پرسش :
برای تصمیم گیری خوب چه بکنیم؟
پاسخ :
به نظر میرسد که بهتر است برای تصمیمگیری، گزینههای مختلف را در ذهن ناخودآگاهمان نگاه داریم و آنها را در «پس زمینه فکرمان» پردازش کنیم. ذهن خودآگاه ما تنها میتواند در هر لحظه در یک یا دو جا حضور داشته باشد! اگر با تصمیمگیری مهمی در زندگی خود روبرو هستید، گامهای زیر را بردارید:
1- تمام گزینهها را در نظر بگیرد
پیش از آن که به پاسخ نهایی نزدیک شوید، مطمئن باشید که تمام گزینههای احتمالی را در نظر گرفتهاید. معمولاً اختصاص دادن زمانی برای یورش فکری (بیرون ریختن هر چه به ذهن میرسد) مفید است. آیا گزینههایی هستند که در نظر نگرفته باشید؟ چه کار دیگری ممکن است بکنید؟ یک برگ کاغذ سفید بردارید و هر چیزی که در مورد تصمیمتان به فکرتان میرسد یادداشت کنید. بر روی پیدا کردن تمام حالتهای ممکن تمرکز کنید و از هرگونه پیش داوری در مورد هر یک از گزینهها خودداریکنید.
2- با آن بخوابید
پژوهشهای جدید نشان میدهند که ما هنگامی که از ذهن ناخودآگاهمان در کنار ذهن خودآگاهمان استفاده کنیم، تصمیمهای بهتری میگیریم. ذهن ناخودآگاه ما محدود به فکر کردن به حداکثر یک یا دو مورد در هر لحظه نیست. بنابراین، پس از آن که تمام گزینهها را در نظر گرفتید و روی کاغذ نوشتید، برگه کاغذ را به کناری بیاندازید و خودتان را سرگرم کار دیگری کنید. فیلم تماشا کنید، کتاب بخوانید، موسیقی گوش کنید، یا اصطلاحاً با آن بخوابید- یعنی به رختخواب بروید و بخوابید.
3- گزینههایتان را محدودتر کنید
نگاه تازهای به گزینههایی که نوشتهاید بیاندازید. آیا بعضی از آنها به عنوان انتخابهای خوب به شما چشمک میزنند؟ زیر آنها خط بکشید. آیا بعضی از آنها به نظرتان خیلی بد میآیند؟ روی آنها خط بکشید. این کار را ادامه دهید تا به دو یا سه انتخاب قابل قبول برسید.
4- مزایا و معایب
روی یک برگ کاغذ دو ستون بکشید. بالای یکی بنویسید «مزایا» و بالای دیگری «معایب». پس دو (یا سه) خط عرضی بکشید و کاغذ را به دو (یا سه) قسمت مساوی تقسیم کنید. هر قسمت را به یکی از گزینههای باقیمانده اختصاص دهید. تمام مزایا و معایبی را که برای هر کدام از گزینههای باقیمانده به فکرتان میرسد روی کاغذ بنویسید. برخی همپوشانیها پیش خواهد آمد- یعنی مزایای یک گزینه ممکن است جزء معایب گزینه دیگر باشد. و همچین برخی مطالب منحصر به فرد نیز ممکن است در هر بخش وجود داشته باشد. در پایان این مرحله، ممکن است مشخص شود که یکی از گزینهها بهتر از بقیه است. حتی در این صورت هم مرحله بعد را انجام دهید.
