پرسش :
ميزان خطر داروها يا مواد شيميايى در صورتى كه كودكان آنها را بخورند، چقدر است؟
پاسخ :
ميزان خطر داروها يا مواد شيميايى متفاوت است. برخى، كودك را دچار مشكل جدى و مسموميت مىكنند و برخى ديگر مسموم كننده نيستند.
1. مواد و داروهاى پر خطر و مسموم كننده
شربتها يا قرصهاى ضد سرفه و ضد آسم: اگر كودك، 2 يا 3 برابر مقدار تجويز شده براى كودكان يا 1 قرص براى بزرگسالان را بخورد، ممكن است دچار حالت كما (Coma) (1) شود.
داروهاى مخصوص حالتهاى عصبى - روحى: اگر كودك، 1 تا 5 عدد قرص از اين نوع داروها (داروهاى ضد افسردگى، اشتهاآور، آرام بخشهاى قوى، داروى بيمارى پاركينسون) را ببلعد، دچار كماى سخت خواهد شد.
لك برها و محلولهايى مانند بنزين و بنزول: خوردن 1 ميلىليتر در ازاى هر كيلو از وزن كودك يا وارد شدن چند قطره از آنها به بينى (از طريق بو كشيدن از فاصله بسيار نزديك) سبب كماى شديد و صدمه جدى به كليهها مىشود.
الكل اتيليك: خوردن 1 تا 2 استكان آن ممكن است كودك را دچار حالت كما كند.
قارچهاى سمى: چند گرم از قارچهاى متعلق به گروه آمانيتا فالوايد (Amanita Falloide) باعث كما و اختلال شديد كبدى مىشود.
پودر تالك: اگر مقدار بسيار كمى از اين پودر از طريق بو كشيدن وارد مجارى تنفسى شود، ممكن است باعث برونشيت و تنگى نفس شود.
مغز هسته هلو، آلبالو و زردآلو: مغز 5 تا 25 دانه از هستههاى اين ميوهها مىتواند حالت كما و تشنج را به همراه داشته باشد.
ضدعفونى كنندهها: خوردن مقدار بسيار كمى از اين مواد، باعث كما، تشنج و فلج عضلانى خواهد شد.
اسيد بوريك: خوردن نيم گرم از آن، سبب وارد شدن صدمه جدى به كليه مىشود.
آمونياك و اسيدهاى قوى: خوردن 1 ميلىليتر از اين نوع محلولهاى غليظ، باعث زخم شديد مرى و معده و صدمه به كليهها مىشود.
مواد پاك كننده ماشينهاى ظرفشويى و كف پوشهاى سراميكى: خوردن چند قطره از اين مواد يا مايعات غليظ، باعث سوزش شديد ناشى از زخم مرى و معده مىشود.
ضد رنگها: 1 تا 2 گرم از آنها، زخم شديد مرى و معده و كليهها را در پى خواهد داشت.
ضد يخ ماشين و انواع شيشه پاككنها: 2 يا 3 جرعه از آنها ممكن است باعث حالكت كما، تشنج و اختلال در كليهها شود.
نفتالين: 1 قرص گرد نفتالين ممكن است باعث تشنج، يرقان و صدمه به كليه شود.
سم موش: در صورتى كه در تهيه سم موش، عنصر تاليوم (TL) به كار رفته باشد، حتى مقدار بسيار كمى از آن، باعث زخم كبد و اختلال در سامانه مركزى اعصاب خواهد شد.
قطره چشم داراى آتروپين: خوردن 4 تا 5 قطره آن، سبب افزايش دماى بدن و گر گرفتگى (حالتى شبيه تب شديد) و در مواردى تشنج مىشود.
قرص فلوئور: اگر كودك، 50 عدد نيم ميلىگرمى يا 12 تا 15 عدد 1 ميلىگرمى از اين قرص را كه به طور معمول براى جلوگيرى از كرم خوردگى دندانها استفاده مىشود بخورد، دچار استفراغ، و اسپاسم (گرفتن) ماهيچهها و نيز تنگى نفس خواهد شد.
