پرسش :
معروف‌ترين روايات اهل سنت كه در مورد قيام حضرت مهدی (عج) آمده است چيست؟
پاسخ :
احادیث بسیاری در منابع اهل سنت در مورد قیام امام زمان (عج) آمده است که ما در اینجا به ذکر چند مورد بسنده می‌کنیم:
1 ـ «احمد حنبل» از ائمّه چهارگانه اهل سنّت در كتاب «مسند» خود از «ابوسعید خدری» نقل میكند كه پیامبر اكرم (ص) فرمود:
«لاتَقُوم السّاعَةُ حَتّی تَمْتلاٌ الاَرْضَ ظُلْماً وَ عُدْواناً، قال ثُمَّ یخْرُجُ رَجُل مِنْ عِتْرَتی اَوْ مِنْ اَهلِ بَیتی یمْلاُها قسْطاً وَعَدْلاً كما مُلِئَتْ ظُلماً وَ عُدواناً(1)؛
قیامت بر پا نمیشود تا آن زمانی كه زمین پر از ظلم و ستم گردد، سپس مردی از عترت یا اهل بیت من قیام میكند و زمین را پر از قسط و عدل میسازد آن گونه كه ظلم و ستم ان را پر كرده بود.»
2 ـ ترمذی محدّت معروف به سند صحیح (طبق تصریح منصور علی ناصف در التّاج) از عبدالله از پیامبر اكرم (ص) نقل میكند كه حضرت فرمود:
«لَوْ لَمْ یبْقَ مِنَ الدُّنْیا اِلاّ یوْمٌ لَطَوَّلَ اللهُ ذلِكَ الْیوْمَ حَتّی یبْعَثَ رَجُلاً منّی اَوْ مِنْ اَهْلِ بَیتی یواطِیءُ اِسْمُهُ اِسْمی وَ اِسْمُ اَبِیهِ اِسْمَ اَبی یمْلاُ الاَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً(2)؛
اگر باقی نماند از عمر دنیا مگر یک روز، خداوند آن یک روز را چنان طولانی میكند كه مبعوث كند مردی را از من یا از اهل بیت من (تردید از راوی روایت است و مفهوم و محتوا یكی است) كه اسم او اسم من، و اسم پدرش، اسم پدر من است زمین را پر از عدل و داد میكند آن گونه كه از ظلم و ستم پر شده است.»
3 ـ حاكم نیشابوری در مستدرک، حدیث مشروح‌تری در این زمینه از ابوسعید خدری از پیامبر اكرم (ص) نقل میكند كه حضرت فرمود:
«ینْزِلُ بِاُمَّتی فی آخِرِ الزّمانِ بَلاءُ شَدید مِنْ سُلْطانِهِمْ ، لَمْ یسْمَعُ بَلاءُ اَشَدُّ مِنْهُ ، حَتّی تَضیقَ عَنْهُمُ الاَرْضُ الرَّحْبَهُ ، وَ حَتّی یمْلاُ الاَرْضَ جَوْراً وَ ظُلْماً ، لایجِدُ الْمُؤْمِنُ مَلْجَاً یلْتَجِاُ اِلَیه مِنَ الظُّلْمِ فَیبْعَثُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ رَجُلاً مِنْ عِتْرَتی، فَیمْلَأ الاَرْضَ قِسْطاً وَعَدْلاً كَما مُلِئِتْ ظُلْماً وَ جَوْراً ، یرْضی عَنْهُ ساكِنُ السَّماءِ و ساكن الاَرض، لاتدخَّر، الارض من بذرها شیئاً الا اَخْرجتَهُ، وَ لا السَّماءٌ مِنْ قَطْرِها شَیئاً اِلاّ صَبَّهُ اللهُ عَلَیهِمْ مِدْراراً(3)؛
در آخرالزمان بلای شدیدی بر امّت من از سوی سلطان آنها وارد میشود، بلایی كه شدیدتر از آن شنیده نشده ! تا آنجا كه زمین وسیع و گسترده بر آنها تنگ میشود، و تا آنجا كه زمین پر از جور و ظلم میگردد، و مؤمن پناهگاهی برای پناه جستن به آن از ظلم نمییابد در این هنگام خداوند متعال مردی از عترتم را مبعوث میكند كه زمین را پر از عدل و داد كند، آن گونه كه از ظلم و ستم پر شده بود، ساكنان آسمان (فرشتگان) از او خشنود میشوند، و همچنین ساكنان زمین، زمین تمام بذرهای خود را بیرون میفرستد و بارور میشود، و آسمان تمام دانههای باران را بر آنها فرو میبارد. (و همه جا را سیراب و پر بركت میكند.)»
حاكم نیشابوری بعد از ذكر حدیث میگوید این حدیث صحیح است هر چند «بخاری» و «مسلم» آن را در كتاب خود نیاوردهاند.
و این گونه احادیث از راویان مختلف، در منابع مشهور اهل سنت، فراوان است و نشان میدهد كه سرانجام حكومت جهانی به دست با كفایت حضرت مهدی (عج) برپا میشود، و همه جا پر از عدل و داد میگردد و مضمون آیه «...انَّ الاَرّضَ یرِثُها عِبادِی الصّالِحُونَ(4)؛ ... به درستی که زمین را بندگان صالح من به میراث می‌برند.» تحقق مییابد.
پی‌نوشت‌ها:
1. مستدرک احمد، 3/36.
2. التّاج، 5/343.
3. المستدرک علی الصحیحین، 4/465.
