پرسش :
مگر نمي گوييم خداوند بر همه چيز قادر است با اين وجود مي تواند از وجود مبارك امام زمان هم محافظت نمايد به طوري كه هيچ صدمه اي نبينند پس چرا امام زمان ظهور نمي فرمايند؟
پاسخ :
در ابتدا بايد يك نكته را متذكر شوم كه با توجه به بعضي آيات قرآن كريم و روايات بسياري از اسرار آفرينش براي ما مجهول است و هيچ كس هم مدعي نيست كه واقف به تمام رموز آفرينش است. چنانچه خداوند متعال مي فرمايد اگر تمام درختان قلم بشود و آب دريا به اضافه هفت درياي ديگر مركب گردد باز نگارش كلمات خداوند تمام نگردد (لقمان، آيه 27).
حضرت علي(ع) مي فرمايد: چه بزرگ است آنچه از آفرينش تو مي بينم لكن در كناره آنچه از قدرت تو از ما پنهان است بسيار كوچك است و مسأله غيبت حضرت و سِر و علل آن هم يكي از كلمات الهي است كه خود معصومين(ع) تصريح كرده اند كه علت غيبت و موانع ظهورش معلوم نخواهد شد مگر بعد از ظهور حضرت چنانچه حكمت كارهاي حضرت خضر معلوم نشد در زمان مصاحبت با موسي(ع) مگر بعد از مفارقت (مضمون روايت امام صادق در كتاب منتخب الاثر آيت الله صافي گلپايگاني، باب 28، فصل 2).
با اين حال خود اين بزرگان گاهي پرده را كنار زده و به بعضي از علل غيبت و موانع ظهور اشاره كرده كه با هم سر سفره معرفت آنها نشسته و بهره مي بريم. لكن مقدمتا اشاره مي كنيم كه در روايات بسياري براي ظهور امام زمان(عج) شرايطي ذكر شده كه تا آن شرايط محقق نشوند حضرت ظهور نمي فرمايند كه نبود آن شرايط مي شود از موانع ظهور مثلا در روايات متعددي - قيام سفياني و قيام سيد حسني و قيام دجال و حوادث ديگر كه در روايات مشروحا بيان شده است بايد محقق شوند تا حضرت ظهور فرمايند پس مادام كه اين شرايط و مقدمات حاصل نباشند ظهور محقق نمي شود.
براي آگاهي بيشتر در اين زمينه ر.ك:
1. جهان آينده، محمد حسن موسوي كاشاني
2. نويد امن و امان، آيت الله صافي
آنچه از روايات درباره موانع ظهور حضرت استفاده مي شود به صورت خلاصه عبارتند از:
1- به حكومت رسيدن همه اقشار؛ يعني غيبت حضرت آن قدر طول مي كشد همه اصناف مردم از هر قشر و طبقه اي به حاكميت برسند تا حجت بر همه تمام گردد و به همه معلوم شود كه قادر به اجراي عدالت نيستند. چنانچه امام صادق(ع) مي فرمايند نخواهد بود اين امر [ظهور حضرت] تا آن كه نماند هيچ صنفي از مردم مگر اين كه ولايت پيدا كنند تا اين كه كسي نگويد كه اگر ما ولايت مي يافتيم عدالت مي ورزيديم سپس حضرت قائم به حق و عدالت قيام كند (غيبت نعماني، محمد ابن ابراهيم نعماني، باب 14، ش 53).
2- علت ديگري كه امام باقر(ع) اشاره مي فرمايند براي طولاني شدن غيبت امتحان است مي فرمايند «ليعلم الله من يطيعه بالغيب و يؤمن به» (جهان در آينده، محمد حسن موسوي كاشاني، ص 13). و از روايات ديگر استفاده مي شود كه امتحان به غيبت از 2 جهت از شديدترين امتحانات است:
الف) چون اصل غيبت كه بسيار طولاني مي شود بيشتر مردم در شك و ريب مي افتند و جز اشخاص مخلص و داراي معرفت كامل كسي بر عقيده به امامت باقي نخواهد ماند چنانچه پيامبر(ص) فرمود «لا يثبت فيها الامن امتحن الله قلبه للايمان» (منتخب الاثر، آيت الله صافي گلپايگاني، فصل 1، باب 8، حديث 45).
جهت دوم ناگواري ها و سختي هايي كه در زمان غيبت رخ مي دهد كه امام صادق(ع) فرمود كه هر كس بخواهد در عصر غيبت به دينش ملتزم باشد مثل كسي است كه خارهاي درخت خرما را با دست كنار بزند و غيبت طول مي كشد تا سيه رويان در اين محك معلوم شوند (كمال الدين و تمام النعمه، شيخ صدوق، ج 2، ص 16).
3- پيدا شدن قابليت در منتظران يعني مردم به اين سطح از معرفت برسند كه قوانين بشري در اجراي عدالت كافي نيست پيشرفت ها ولو در همه زمين ها به نابسماناني ها و بي عدالتي ها پايان نمي دهد بلكه روز به روز بيشتر مي شوند و بفهمند كه فقط در پرتو ظهور حضرت عدالت كامل پياده مي شود و مردم استعداد و آمادگي براي اجراي عدالت توسط حضرت را داشته باشند نه مانند زمان علي(ع) كه مردم قابليت و تحمل اجراي عدالت او را نداشتند كه «قتل لشده عدله» و اين زماني است كه ظلم و تعدي همه عالم را فرا گيرد و تلخي ظلم به كام همه برسد تا همگان تشنه عدالت شوند چون تا انسان تلخي ظلم را نچشيده باشد نسيم عدالت را تشخيص نمي دهد. «يملأ الارض قسطا و عدلا بعد ما ملئت ظلما و جورا؛ زمين را پر از عدل و قسط مي نمايد بعد از اين كه پر از ظلم و جور شد» (كمال الدين، شيخ صدوق، ج 1، ص 289).
