پرسش :

نشانه‏ هاى ظهور امام زمان (علیه السلام) كدامند و چگونه بايد آنها را شناخت؟

پاسخ :
نشانه‏ هاى ظهور، تقسيم بندى‏هاى گوناگونى دارد:
نشانه ‏هاى عمومى:
كه ممكن است طى چندين سال تحقق يابند، مانند كثرت گناهان.
نشانه‏هاى سال ظهور:
كه در آخرين سال غيبت و با فاصله كمى به زمان ظهور به وقوع مى‏پيوندد، مانند خروج سفيانى.
نشانه‏ هاى روز ظهور:
كه پيش از ظهور يا هم زمان با آن در دنيا رخ مى‏دهد مانند فريادى از آسمان.
نشانه‏ هايى در اجتماع:
مانند زيادى فتنه‏ها و ظاهر شدن قحطى.
نشانه ‏هايى در طبيعت:
مانند كم شدن چشم گير برداشت از زراعت‏ها.
نشانه ‏هايى در آسمان:
مانند خسوف و كسوف مكرر و فراوان در يك‏سال، به ويژه در ماه رمضان.
نشانه‏ هاى يقينى:
مراد نشانه ‏ها و علاماتى است كه در روايات متعدد بر آن تأكيد شده است، مانند قيام سفيانى (مردى به نام عثمان بن عنبسه) و صيحه آسمانى.
نشانه‏ هاى احتمالى:
نشانه‏ه ايى است كه تنها در اندكى از روايات آمده يا تصريح به غير حتمى بودن آنها شده است، مانند آتشى در آسمان، فرو رفتن بغداد و بصره در زمين.
نشانه‏ هاى متشابه:
نشانه‏ هايى كه مراد از آنها و كيفيّت آنها روشن نيست و تأويل‏هاى مختلف و اشكال گوناگونى مى‏تواند داشته باشد، مانند خروج دجّال.
نشانه ‏هاى روشن:
نشانه‏ هايى كه كيفيت خاصى دارند و تأويل بردار نيستند، مانند آن كه فريادى از آسمان در آستانه قيام امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)به نام حضرت مهدى(عجل الله تعالی فرجه الشریف)ظهور ايشان را تصريح و اعلان مى‏نمايد.
نشانه‏هايى در تلقى از شريعت:
مانند اين كه كارهاى خير از منكرات شمرده مى‏شوند و كارهاى زشت و منكرات به عنوان كار خير و معروف اقبال مى‏شوند.
نشانه ‏هايى در برخى سرزمين‏ها:
مانند اين كه «كوفه» از مؤمنان خالى مى‏ماند و «قم» به عنوان معدن علم و فضيلت به شمار مى‏آيد.
نشانه ‏هايى در تكوين:
مانند طلوع خورشيد از مغرب.
نشانه ‏هاى تحقق يافته در گذشته‏ هاى دور:
مانند از بين رفتن حكومت بنى‏عباس.
نشانه‏ هاى تحقق يافته در گذشته‏اى نزديك:
مانند قيام مردى از قم.
نشانه‏ هاى تكرار شده در تاريخ:
مانند شيوع طاعون.
نشانه ‏هاى تحقق‏نيافته:
مانند خروج يمانى (در دعوت به ولايت اهل بيت) و سفيانى (در مبارزه با تشيع) و سيد خراسانى (با پرچم‏هايى به طرفدارى از حق).
اكمال الدين صدوق از امام صادق (علیه السلام) چنين نقل كرده است: پنج چيز قبل از قيام قائم(علیه السلام)به وقوع مى‏پيوندد: قيام يمانى، خروج سفيانى، نداى آسمانى، فرورفتن لشكرى در بيداء (سرزمينى بين مدينه و مكه) و كشته شدن نفس زكيه (محمدبن الحسن). بين كشته شدن نفس زكيه و قيام قائم آل محمد(عجل الله تعالی فرجه الشریف)تنها پانزده شب فاصله است.
در ينابيع المودة (ص 427) از حضرت على(علیه السلام)نقل شده كه فرمود: اندكى پيش از قيام قائم ما سفيانى قيام خواهد كرد و به اندازه دوره باردارى زنان، «يعنى نه ماه» فرمانروايى خواهد كرد. سپاه او رو به مدينه پيش‏مى‏روند، وقتى كه به منطقه بيداء مى‏رسند زمين آنان را به كام خويش فرومى‏برد.(1)

پی نوشت:
1. كليه روايات فوق و نشانه‏هاى ذكر شده از كتاب منتخب الاثر كه مشتمل بر ده‏ها كتاب معتبر شيعه و سنى است، گزينش شده است. ص 424 - 426.
منبع: سپيده اميد ، سيد حسين اسحاقى ، مركز پژوهشهاى اسلامى صدا و ‎سيما