حکم حج عوامل خدماتى در صورت لزوم خروج از مکه

پرسش :

محل توزیع گوشت در مکۀ مکرّمه، حدود یک کیلومتر بعد از مسجد تنعیم قرار دارد، با توجه به این که عوامل خدماتى مجبورند براى گرفتن سهمیۀ کاروان به آن محل تردّد کنند، آیا به عمرۀ تمتّع آنها یا حجّ واجب خودشان اشکالى وارد مى‌شود؟ به علاوه حکم مسأله در خصوص کسانى که حج مستحبى یا نیابتى بجا مى‌آورند چگونه است؟

پاسخ :
آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله):
همین که مى‌دانند براى احرام حجّ به موقع مى‌رسند مطلقاً اشکالى ندارد، موفق باشند.

آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله):
خروج متمتّع تا جایى که از اطراف و توابع نزدیک مکّه محسوب شود جایز است و فرقى بین حجّ واجب و غیر واجب و نایب و غیر نایب نمى‌باشد. واللّٰه العالم

آیة اللّٰه مکارم (حفظه الله):
بعد از انجام عمرۀ تمتّع مى‌تواند به این گونه مناطق رفت و آمد کند و در عمرۀ مفرده هر گاه قبل از گذشتن ماهى که در آن عمره انجام داده است خارج شود و بازگردد تکرار عمره لازم نیست، امّا اگر در ماه بعد برگردد باید از همان مسجد تنعیم محرم شود و عمره بجاى آورد.

آیة اللّٰه صافى (حفظه الله):
در مورد سؤال، چنانچه محلّ مذکور از توابع مکّۀ مکرّمه محسوب باشد تردّد اشکال ندارد و اگر از توابع محسوب نشود باید محرماً به احرام حج، خارج شود ولى اگر خروج با احرام حرجى باشد مى‌تواند بدون احرام برود و در هر حال ضررى به عمره یا حج نمى‌زند و در این احکام تفاوتى بین اقسام حجّ (مستحبى یا نیابتى یا غیر اینها) نیست. بلى اگر با اجیر در حجّ شرط کرده باشند که بعد از عمره و قبل از حجّ از مکه خارج نشود و یا این که نفس استیجار ولو با قرائن انصراف به آن داشته باشد و اجیر خارج شده باشد باید رضایت اجیر کننده را نسبت به اجرت حاصل نماید. واللّٰه العالم

آیة اللّٰه نورى (حفظه الله):
چون از اطراف و توابع مکّه محسوب مى‌شود اشکال ندارد و در همۀ صور مذکوره در فوق جایز است.

‌منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