احکام اجتماعی | معامله: سوال چهل و هفت
پرسش :
شخصى هزار من لیمو خشک (هر من پنج کیلو منطقۀ جنوب) را به قیمت هر من دو هزار تومان (٢٠٠٠ تومان) که معادل دو میلیون تومان مى‌باشد از شخص دیگرى پیش خرید مى‌کند تا در فصل لیمو تحویل نماید. در فصل لیمو شخصى که پول گرفته است فقط پانصد من لیمو خشک تحویل مى‌دهد و مى‌گوید ما بقى را سال بعد تحویل مى‌دهم. امّا شخصى که لیمو خشک را پیش خرید کرده قبول نمى‌کند و مى‌گوید یا پانصد من لیمو خشک را تحویل دهید یا معادل قیمت فعلى آن که دو برابر قیمت زمان پیش خرید است را تحویل نمایید. شخصى که پول را تحویل گرفته بود مى‌گوید نه توانایى پرداخت قیمت جدید که همان دو میلیون تومان است را دارد نه توانایى دادن لیمو خشک. شخصى که لیمو را پیش خرید کرده بود مى‌گوید بجاى این پانصد من لیمو باقیمانده پیش خرید شده، سال آینده هزار من لیمو خشک تحویل مى‌گیرم، که در واقع یک و نیم برابر وزن لیمو پیش خرید شده مى‌باشد. با توجه به موزون بودن لیمو خشک آیا این معاملۀ دوم حالت شرعى دارد یا خیر؟
پاسخ :
باسمه تعالى؛ در فرض مزبور که فروشنده فقط پانصد من لیمو را تحویل داده، خریدار فقط همان پانصد من بقیه را مى‌تواند مطالبه کند و اگر فروشنده تمکن از تحویل دادن بقیه را ندارد خریدار مى‌تواند نصف پولى را که به فروشنده داده از او مطالبه کند و حق مطالبۀ بیش از آن را ندارد، و اللّه العالم.
منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد دوم، قم: نشر سرور، 1385.
باسمه تعالى؛ در فرض مزبور که فروشنده فقط پانصد من لیمو را تحویل داده، خریدار فقط همان پانصد من بقیه را مى‌تواند مطالبه کند و اگر فروشنده تمکن از تحویل دادن بقیه را ندارد خریدار مى‌تواند نصف پولى را که به فروشنده داده از او مطالبه کند و حق مطالبۀ بیش از آن را ندارد، و اللّه العالم.
منبع: استفتائات جدید، آیت الله العظمی جواد تبریزی (رحمه الله)، جلد دوم، قم: نشر سرور، 1385.