4. سوره انبیاء، آیه 105.
احادیث بسیاری در منابع اهل سنت در مورد قیام امام زمان (عج) آمده است که ما در اینجا به ذکر چند مورد بسنده می‌کنیم:
1 ـ «احمد حنبل» از ائمّه چهارگانه اهل سنّت در كتاب «مسند» خود از «ابوسعید خدری» نقل میكند كه پیامبر اكرم (ص) فرمود:
«لاتَقُوم السّاعَةُ حَتّی تَمْتلاٌ الاَرْضَ ظُلْماً وَ عُدْواناً، قال ثُمَّ یخْرُجُ رَجُل مِنْ عِتْرَتی اَوْ مِنْ اَهلِ بَیتی یمْلاُها قسْطاً وَعَدْلاً كما مُلِئَتْ ظُلماً وَ عُدواناً(1)؛
قیامت بر پا نمیشود تا آن زمانی كه زمین پر از ظلم و ستم گردد، سپس مردی از عترت یا اهل بیت من قیام میكند و زمین را پر از قسط و عدل میسازد آن گونه كه ظلم و ستم ان را پر كرده بود.»
2 ـ ترمذی محدّت معروف به سند صحیح (طبق تصریح منصور علی ناصف در التّاج) از عبدالله از پیامبر اكرم (ص) نقل میكند كه حضرت فرمود:
«لَوْ لَمْ یبْقَ مِنَ الدُّنْیا اِلاّ یوْمٌ لَطَوَّلَ اللهُ ذلِكَ الْیوْمَ حَتّی یبْعَثَ رَجُلاً منّی اَوْ مِنْ اَهْلِ بَیتی یواطِیءُ اِسْمُهُ اِسْمی وَ اِسْمُ اَبِیهِ اِسْمَ اَبی یمْلاُ الاَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً(2)؛
اگر باقی نماند از عمر دنیا مگر یک روز، خداوند آن یک روز را چنان طولانی میكند كه مبعوث كند مردی را از من یا از اهل بیت من (تردید از راوی روایت است و مفهوم و محتوا یكی است) كه اسم او اسم من، و اسم پدرش، اسم پدر من است زمین را پر از عدل و داد میكند آن گونه كه از ظلم و ستم پر شده است.»
3 ـ حاكم نیشابوری در مستدرک، حدیث مشروح‌تری در این زمینه از ابوسعید خدری از پیامبر اكرم (ص) نقل میكند كه حضرت فرمود:
«ینْزِلُ بِاُمَّتی فی آخِرِ الزّمانِ بَلاءُ شَدید مِنْ سُلْطانِهِمْ ، لَمْ یسْمَعُ بَلاءُ اَشَدُّ مِنْهُ ، حَتّی تَضیقَ عَنْهُمُ الاَرْضُ الرَّحْبَهُ ، وَ حَتّی یمْلاُ الاَرْضَ جَوْراً وَ ظُلْماً ، لایجِدُ الْمُؤْمِنُ مَلْجَاً یلْتَجِاُ اِلَیه مِنَ الظُّلْمِ فَیبْعَثُ اللهُ عَزَّوَجَلَّ رَجُلاً مِنْ عِتْرَتی، فَیمْلَأ الاَرْضَ قِسْطاً وَعَدْلاً كَما مُلِئِتْ ظُلْماً وَ جَوْراً ، یرْضی عَنْهُ ساكِنُ السَّماءِ و ساكن الاَرض، لاتدخَّر، الارض من بذرها شیئاً الا اَخْرجتَهُ، وَ لا السَّماءٌ مِنْ قَطْرِها شَیئاً اِلاّ صَبَّهُ اللهُ عَلَیهِمْ مِدْراراً(3)؛
در آخرالزمان بلای شدیدی بر امّت من از سوی سلطان آنها وارد میشود، بلایی كه شدیدتر از آن شنیده نشده ! تا آنجا كه زمین وسیع و گسترده بر آنها تنگ میشود، و تا آنجا كه زمین پر از جور و ظلم میگردد، و مؤمن پناهگاهی برای پناه جستن به آن از ظلم نمییابد در این هنگام خداوند متعال مردی از عترتم را مبعوث میكند كه زمین را پر از عدل و داد كند، آن گونه كه از ظلم و ستم پر شده بود، ساكنان آسمان (فرشتگان) از او خشنود میشوند، و همچنین ساكنان زمین، زمین تمام بذرهای خود را بیرون میفرستد و بارور میشود، و آسمان تمام دانههای باران را بر آنها فرو میبارد. (و همه جا را سیراب و پر بركت میكند.)»
حاكم نیشابوری بعد از ذكر حدیث میگوید این حدیث صحیح است هر چند «بخاری» و «مسلم» آن را در كتاب خود نیاوردهاند.
و این گونه احادیث از راویان مختلف، در منابع مشهور اهل سنت، فراوان است و نشان میدهد كه سرانجام حكومت جهانی به دست با كفایت حضرت مهدی (عج) برپا میشود، و همه جا پر از عدل و داد میگردد و مضمون آیه «...انَّ الاَرّضَ یرِثُها عِبادِی الصّالِحُونَ(4)؛ ... به درستی که زمین را بندگان صالح من به میراث می‌برند.» تحقق مییابد.
پی‌نوشت‌ها:
1. مستدرک احمد، 3/36.
2. التّاج، 5/343.
3. المستدرک علی الصحیحین، 4/465.
4. سوره انبیاء، آیه 105.
