چاه حفر شده در زمین وقفی | سوال پنج

پرسش :

یکی از مزارع و کشتخوان های اطراف به مدار ۱۳ شبانه روز که حدود ده شبانه روز آن در ۴ یا ۵ گروه مختلف وقف و بقیه آن ملک است و این مزرعه هم همچون دیگر مزارع اطراف ارباب، مستأجری بوده و هست درگذشته توسط آب قنات کشت و زرع می شده که از زمان های قدیم مستأجرین آب و زمین را طبق نظر کارشناسی اجاره کرده اند و هر ساله مال الاجاره به متولی یا مالک می پرداختند، در حین کشت و زرع در زمان های گذشته مستأجرین جهت ازدیاد دسترنج و تثبیت آن به کاشتن درخت پسته نیز همت نهادند که مالک یا متولی از این کار بی خبر نبوده است و مستأجرین جهت جبران آب مورد نیاز گهگاهی از آب چاه های اطراف مزرعه نیز استفاده می کرده اند که شخصاً هر ساعت به مبلغی پول می خریدند چندین سال گذشته جهت تأمین آب مورد نیاز با همت مستأجرین چاه نیمه عمیقی جهت جبران کمبود آب مورد نیاز حفر کردند و اجاره نیز همچون گذشته می پرداختند جای چاه نیمه عمیق جنب سفه دشتبانی بوده است و ظاهراً مال همه کشاورزان بوده است، بالاخره قنات فوت گردید. الف ـ این چاه وقف است یا ملک؟ ب ـ آیا مستأجر شریک است یا خیر؟ ج ـ تکلیف مستأجرین چیست؟

پاسخ :
الف) مستأجرین اگر با پول خودشان در زمین ملک یا مباح چاه را حفر کرده اند ملک مستأجرین است و اگر در زمین موقوفه یا با پول حاصل از منافع وقف چاه را حفر نموده اند به وقف اختصاص دارد.
ب) اگر چاه در زمین وقف حفر نشده و به صورت شرکت مستأجرین زمین و متولی شرعی موقوفه و مالکین زمین چاه را حفر نموده اند به نسبت شریک می باشد.
ج) تکلیف مستأجرین و متولی نسبت به چاه حفر شده از جواب مسئله قبل روشن شد.

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری