‌ها نماز می‌خوانند، خاطره‌ی خوشی در ذهن آن‌ها نقش ببندد؛ ولی اگر اوّل با سختی و تنبیه و با داد و بیداد، نماز خود را بخوانند، ممکن است نگرش و نگاه آن‌ها به نماز یک نگرش و نگاه مثبت نباشد.

تقسیم بندی نماز
ما آموزش نماز را برای بچّه‌ها به سه گروه سنّی مختلف تقسیم می‌کنیم:

الف: اوّلین گروه دروه‌ی قبل از تکلیف است. در این دوره ما باید بدانیم که چطور با فرزندان خود برخورد کنیم تا این نماز در ذهن آن‌ها ماندگار شود.
ب: گروه دیگر بچّه‌هایی هستند که تازه به سنّ بلوغ رسیده اند.
ج. بچّه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که در سنین بعد از تکلیف قرار دارند.

بچّه‌ای که با خدا آشنا شود، راحت‌تر نماز می‌خواند و با او ارتباط برقرار می‌کند. فرزندی که آشنا با معاد، قبر، دوزخ و بهشت است، بهتر نماز می‌خواند. بچّه‌هایی که اعتقاد آن‌ها به نبوّت و امامت آن‌ها تکامل یافته است یا در مراحل رشد هستند، بهتر نماز می‌خوانند.
لذا ما باید با توجّه به گروه سنّی و ویژگی‌های بچّه‌ها در دور‌ های مختلف سنّی، نماز را به آن‌ها آموزش دهیم.​​​​