پرسش :
آيا قيام قبل از ظهور حجت صحيح است ؟
پاسخ :
برخى معتقدند كه قيام و انقلاب بر ضد هر حاكم ظالم و بى دين قبل از ظهور امام زمان عليه السلام حرام است ، آنان به رواياتى در اين باره استناد مى كنند از قبيل آنكه امام صادق عليه السلام فرمود:كل راية ترفع قبل قيام القائم فصاحبها طاغوت يعيد من دون الله عزوجل(1) ؛((هر پرچمى كه قبل از قيام قائم بالا رود صاحب آن طاغوت بوده و غير خداوند عزوجل را عبادت مى كند.))
در توجيه اين روايات مى گوييم :
1- اين روايات با اصول كلى شريعت و مبانى قطعى آن كه از جمله ادله امر به معروف و نهى از منكر و جهاد است منافات دارد ، زيرا اين سه مراتبى دارد كه يكى از آنها قيام است .
2- غالب روايات مشكل سندى از قبيل ارسال و ضعف راوى دارد. كه در جاى خود مورد بحث سندى و تضعيف قرار گرفته است .
3- از برخى روايات نيز استفاده مى شود كه امام در صدد خبر از غيب است به اين معنا كه امام مى فرمايد: اين گونه انقلاب ها به پيروزى نهايى نمى رسد گر چه ممكن است آثار مثبتى بر آن مترتب شود ، نه آنكه امام در صدد تخطئه اصل انقلاب باشد آن گونه كه در مورد قيام زيد شهيد و مختار فرمودند.
4- دعوت انقلابى و انقلاب كننده بر دو گونه است : يكى دعوت به حق كه به هدف برپا داشتن حق و باز گرداندن زمام امور حكومت به دست اهل بيت عليهم السلام است . كه البته چنين حكومتى مورد تاءييد امامان معصوم عليه السلام است .
ديگرى دعوت به باطل كه به جهت مطرح كردن خود است و مقصود از((كل راية))گويا همين معنا است . بنابراين قيام هايى كه در صدد دفاع از حريم شريعت و امامت اهل بيت عليهم السلام است تخصصاً از اين روايات خارج مى باشد و لذا هنگامى كه درباره وظيفه شيعيان در مقابل قيام مختار از امام زين العابدين عليه السلام سؤال شد حضرت فرمود:لو ان عبدا زنجيا تعصب لنا اهل البيت ، لوجب على الناس مؤ ازرته(2) ؛((هر گاه برده اى زنگى براى يارى ما پيشانى بند به پيشانى بست - كنايه از اينكه قيام كرد - بر مردم كمك و يارى او واجب است .))
امام صادق عليه السلام فرمود:يخرج القائم حتى يخرج اثنا عشر من بنى هاشم كلهم يدعو الى نفسه(3) ؛((قائم خروج نخواهد كرد تا آنكه قبل از آن دوازده نفر از بنى هاشم خروج كنند و همه آنها مردم را به خود دعوت مى كنند.))
پی نوشتها:
1- كافى ، ج 8 ، ص 295 ، ح 425.
2- بحارالانوار ، ج 45 ، ص 365.
3- الغيبة ، طوسى ، ص 437.
منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
برخى معتقدند كه قيام و انقلاب بر ضد هر حاكم ظالم و بى دين قبل از ظهور امام زمان عليه السلام حرام است ، آنان به رواياتى در اين باره استناد مى كنند از قبيل آنكه امام صادق عليه السلام فرمود:كل راية ترفع قبل قيام القائم فصاحبها طاغوت يعيد من دون الله عزوجل(1) ؛((هر پرچمى كه قبل از قيام قائم بالا رود صاحب آن طاغوت بوده و غير خداوند عزوجل را عبادت مى كند.))
در توجيه اين روايات مى گوييم :
1- اين روايات با اصول كلى شريعت و مبانى قطعى آن كه از جمله ادله امر به معروف و نهى از منكر و جهاد است منافات دارد ، زيرا اين سه مراتبى دارد كه يكى از آنها قيام است .
2- غالب روايات مشكل سندى از قبيل ارسال و ضعف راوى دارد. كه در جاى خود مورد بحث سندى و تضعيف قرار گرفته است .
3- از برخى روايات نيز استفاده مى شود كه امام در صدد خبر از غيب است به اين معنا كه امام مى فرمايد: اين گونه انقلاب ها به پيروزى نهايى نمى رسد گر چه ممكن است آثار مثبتى بر آن مترتب شود ، نه آنكه امام در صدد تخطئه اصل انقلاب باشد آن گونه كه در مورد قيام زيد شهيد و مختار فرمودند.
4- دعوت انقلابى و انقلاب كننده بر دو گونه است : يكى دعوت به حق كه به هدف برپا داشتن حق و باز گرداندن زمام امور حكومت به دست اهل بيت عليهم السلام است . كه البته چنين حكومتى مورد تاءييد امامان معصوم عليه السلام است .
ديگرى دعوت به باطل كه به جهت مطرح كردن خود است و مقصود از((كل راية))گويا همين معنا است . بنابراين قيام هايى كه در صدد دفاع از حريم شريعت و امامت اهل بيت عليهم السلام است تخصصاً از اين روايات خارج مى باشد و لذا هنگامى كه درباره وظيفه شيعيان در مقابل قيام مختار از امام زين العابدين عليه السلام سؤال شد حضرت فرمود:لو ان عبدا زنجيا تعصب لنا اهل البيت ، لوجب على الناس مؤ ازرته(2) ؛((هر گاه برده اى زنگى براى يارى ما پيشانى بند به پيشانى بست - كنايه از اينكه قيام كرد - بر مردم كمك و يارى او واجب است .))
امام صادق عليه السلام فرمود:يخرج القائم حتى يخرج اثنا عشر من بنى هاشم كلهم يدعو الى نفسه(3) ؛((قائم خروج نخواهد كرد تا آنكه قبل از آن دوازده نفر از بنى هاشم خروج كنند و همه آنها مردم را به خود دعوت مى كنند.))
پی نوشتها:
1- كافى ، ج 8 ، ص 295 ، ح 425.
2- بحارالانوار ، ج 45 ، ص 365.
3- الغيبة ، طوسى ، ص 437.
منبع : موعود شناسی و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی، انتشارات مسجد مقدس جمکران