5- دوباره با آن بخوابید
کاغذ را کناری بگذارید و 24 ساعت به آن نگاه نکنید. ممکن است روز بعد بخواهید دوباره آن را نگاه کنید و شاید هم فردا صبح که از خواب بیدار شدید تصمیمتان را گرفته باشید. اگر خواستید دوباره به کاغذتان نگاه کنید، از فاصله دور این کار را بکنید. مثلاً از آن طرف اتاق. آیا هیچیک از گزینهها به شما چشمک میزنند؟
یادآوری: ``اگر هنوز نمیتوانید تصمیم بگیرید، یک دوست نزدیکتان را در این فرایند دخالت دهید. نظرات یک شخص دیگر میتواند به شما کمک کند تا چیزها را از دیدگاه متفاوتی ببینید.``
به نظر میرسد که بهتر است برای تصمیمگیری، گزینههای مختلف را در ذهن ناخودآگاهمان نگاه داریم و آنها را در «پس زمینه فکرمان» پردازش کنیم. ذهن خودآگاه ما تنها میتواند در هر لحظه در یک یا دو جا حضور داشته باشد! اگر با تصمیمگیری مهمی در زندگی خود روبرو هستید، گامهای زیر را بردارید:
1- تمام گزینهها را در نظر بگیرد
پیش از آن که به پاسخ نهایی نزدیک شوید، مطمئن باشید که تمام گزینههای احتمالی را در نظر گرفتهاید. معمولاً اختصاص دادن زمانی برای یورش فکری (بیرون ریختن هر چه به ذهن میرسد) مفید است. آیا گزینههایی هستند که در نظر نگرفته باشید؟ چه کار دیگری ممکن است بکنید؟ یک برگ کاغذ سفید بردارید و هر چیزی که در مورد تصمیمتان به فکرتان میرسد یادداشت کنید. بر روی پیدا کردن تمام حالتهای ممکن تمرکز کنید و از هرگونه پیش داوری در مورد هر یک از گزینهها خودداریکنید.
2- با آن بخوابید
پژوهشهای جدید نشان میدهند که ما هنگامی که از ذهن ناخودآگاهمان در کنار ذهن خودآگاهمان استفاده کنیم، تصمیمهای بهتری میگیریم. ذهن ناخودآگاه ما محدود به فکر کردن به حداکثر یک یا دو مورد در هر لحظه نیست. بنابراین، پس از آن که تمام گزینهها را در نظر گرفتید و روی کاغذ نوشتید، برگه کاغذ را به کناری بیاندازید و خودتان را سرگرم کار دیگری کنید. فیلم تماشا کنید، کتاب بخوانید، موسیقی گوش کنید، یا اصطلاحاً با آن بخوابید- یعنی به رختخواب بروید و بخوابید.
3- گزینههایتان را محدودتر کنید
نگاه تازهای به گزینههایی که نوشتهاید بیاندازید. آیا بعضی از آنها به عنوان انتخابهای خوب به شما چشمک میزنند؟ زیر آنها خط بکشید. آیا بعضی از آنها به نظرتان خیلی بد میآیند؟ روی آنها خط بکشید. این کار را ادامه دهید تا به دو یا سه انتخاب قابل قبول برسید.
4- مزایا و معایب
روی یک برگ کاغذ دو ستون بکشید. بالای یکی بنویسید «مزایا» و بالای دیگری «معایب». پس دو (یا سه) خط عرضی بکشید و کاغذ را به دو (یا سه) قسمت مساوی تقسیم کنید. هر قسمت را به یکی از گزینههای باقیمانده اختصاص دهید. تمام مزایا و معایبی را که برای هر کدام از گزینههای باقیمانده به فکرتان میرسد روی کاغذ بنویسید. برخی همپوشانیها پیش خواهد آمد- یعنی مزایای یک گزینه ممکن است جزء معایب گزینه دیگر باشد. و همچین برخی مطالب منحصر به فرد نیز ممکن است در هر بخش وجود داشته باشد. در پایان این مرحله، ممکن است مشخص شود که یکی از گزینهها بهتر از بقیه است. حتی در این صورت هم مرحله بعد را انجام دهید.
5- دوباره با آن بخوابید
کاغذ را کناری بگذارید و 24 ساعت به آن نگاه نکنید. ممکن است روز بعد بخواهید دوباره آن را نگاه کنید و شاید هم فردا صبح که از خواب بیدار شدید تصمیمتان را گرفته باشید. اگر خواستید دوباره به کاغذتان نگاه کنید، از فاصله دور این کار را بکنید. مثلاً از آن طرف اتاق. آیا هیچیک از گزینهها به شما چشمک میزنند؟
یادآوری: ``اگر هنوز نمیتوانید تصمیم بگیرید، یک دوست نزدیکتان را در این فرایند دخالت دهید. نظرات یک شخص دیگر میتواند به شما کمک کند تا چیزها را از دیدگاه متفاوتی ببینید.``