پرسش :
ديدگاه قرآن كريم درباره شفاعت چيست؟
پاسخ :
آيات مربوط به شفاعت را مى توان به سه دسته تقسيم نمود:
1. آياتى كه شفاعت را نفى مى نمايد; مانند: «و اتقوا يوماً لاتجزى نفس عن نفس شيئاً و لا يقبل منها شفاعه و لايؤخذ منها عدل و لاهم ينصرون;(1) يعنى: از آن روز بترسيد كه كسى به جاى كسى ديگر، مجازات نمى گردد؛ و نه شفاعت از او پذيرفته مى شود، و نه غرامت و بدلى قبول خواهد شد، و آنان يارى نمى شوند».
2. آياتى كه شفاعت را از آن خدا دانسته و آن را به ذات خدا منحصر مى داند; مانند: «مالكم من دونه من ولى و لا شفيع(2); براى شما(در روز رستاخيز) يار و شفاعت كننده اى جز خدا نيست».
3. آياتى كه پذيرش شفاعت شفيعان را به اذن خداوند محدود مى سازد; مانند: «من ذا الذى يشفع عنده الا باذنه(3); كيست كه در پيشگاه خداوند بدون اذن او شفاعت كند».
و نيز مى فرمايد: «يومَئذ لاتنفع الشفاعة الا من اذن له الرحمن و رضى له قولا(4)؛ در آن روز شفاعت سودى نمى بخشد، مگر شفاعت كسى كه خداوند به او اذن دهد و به گفتار او راضى باشد».
اين آيات به صراحت ثابت مى كنند كه در روز رستاخيز به طور اجمالى شفيعانى وجود دارند كه به اذن پروردگار درباره گناهكاران، شفاعت مى كنند و خداوند نيز شفاعت آنان را مى پذيرد(5).
با اين آيات صريحى كه در قرآن درباره وجود شفاعت وارد شده است، تكليف كسانى كه درباره آن به خود شك و ترديد راه مى دهند، و يا به طور كلّى به انكار آن برمى خيزند روشن است.
پی نوشتها:
1 - سوره بقره، آيه 48 و قريب به همين مضمون آيات ديگرى در قرآن وجود دارد. ر.ك: سوره بقره، آيات 123 و 254; سوره مدثر، آيه48.
2 - سوره سجده، آيه 4; سوره انعام، آيات 51 و 70.
3 - سوره بقره، آيه 255.
4 - سوره طه، آيه 109.
5 - به اين مضمون آيات زيادى در قرآن وارد شده است؛ به سوره هاى يونس، آيه 2، سوره انبياء، آيه 28، سوره مريم آيه 87، سوره سبا، آيه 23، سوره زخرف آيه 86، و سوره نجم آيه 26 مراجعه بفرمائيد.
eporsesh.com
آيات مربوط به شفاعت را مى توان به سه دسته تقسيم نمود:
1. آياتى كه شفاعت را نفى مى نمايد; مانند: «و اتقوا يوماً لاتجزى نفس عن نفس شيئاً و لا يقبل منها شفاعه و لايؤخذ منها عدل و لاهم ينصرون;(1) يعنى: از آن روز بترسيد كه كسى به جاى كسى ديگر، مجازات نمى گردد؛ و نه شفاعت از او پذيرفته مى شود، و نه غرامت و بدلى قبول خواهد شد، و آنان يارى نمى شوند».
2. آياتى كه شفاعت را از آن خدا دانسته و آن را به ذات خدا منحصر مى داند; مانند: «مالكم من دونه من ولى و لا شفيع(2); براى شما(در روز رستاخيز) يار و شفاعت كننده اى جز خدا نيست».
3. آياتى كه پذيرش شفاعت شفيعان را به اذن خداوند محدود مى سازد; مانند: «من ذا الذى يشفع عنده الا باذنه(3); كيست كه در پيشگاه خداوند بدون اذن او شفاعت كند».
و نيز مى فرمايد: «يومَئذ لاتنفع الشفاعة الا من اذن له الرحمن و رضى له قولا(4)؛ در آن روز شفاعت سودى نمى بخشد، مگر شفاعت كسى كه خداوند به او اذن دهد و به گفتار او راضى باشد».
اين آيات به صراحت ثابت مى كنند كه در روز رستاخيز به طور اجمالى شفيعانى وجود دارند كه به اذن پروردگار درباره گناهكاران، شفاعت مى كنند و خداوند نيز شفاعت آنان را مى پذيرد(5).
با اين آيات صريحى كه در قرآن درباره وجود شفاعت وارد شده است، تكليف كسانى كه درباره آن به خود شك و ترديد راه مى دهند، و يا به طور كلّى به انكار آن برمى خيزند روشن است.
پی نوشتها:
1 - سوره بقره، آيه 48 و قريب به همين مضمون آيات ديگرى در قرآن وجود دارد. ر.ك: سوره بقره، آيات 123 و 254; سوره مدثر، آيه48.
2 - سوره سجده، آيه 4; سوره انعام، آيات 51 و 70.
3 - سوره بقره، آيه 255.
4 - سوره طه، آيه 109.
5 - به اين مضمون آيات زيادى در قرآن وارد شده است؛ به سوره هاى يونس، آيه 2، سوره انبياء، آيه 28، سوره مريم آيه 87، سوره سبا، آيه 23، سوره زخرف آيه 86، و سوره نجم آيه 26 مراجعه بفرمائيد.
eporsesh.com
