پرسش :
چگونه انسان می تواند به مقام دوستی با اهل بیت (علیهم السلام)برسد و با آنان انس و نزدیکی پیدا کند؟ آیا گناهان گذشته در این راه تاثیری دارد یا خیر؟
پاسخ :
برای نیل به مقام دوستی با اهل بیت دو راه وجود دارد که هر دو ملازم یکدیگر است: نظری و عملی.
یک راه نظری؛ «محبت» فرزندی است که در دامان معرفت و شناسایی، پرورش می یابد و آن گاه که معرفت حاصل می شود، کشش به سوی محبوب و شکل گرفتن طبق روش او نیز حتمی خواهد بود. از این رو نخستین قدم در ایجاد محبت و نیل به مقام دوستی با اهل بیت (علیه السلام) شناخت آنان است. برای شناخت سه راه وجود دارد:
1.مطالعه تاریخ زندگانی آنان؛
2.مطالعه و تفکر در سخنان ایشان؛
3.شناخت خدا (با شناخت حضرت حق و صفات او می توانیم بفهمیم که اهل بیت ـ که متصف به اوصاف و اسمای الهی اند ـ چه ویژگی هایی دارند).
دو. راه عملی؛ در این راه نیز دو روش اساسی وجود دارد:
1.تبعیت از آنان: عمل کردن به سخنانشان و اجتناب از حرام و عمل کردن به واجبات، هم شکلی با آن سروران، متخلق شدن به اخلاق آنان در سخن و عمل. باروری و همچنین فزونی محبت به آن عزیزان، به دوست داشتن امور و افرادی است که آنان دوست می دارند و متنفر بودن از هر کس و چیزی که ایشان مبغوضش می دارند.
2.رابطه و پیوند داشتن؛ زیارت آنان در حرم های پاکشان و یاد کرن ایشان از دور و نزدیک ، موجب ایجاد محبت می شود. اینکه بر زیارت اهل بیت (علیه السلام) این همه ثواب مترتب بوده و این همه به آن توصیه شده است؛ برای این است که با آنان «رابطه» پیدا شود. وقتی رابطه پیدا شد، «تشبه» پدید می آِید و وقتی تشبه پدیدار گشت ، «عشق و محبت» به حد عالی خود می رسد. (1)
در خصوص گناهان ، اگر بدون توبه باشد، در محبت و انس به آنان خلل ایجاد خواهد کرد؛ زیرا آنان از عمل پلید متنفرند. اما اگر این گناهان همراه با توبه و جبران گذشته باشد خود تبدیل به حسنه می شود و زمینه را برای انس بیشتر فراهم می کند. البته در ایجاد این محبت باید به خود آنان نیز متوسل شویم و هنگامی که در آلودگی ها، تاریکی ها، حجاب ها، رنگ ها و تعلق ها گرفتاریم، با توسل به آن بزرگواران، بخواهیم که به فریادمان برسند و مجذوبمان کنند.
چون ز تنهایی تو نومیدی شوی
زیر سایه یار خورشیدی شوی
روبجو یار خدایی را تو زود
چون چنان کردی خدا یار تو بود (2)
پی نوشتها:
1- نگا: آیین مهر ورزی ، ص 121-127.
2- مثنوی معنوی ، دفتر 2، ص 22 و 23.
برای نیل به مقام دوستی با اهل بیت دو راه وجود دارد که هر دو ملازم یکدیگر است: نظری و عملی.
یک راه نظری؛ «محبت» فرزندی است که در دامان معرفت و شناسایی، پرورش می یابد و آن گاه که معرفت حاصل می شود، کشش به سوی محبوب و شکل گرفتن طبق روش او نیز حتمی خواهد بود. از این رو نخستین قدم در ایجاد محبت و نیل به مقام دوستی با اهل بیت (علیه السلام) شناخت آنان است. برای شناخت سه راه وجود دارد:
1.مطالعه تاریخ زندگانی آنان؛
2.مطالعه و تفکر در سخنان ایشان؛
3.شناخت خدا (با شناخت حضرت حق و صفات او می توانیم بفهمیم که اهل بیت ـ که متصف به اوصاف و اسمای الهی اند ـ چه ویژگی هایی دارند).
دو. راه عملی؛ در این راه نیز دو روش اساسی وجود دارد:
1.تبعیت از آنان: عمل کردن به سخنانشان و اجتناب از حرام و عمل کردن به واجبات، هم شکلی با آن سروران، متخلق شدن به اخلاق آنان در سخن و عمل. باروری و همچنین فزونی محبت به آن عزیزان، به دوست داشتن امور و افرادی است که آنان دوست می دارند و متنفر بودن از هر کس و چیزی که ایشان مبغوضش می دارند.
2.رابطه و پیوند داشتن؛ زیارت آنان در حرم های پاکشان و یاد کرن ایشان از دور و نزدیک ، موجب ایجاد محبت می شود. اینکه بر زیارت اهل بیت (علیه السلام) این همه ثواب مترتب بوده و این همه به آن توصیه شده است؛ برای این است که با آنان «رابطه» پیدا شود. وقتی رابطه پیدا شد، «تشبه» پدید می آِید و وقتی تشبه پدیدار گشت ، «عشق و محبت» به حد عالی خود می رسد. (1)
در خصوص گناهان ، اگر بدون توبه باشد، در محبت و انس به آنان خلل ایجاد خواهد کرد؛ زیرا آنان از عمل پلید متنفرند. اما اگر این گناهان همراه با توبه و جبران گذشته باشد خود تبدیل به حسنه می شود و زمینه را برای انس بیشتر فراهم می کند. البته در ایجاد این محبت باید به خود آنان نیز متوسل شویم و هنگامی که در آلودگی ها، تاریکی ها، حجاب ها، رنگ ها و تعلق ها گرفتاریم، با توسل به آن بزرگواران، بخواهیم که به فریادمان برسند و مجذوبمان کنند.
چون ز تنهایی تو نومیدی شوی
زیر سایه یار خورشیدی شوی
روبجو یار خدایی را تو زود
چون چنان کردی خدا یار تو بود (2)
پی نوشتها:
1- نگا: آیین مهر ورزی ، ص 121-127.
2- مثنوی معنوی ، دفتر 2، ص 22 و 23.