گياه خرزهره: در دهان گذاشتن هر قسمتى از اين گياه، سبب استفراغ و ايجاد اختلال در كار قلب مىشود.
مواد ديگرى مانند سيگار (حتى يك نخ براى كودك 1 ساله)، قرص آهن، قرص كينين و استركينين و آسپرين نيز جزو مواد و داروهاى مسموم كننده براى كودك هستند.
2. مواد و داروها غير مسموم كننده
در صورتى كه كودك شما از مواد و داروهاى ذيل به ميزان ذكر شده بخورد، دچار مشكل و مسموميت نمىشود.
آنتىبيوتيكها (حتى اگر مقدار خورده شده، 2 تا 5 برابر دوز تجويز شده باشد؛
ويتامينها (حتى بيست تا صد برابر دوز تجويز شده) البته ويتامينهاى محلول در آب، مثل گروه كمپلكس B و احيانا ويتامين C، و گرنه ويتامينهاى محلول در چربى مثل A , D , K , و E، مسموميت شبيه مسموميت چربى ايجاد مىكند؛
انواع روغنها و كرمهاى آرايشى معمول؛ (2)
صابونهاى كوچك (خوردن نيمى از صابون فقط باعث اسهال و استفراغ مىشود)؛ شامپوهاى معمول (حتى خوردن 3 تا 4 جرعه)؛
جوهر در حد 1 عدد لوله خودكار؛
مواد نوك چوب كبريت تا 12 عدد؛
كودهاى مايع براى گياهان آپارتمانى؛
خميردندان در حد 1 پماد.
پی نوشت:
1. بىهوشى عميقى كه بيمار حتى با تحريك شديد نيز بيدار نمىشود و ممكن است پيامدهاى خطرناكى را نيز در پى داشته باشد.
2. رنگ برها، كرمهاى ضد آفتاب، رنگ مو، استن و مومكها خطرناك هستند.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
ميزان خطر داروها يا مواد شيميايى متفاوت است. برخى، كودك را دچار مشكل جدى و مسموميت مىكنند و برخى ديگر مسموم كننده نيستند.
1. مواد و داروهاى پر خطر و مسموم كننده
شربتها يا قرصهاى ضد سرفه و ضد آسم: اگر كودك، 2 يا 3 برابر مقدار تجويز شده براى كودكان يا 1 قرص براى بزرگسالان را بخورد، ممكن است دچار حالت كما (Coma) (1) شود.
داروهاى مخصوص حالتهاى عصبى - روحى: اگر كودك، 1 تا 5 عدد قرص از اين نوع داروها (داروهاى ضد افسردگى، اشتهاآور، آرام بخشهاى قوى، داروى بيمارى پاركينسون) را ببلعد، دچار كماى سخت خواهد شد.
لك برها و محلولهايى مانند بنزين و بنزول: خوردن 1 ميلىليتر در ازاى هر كيلو از وزن كودك يا وارد شدن چند قطره از آنها به بينى (از طريق بو كشيدن از فاصله بسيار نزديك) سبب كماى شديد و صدمه جدى به كليهها مىشود.
الكل اتيليك: خوردن 1 تا 2 استكان آن ممكن است كودك را دچار حالت كما كند.
قارچهاى سمى: چند گرم از قارچهاى متعلق به گروه آمانيتا فالوايد (Amanita Falloide) باعث كما و اختلال شديد كبدى مىشود.
پودر تالك: اگر مقدار بسيار كمى از اين پودر از طريق بو كشيدن وارد مجارى تنفسى شود، ممكن است باعث برونشيت و تنگى نفس شود.
مغز هسته هلو، آلبالو و زردآلو: مغز 5 تا 25 دانه از هستههاى اين ميوهها مىتواند حالت كما و تشنج را به همراه داشته باشد.
