احکام | موسیقی، غنا و رقص: سوال شصت و سه
پرسش :
با توجه به گسترش مسألۀ موسیقى در جامعه و خصوصا در سطح جوانان حکم موارد ذیل را از نظر شرعى بیان فرمائید: الف) با توجه به اینکه آلات موسیقى (نواختن آهنگ) کاربردهاى مشترک بین حلال و حرام دارند حکم خریدوفروش و نگهدارى آنها و آموزش و یادگیرى نحوۀ استفاده از آنها چیست؟ ب) آیا تعریف غنا از نظر شرعى بر آوازه‌خوانیهاى رایج که یک فرد متن شعر یا نثر را با آواز خوش مى‌خواند قابل تطبیق است؟ و آیا محتواى متن هم دخالتى در حکم شرعى دارد؟ ج) مجلس حرام به چه مجلسى گفته مى‌شود؟ آیا هدف و انگیزه برگزار کنندگان و شرکت کنندگان در تعیین مصداق دخالت دارد؟ و یا اینکه صرف وقوع عمل حرام در مجلسى آن مجلس را تبدیل به مجلس حرام مى‌کند؟ و) آیا بین حکم گوش کردن به موسیقى و غنا و پخش آن ملازمه وجود دارد؟ (به نحوى که حرمت یکى باعث حرمت دیگرى شود) ؟
پاسخ :
باسمه تعالى؛
الف) استعمال آلات موسیقى لهوى به وجه لهوى جایز نیست چه براى آموزش باشد یا براى غیر آن و خریدوفروش آلاتى که موسیقى لهوى حساب مى‌شوند-هرچند بعضا در غیر حرام استعمال مى‌شوند-جایز نیست و نیز نگهدارى آن بنابر احتیاط جایز نیست، و اللّه العالم.
ب) آوازه‌خوانى مناسب با مجالس خوشگذرانى که در مضمون باطل باشد غنا و حرام است و بنابر احتیاط واجب باید از مطلق خواندنى که با ترجیع صوت (چهچه) و کیفیت لهوى است-هرچند در مضمون باطل نباشد-اجتناب نمود، و اللّه العالم.
ج) مجلسى که شرکت کنندگان در آن مجلس نوعا مرتکب حرام مى‌شوند مجلس حرام حساب مى‌شود و در بعضى از موارد اگر بعضى از شرکت کنندگان مجلس مرتکب حرام شوند نشستن دیگران در آن مجلس جایز نیست هرچند دیگران مرتکب آن حرام نشوند مثل اینکه سفره‌اى باشد که بعضى در آن سفره شراب مى‌خورند، و اللّه العالم.
و) در همۀ مواردى که غنا و نواختن موسیقى لهوى حرام است گوش دادن به آن هم حرام است، و اللّه العالم.
منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد دوم، قم: نشر سرور، 1385.
باسمه تعالى؛
الف) استعمال آلات موسیقى لهوى به وجه لهوى جایز نیست چه براى آموزش باشد یا براى غیر آن و خریدوفروش آلاتى که موسیقى لهوى حساب مى‌شوند-هرچند بعضا در غیر حرام استعمال مى‌شوند-جایز نیست و نیز نگهدارى آن بنابر احتیاط جایز نیست، و اللّه العالم.
ب) آوازه‌خوانى مناسب با مجالس خوشگذرانى که در مضمون باطل باشد غنا و حرام است و بنابر احتیاط واجب باید از مطلق خواندنى که با ترجیع صوت (چهچه) و کیفیت لهوى است-هرچند در مضمون باطل نباشد-اجتناب نمود، و اللّه العالم.
ج) مجلسى که شرکت کنندگان در آن مجلس نوعا مرتکب حرام مى‌شوند مجلس حرام حساب مى‌شود و در بعضى از موارد اگر بعضى از شرکت کنندگان مجلس مرتکب حرام شوند نشستن دیگران در آن مجلس جایز نیست هرچند دیگران مرتکب آن حرام نشوند مثل اینکه سفره‌اى باشد که بعضى در آن سفره شراب مى‌خورند، و اللّه العالم.
و) در همۀ مواردى که غنا و نواختن موسیقى لهوى حرام است گوش دادن به آن هم حرام است، و اللّه العالم.
منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد دوم، قم: نشر سرور، 1385.
