احکام پزشکی | مرگ مغزی: سوال نود

پرسش :

مستدعى است پاسخ چند سؤال فقهى زیر که در پزشکى مبتلا به مى باشد، مرقوم فرمایید. امواجى که بر روى نوار ثبت مى شود دال بر فعالیت مغز یا قلب مى باشند با توجه به این که مى تواند امواج مغزى وجود نداشته باشد و قلب انسان با کمک دستگاه هاى مصنوعى فعالیت داشته باشد، سؤال این است که: 1ـ آیا نداشتن امواج مغزى دال بر مرگ است یا نداشتن امواج قلبى؟ 2ـ در حالت اغماى بدون برگشت که مغز به طور کلى مرده است و حرکات قلبى، عروقى و تنفسى به کمک دستگاه ها و داروها نگه دارى مى شود، بنابر این که پیوند اعضاى بدن مباح باشد، آیا جدا کردن عضوى مثل قلب از بدن شخص در این حالت براى پیوند به شخص دیگر جایز است؟ 3ـ آیا جدا کردن عضو در این حالت، جدا کردن عضو از انسان زنده محسوب مى شود یا از بدن مرده؟ 4ـ چه زمانى احکام میت مانند ارث،وصیت، عده وفات در مورد زوجه و … بر او جارى مى شود؟ از زمان مرگ مغزى یا از زمان جدا کردن دستگاه هاى مذکور و توقف قلب؟

پاسخ :
پاسخ آیت الله العظمی امام خامنه‌ای (دام ظله):
تشخیص مفهوم مرگ هم، مثل سایر موضوعات عرفیه با عرف است نه ملاحظه امواج فوق الذکر، و عرف تا حسّ و حرکتى در شخص باشد او را مرده نمى بیند؛ بلى جدا کردن عضو از انسان براى پیوند در مورد جواز، تابع صدق میّت نیست و اگر نجات نفس محترمه از مرگ موقوف باشد بر جدا کردن عضو در این حال و پیوند به او و با شرایط معتبره دیگر جایز است، هر چند احکام میّت از ارث و غیره در این حال مترتب نمى شود.

منبع: کتابخانه دیجیتال امام علی علیه السلام