ضدعفونى كنندهها: خوردن مقدار بسيار كمى از اين مواد، باعث كما، تشنج و فلج عضلانى خواهد شد.
اسيد بوريك: خوردن نيم گرم از آن، سبب وارد شدن صدمه جدى به كليه مىشود.
آمونياك و اسيدهاى قوى: خوردن 1 ميلىليتر از اين نوع محلولهاى غليظ، باعث زخم شديد مرى و معده و صدمه به كليهها مىشود.
مواد پاك كننده ماشينهاى ظرفشويى و كف پوشهاى سراميكى: خوردن چند قطره از اين مواد يا مايعات غليظ، باعث سوزش شديد ناشى از زخم مرى و معده مىشود.
ضد رنگها: 1 تا 2 گرم از آنها، زخم شديد مرى و معده و كليهها را در پى خواهد داشت.
ضد يخ ماشين و انواع شيشه پاككنها: 2 يا 3 جرعه از آنها ممكن است باعث حالكت كما، تشنج و اختلال در كليهها شود.
نفتالين: 1 قرص گرد نفتالين ممكن است باعث تشنج، يرقان و صدمه به كليه شود.
سم موش: در صورتى كه در تهيه سم موش، عنصر تاليوم (TL) به كار رفته باشد، حتى مقدار بسيار كمى از آن، باعث زخم كبد و اختلال در سامانه مركزى اعصاب خواهد شد.
قطره چشم داراى آتروپين: خوردن 4 تا 5 قطره آن، سبب افزايش دماى بدن و گر گرفتگى (حالتى شبيه تب شديد) و در مواردى تشنج مىشود.
قرص فلوئور: اگر كودك، 50 عدد نيم ميلىگرمى يا 12 تا 15 عدد 1 ميلىگرمى از اين قرص را كه به طور معمول براى جلوگيرى از كرم خوردگى دندانها استفاده مىشود بخورد، دچار استفراغ، و اسپاسم (گرفتن) ماهيچهها و نيز تنگى نفس خواهد شد.
گياه خرزهره: در دهان گذاشتن هر قسمتى از اين گياه، سبب استفراغ و ايجاد اختلال در كار قلب مىشود.
مواد ديگرى مانند سيگار (حتى يك نخ براى كودك 1 ساله)، قرص آهن، قرص كينين و استركينين و آسپرين نيز جزو مواد و داروهاى مسموم كننده براى كودك هستند.
2. مواد و داروها غير مسموم كننده
در صورتى كه كودك شما از مواد و داروهاى ذيل به ميزان ذكر شده بخورد، دچار مشكل و مسموميت نمىشود.
آنتىبيوتيكها (حتى اگر مقدار خورده شده، 2 تا 5 برابر دوز تجويز شده باشد؛
ويتامينها (حتى بيست تا صد برابر دوز تجويز شده) البته ويتامينهاى محلول در آب، مثل گروه كمپلكس B و احيانا ويتامين C، و گرنه ويتامينهاى محلول در چربى مثل A , D , K , و E، مسموميت شبيه مسموميت چربى ايجاد مىكند؛
انواع روغنها و كرمهاى آرايشى معمول؛ (2)
صابونهاى كوچك (خوردن نيمى از صابون فقط باعث اسهال و استفراغ مىشود)؛ شامپوهاى معمول (حتى خوردن 3 تا 4 جرعه)؛
جوهر در حد 1 عدد لوله خودكار؛
مواد نوك چوب كبريت تا 12 عدد؛
كودهاى مايع براى گياهان آپارتمانى؛
خميردندان در حد 1 پماد.
پی نوشت:
1. بىهوشى عميقى كه بيمار حتى با تحريك شديد نيز بيدار نمىشود و ممكن است پيامدهاى خطرناكى را نيز در پى داشته باشد.
2. رنگ برها، كرمهاى ضد آفتاب، رنگ مو، استن و مومكها خطرناك هستند.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388