احکام حدود الهی | مسائل متفرقه: سوال پنجاه
پرسش :
لطفاً معنا و بعضى از موارد تعزیر را مرقوم فرمایید.
پاسخ :
تعزیر به معناى تأدیب و زدن شخص خلاف کار است، به منظور جلوگیرى او و سایر مردم، از ارتکاب کارهاى خلاف و ناشایست و بطور کلى، اگر کسى یکى از واجبات الهى را با توجه به واجب بودن آن ترک کند، یا یکى از محرمات الهى را مرتکب شود، حاکم شرع به هر اندازه صلاح بداند، دستور مى دهد براى تأدیب کردن و جلوگیرى او از ارتکاب مجدّد، او را شلاق بزنند.(1) و موارد تعزیرات، طبق همان قاعده کلى است که بیان شد ولى در اینجا بعضى موارد آن را بیان مى کنیم.
اول: اگر کسى به شخصى فحش بدهد یا به او اهانت و اذیت کند با تقاضاى آن شخص، از طرف حاکم شرع تعزیر مى شود، یعنى براى تأدیب و جلوگیرى او و دیگران، حاکم شرع دستور مى دهد هر قدر صلاح بداند به او شلاق بزنند.
دوم: اگر کسى با یکى از حیوانات، نزدیکى کند، عمل حرام مرتکب شده و به حکم حاکم شرع تعزیر مى شود و حکم خوردن شیر و گوشت آن حیوان در توضیح المسائل احکام خوردنیها بیان شده است.(2)
سوم: اگر انسان استمناء کند، یعنى با خود کارى کند که از او منى خارج شود، حرام مرتکب شده و در صورت ثبوت، حاکم او را تعزیر مى کند.
چهارم: هرگاه کسى پسرى را از روى شهوت ببوسد، حاکم شرع از سى تازیانه تا نود تازیانه هرقدر صلاح مى داند، به او مى زند. و روایت شده است که خداوند عالم دهانه اى از آتش به دهان او مى زند و ملائکه آسمان و زمین و ملائکه رحمت و غضب بر او لعنت مى کنند و جهنم براى او مهیا خواهد بود. ولى اگر توبه کند توبه او قبول مى شود.
پی‌نوشت‌ها:
1 ـ عَزَرَ به معناى مَنَعَ استعمال شده است، کما فى قوله تعالى «لتؤمنوا بالله و رسوله و تعزروه» (سوره فتح/9) اى منعتموه و مازلتم تمنعوه من کیدالکفار والمنافقینو قوله تعالى «و عزروه و نصروه» (اعراف /157)، و شکى نیست که اقامه تعزیر، موجب منع و جلوگیرى متخلف و سایر مردم از ارتکاب خلاف مى شود. کما اینکه حَدَدَ نیز به معناى مَنَعَ آمده و حدید، به لحاظ مناعت و صلابت و مانعیتش از کارها، حدید نامیده شده است. ولاریب فى أن اقامة الحدود توجب منع الناس عن الاقدام على ارتکاب موجباتها.
2 ـ چنانچه انسان با حیوان چهارپا نزدیکى کند و عمل زشت انجام دهد، در این صورت گوشت و شیر آن بلکه بنا بر احتیاط واجب نسل آن هم حرام مى شود و نیز بول و مدفوع آن بنابر احتیاط نجس است.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
تعزیر به معناى تأدیب و زدن شخص خلاف کار است، به منظور جلوگیرى او و سایر مردم، از ارتکاب کارهاى خلاف و ناشایست و بطور کلى، اگر کسى یکى از واجبات الهى را با توجه به واجب بودن آن ترک کند، یا یکى از محرمات الهى را مرتکب شود، حاکم شرع به هر اندازه صلاح بداند، دستور مى دهد براى تأدیب کردن و جلوگیرى او از ارتکاب مجدّد، او را شلاق بزنند.(1) و موارد تعزیرات، طبق همان قاعده کلى است که بیان شد ولى در اینجا بعضى موارد آن را بیان مى کنیم.
اول: اگر کسى به شخصى فحش بدهد یا به او اهانت و اذیت کند با تقاضاى آن شخص، از طرف حاکم شرع تعزیر مى شود، یعنى براى تأدیب و جلوگیرى او و دیگران، حاکم شرع دستور مى دهد هر قدر صلاح بداند به او شلاق بزنند.
دوم: اگر کسى با یکى از حیوانات، نزدیکى کند، عمل حرام مرتکب شده و به حکم حاکم شرع تعزیر مى شود و حکم خوردن شیر و گوشت آن حیوان در توضیح المسائل احکام خوردنیها بیان شده است.(2)
سوم: اگر انسان استمناء کند، یعنى با خود کارى کند که از او منى خارج شود، حرام مرتکب شده و در صورت ثبوت، حاکم او را تعزیر مى کند.
چهارم: هرگاه کسى پسرى را از روى شهوت ببوسد، حاکم شرع از سى تازیانه تا نود تازیانه هرقدر صلاح مى داند، به او مى زند. و روایت شده است که خداوند عالم دهانه اى از آتش به دهان او مى زند و ملائکه آسمان و زمین و ملائکه رحمت و غضب بر او لعنت مى کنند و جهنم براى او مهیا خواهد بود. ولى اگر توبه کند توبه او قبول مى شود.
پی‌نوشت‌ها:
1 ـ عَزَرَ به معناى مَنَعَ استعمال شده است، کما فى قوله تعالى «لتؤمنوا بالله و رسوله و تعزروه» (سوره فتح/9) اى منعتموه و مازلتم تمنعوه من کیدالکفار والمنافقینو قوله تعالى «و عزروه و نصروه» (اعراف /157)، و شکى نیست که اقامه تعزیر، موجب منع و جلوگیرى متخلف و سایر مردم از ارتکاب خلاف مى شود. کما اینکه حَدَدَ نیز به معناى مَنَعَ آمده و حدید، به لحاظ مناعت و صلابت و مانعیتش از کارها، حدید نامیده شده است. ولاریب فى أن اقامة الحدود توجب منع الناس عن الاقدام على ارتکاب موجباتها.
2 ـ چنانچه انسان با حیوان چهارپا نزدیکى کند و عمل زشت انجام دهد، در این صورت گوشت و شیر آن بلکه بنا بر احتیاط واجب نسل آن هم حرام مى شود و نیز بول و مدفوع آن بنابر احتیاط نجس است.
منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد دوم، قم: امیر العلم، 1383.
