سرآغاز وجوب روزه
پرسش :
آیا روایتی به این مضمون وجود دارد که روزه گرفتن از آن زمان بر ما واجب شد که حضرت آدم (علیه السلام) از میوه ممنوعه خورد؟
پاسخ :
روایتی در این زمینه وجود دارد اما سند آن مرسل و غیر قابل اعتماد است:
«وَ رُوِیَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (ع) أَنَّهُ قَالَ جَاءَ نَفَرٌ مِن جاء نفر من الیهود إلى رسول الله (ص) فسأله أعلمهم عن مسائل فکان فیما سأله أنه قال له لأی شیء فرض الله عز و جل الصوم على أمتک بالنهار ثلاثین یوما و فرض الله على الأمم أکثر من ذلک فقال النبی ص إن آدم (ع) لما أکل من الشجرة بقی فی بطنه ثلاثین یوما ففرض الله على ذریته ثلاثین یوما الجوع و العطش و الذی یأکلونه باللیل تفضل من الله عز و جل علیهم و کذلک کان على آدم ع ففرض الله ذلک على أمتی ثم تلا هذه الآیة- کتب علیکم الصیام کما کتب على الذین من قبلکم لعلکم تتقون. أیاما معدودات قال الیهودی صدقت یا محمد ...».[۱]
از امام حسن مجتبی (علیه السلام) روایت شده است:
تنى چند از یهود نزد رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) آمدند، دانشمندترین ایشان در باره مسائلى از آن حضرت سؤال کرد؛ از جمله سؤال‌هایش این بود؛ چرا خداى عزّ و جلّ سى روز روزه در ساعات روز را بر امت تو واجب کرده، اما بر امت‌هاى دیگر بیش از این‌را واجب کرده بود؟
رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) فرمودند: وقتى آدم (علیه السلام) از میوه آن درخت خورد، سى روز اثر آن در شکم وی باقى ماند؛ از این جهت خدا سى روز گرسنگى و تشنگى را بر نسل او واجب کرد، و آنچه در شب می‌خورند تفضّلى از جانب خداى متعال در باره ایشان است؛ کار بر آدم نیز بر همین گونه بود و از این رو خدا آن را بر امت من واجب ساخته است. سپس این آیه را تلاوت فرمودند: «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ، أَیَّاماً مَعْدُوداتٍ».[۲]
مرد یهودى گفت راست گفتى یا محمّد... .
در فرض پذیرش این روایت، اصل روزه برای تمام امت‌ها سی روز بوده، اما پیامبران نیز - با اجازه پروردگار - توانایی تشریع برخی عبادات را دارند که دیگر پیامبران از این حق استفاده کرده و مقدار روزه واجب را افزایش دادند، اما پیامبر اسلام (صلّی الله علیه و آله) تنها به اعلام وجوب همان مقدار اولیه برای روزه بسنده نمود.
پی‌نوشت‌ها:
[۱]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۷۴، کتابچی، تهران، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش.
[۲] بقره، ۱۸۳- ۱۸۴. «اى کسانى که ایمان آوردهاید، روزه داشتن بر شما مقرر شد، همچنان که بر کسانى که پیش از شما بودهاند مقرر شده بود، تا پرهیزگار شوید. در روزهایى چند...».
منبع: اسلام کوئست
روایتی در این زمینه وجود دارد اما سند آن مرسل و غیر قابل اعتماد است:
«وَ رُوِیَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ (ع) أَنَّهُ قَالَ جَاءَ نَفَرٌ مِن جاء نفر من الیهود إلى رسول الله (ص) فسأله أعلمهم عن مسائل فکان فیما سأله أنه قال له لأی شیء فرض الله عز و جل الصوم على أمتک بالنهار ثلاثین یوما و فرض الله على الأمم أکثر من ذلک فقال النبی ص إن آدم (ع) لما أکل من الشجرة بقی فی بطنه ثلاثین یوما ففرض الله على ذریته ثلاثین یوما الجوع و العطش و الذی یأکلونه باللیل تفضل من الله عز و جل علیهم و کذلک کان على آدم ع ففرض الله ذلک على أمتی ثم تلا هذه الآیة- کتب علیکم الصیام کما کتب على الذین من قبلکم لعلکم تتقون. أیاما معدودات قال الیهودی صدقت یا محمد ...».[۱]
از امام حسن مجتبی (علیه السلام) روایت شده است:
تنى چند از یهود نزد رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) آمدند، دانشمندترین ایشان در باره مسائلى از آن حضرت سؤال کرد؛ از جمله سؤال‌هایش این بود؛ چرا خداى عزّ و جلّ سى روز روزه در ساعات روز را بر امت تو واجب کرده، اما بر امت‌هاى دیگر بیش از این‌را واجب کرده بود؟
رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) فرمودند: وقتى آدم (علیه السلام) از میوه آن درخت خورد، سى روز اثر آن در شکم وی باقى ماند؛ از این جهت خدا سى روز گرسنگى و تشنگى را بر نسل او واجب کرد، و آنچه در شب می‌خورند تفضّلى از جانب خداى متعال در باره ایشان است؛ کار بر آدم نیز بر همین گونه بود و از این رو خدا آن را بر امت من واجب ساخته است. سپس این آیه را تلاوت فرمودند: «کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ، أَیَّاماً مَعْدُوداتٍ».[۲]
مرد یهودى گفت راست گفتى یا محمّد... .
در فرض پذیرش این روایت، اصل روزه برای تمام امت‌ها سی روز بوده، اما پیامبران نیز - با اجازه پروردگار - توانایی تشریع برخی عبادات را دارند که دیگر پیامبران از این حق استفاده کرده و مقدار روزه واجب را افزایش دادند، اما پیامبر اسلام (صلّی الله علیه و آله) تنها به اعلام وجوب همان مقدار اولیه برای روزه بسنده نمود.
پی‌نوشت‌ها:
[۱]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۷۴، کتابچی، تهران، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش.
[۲] بقره، ۱۸۳- ۱۸۴. «اى کسانى که ایمان آوردهاید، روزه داشتن بر شما مقرر شد، همچنان که بر کسانى که پیش از شما بودهاند مقرر شده بود، تا پرهیزگار شوید. در روزهایى چند...».
منبع: اسلام کوئست
