طرق تحریک پذیری نوجوان

پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):

از آنجا که تحریک‌پذیری بچّه‌ها در این دوران بالا است، والدین باید مراقب این نکته باشند و از تحریک پذیری فرزندشان جلوگیری کنند.

الف. دیدن و لمس شدن
تحریک پذیری نوجوانان معمولاً از دو طریق عمده است؛ یکی دیدن و دیگری لمس شدن. ما باید به این دو نکته خیلی توجّه کنیم. یعنی باید مراقب باشیم که فرزندان ما چه چیزهایی را می ببینند و از هر آنچه که ممکن است زمینه‌ی تحریک این حس را در نوجوان به وجود آورد، پرهیز کنیم.
به عنوان مثال والدین نباید از لباس‌های تنگ و چسبان در مقابل نوجوانان استفاده کنند. همچنین باید مراقب باشند که ارتباطات لمسی آنها با فرزندشان درست صورت گیرد.
در آموزه‌های دینی ما نیز اشاره شده است که وقتی دختر بچّه‌ها از شش سالگی عبور کردند، لبان آن‌ها را نبوسید؛ چرا که ممکن است زمینه‌ی بروز این اختلال و مشکل را در فرزندان به وجود آورد. لذا ما حتّی باید مراقب باشیم که چگونه فرزند خود را ببوسیم تا زمینه‌ و بستر انحراف و اختلال در او به وجود نیاید.

ب. خواندن و شنیدن
این دو راه عمده یعنی دیدن و لمس شدن سبب تحریک پذیری نوجوانان می شود که ما باید از آنها پیشگیری کنیم. امّا طرق دیگری مثل خواندن‌ و شنیدن‌ نیز وجود دارد که ممکن است برای نوجوانان تحریک کننده باشد. گاهی فرزند ما ممکن است مطلبی را بخواند که زمینه‌ی انحراف او را به وجود آورد و متأسّفانه افراد شیطان صفت نیز از طریق نگاشتن متون غیر اخلاقی در فرزندان ما ورود پیدا می‌کنند و برای آن‌ها آسیب‌هایی را به وجود می‌آورند.

ج. موسیقی های نامناسب
مورد دیگر چیزهایی است که نوجوانان می‌شنوند که لزوماً حرف‌های تحریک‌کننده نیست و شامل برخی از همین موسیقی‌هایی که امروز رواج پیدا کرده است ، نیز می شود. این موسیقی‌ها در نوجوانان تأثیرات منفی می‌گذارد؛ حتّی برخی از متن‌هایی که خواننده‌ها در این موسیقی‌ها استفاده می‌کنند، آسیب می‌زند.
موسیقی هایی که در حوزه‌ ضدّ اخلاقی است و در قالب‌ شیطان‌پرستی و موارد دیگر به بچّه ها عرضه می‌شود، ممکن است تاثیرات منفی برای فرزندمان داشته باشد؛ مثلاً متونی که درباره‌ی عشق و عاشقی و این‌ مسائل خوانده می‌شود و موسیقی نامناسبی هم در کنار آن وجود دارد، این‌ها نیز ممکن است زمینه‌ی تحریک نوجوان را فراهم کند.

بنابر آنچه گفته شد، به چهار نکته‌ی عمده‌ باید توجّه کنیم:
1 مراقب باشیم که فرزندان ما چه چیزی را می‌بینند؛ 
2. مراقب باشیم که لمس‌های غیر اصولی نداشته باشیم؛
3. چه چیزی را می‌خوانند.
4.  چه چیزهایی را می‌شنوند. ما باید به این چهار مورد توجّه داشته باشیم تا در این حوزه آسیبی به نوجوان و جوانان ما نرسد.