در روايات علل ديگري براي طولاني شدن غيبت ذكر شده مانند بيعت كردن با ظالمان براي حفظ جان از گزند دشمنان، كردار بد بعضي شيعيان، مهلت دادن به كافران و ظالمان، نبودن ناصر و ياري كننده.
در اين زمينه ر.ك:
1. رخسار آفتاب، سيد مجتبي غيوري
2. نويد امن و امان، آيت الله صافي
3. جهان در آينده، محمد حسن موسوي
4. مهدي موعود، علي دواني
5. روزگار رهايي، علي اكبر مهدي پور
لكن مهمترين علتي كه در بسياري از روايات بر آن تأكيد شده اين كه طولاني شدن غيبت حضرت به حكمت الهي است و داراي مصالح و حكمت هايي است كه تنها خداوند و آنها كه محرم اسرار الهي هستند از آن با خبرند چنانچه امام صادق در جواب عبدالله بن فضل هاشمي وقتي در اين مورد سؤال مي كنند مي فرمايد اي پسر فضل همانا اين مسأله سري از اسرار الهي است و غيبي از غيب هاي الهي است و وقتي ما خداوند را حكيم بدانيم همه افعال او را مطابق حكمت و مصلحت خواهيم دانست گرچه علت آنها براي ما روشن نباشد (رخسار آفتاب، سيد مجتبي غيوري، ص 54 نقل از الاحتجاج طبري، ج 2، ص 303).
پس ولو علت و سر طولاني شدن غيبت حضرت براي ما معلوم نباشد بايد بدانيم از آن مصلحت و حكمتي است و آنچه مهم است اين كه به وظايف يك منتظر واقعي حضرت عمل كنيم و به فرموده خود حضرت كه فرمود براي فرج من بسيار دعا كنيد. عمل كنيم. انشاءالله كه چشمانمان به جمالش منور گردد. «اللهم عجل لوليك الفرج».
eporsesh.com
در ابتدا بايد يك نكته را متذكر شوم كه با توجه به بعضي آيات قرآن كريم و روايات بسياري از اسرار آفرينش براي ما مجهول است و هيچ كس هم مدعي نيست كه واقف به تمام رموز آفرينش است. چنانچه خداوند متعال مي فرمايد اگر تمام درختان قلم بشود و آب دريا به اضافه هفت درياي ديگر مركب گردد باز نگارش كلمات خداوند تمام نگردد (لقمان، آيه 27).
حضرت علي(ع) مي فرمايد: چه بزرگ است آنچه از آفرينش تو مي بينم لكن در كناره آنچه از قدرت تو از ما پنهان است بسيار كوچك است و مسأله غيبت حضرت و سِر و علل آن هم يكي از كلمات الهي است كه خود معصومين(ع) تصريح كرده اند كه علت غيبت و موانع ظهورش معلوم نخواهد شد مگر بعد از ظهور حضرت چنانچه حكمت كارهاي حضرت خضر معلوم نشد در زمان مصاحبت با موسي(ع) مگر بعد از مفارقت (مضمون روايت امام صادق در كتاب منتخب الاثر آيت الله صافي گلپايگاني، باب 28، فصل 2).
با اين حال خود اين بزرگان گاهي پرده را كنار زده و به بعضي از علل غيبت و موانع ظهور اشاره كرده كه با هم سر سفره معرفت آنها نشسته و بهره مي بريم. لكن مقدمتا اشاره مي كنيم كه در روايات بسياري براي ظهور امام زمان(عج) شرايطي ذكر شده كه تا آن شرايط محقق نشوند حضرت ظهور نمي فرمايند كه نبود آن شرايط مي شود از موانع ظهور مثلا در روايات متعددي - قيام سفياني و قيام سيد حسني و قيام دجال و حوادث ديگر كه در روايات مشروحا بيان شده است بايد محقق شوند تا حضرت ظهور فرمايند پس مادام كه اين شرايط و مقدمات حاصل نباشند ظهور محقق نمي شود.
براي آگاهي بيشتر در اين زمينه ر.ك:
1. جهان آينده، محمد حسن موسوي كاشاني
2. نويد امن و امان، آيت الله صافي
آنچه از روايات درباره موانع ظهور حضرت استفاده مي شود به صورت خلاصه عبارتند از:
1- به حكومت رسيدن همه اقشار؛ يعني غيبت حضرت آن قدر طول مي كشد همه اصناف مردم از هر قشر و طبقه اي به حاكميت برسند تا حجت بر همه تمام گردد و به همه معلوم شود كه قادر به اجراي عدالت نيستند. چنانچه امام صادق(ع) مي فرمايند نخواهد بود اين امر [ظهور حضرت] تا آن كه نماند هيچ صنفي از مردم مگر اين كه ولايت پيدا كنند تا اين كه كسي نگويد كه اگر ما ولايت مي يافتيم عدالت مي ورزيديم سپس حضرت قائم به حق و عدالت قيام كند (غيبت نعماني، محمد ابن ابراهيم نعماني، باب 14، ش 53).
2- علت ديگري كه امام باقر(ع) اشاره مي فرمايند براي طولاني شدن غيبت امتحان است مي فرمايند «ليعلم الله من يطيعه بالغيب و يؤمن به» (جهان در آينده، محمد حسن موسوي كاشاني، ص 13). و از روايات ديگر استفاده مي شود كه امتحان به غيبت از 2 جهت از شديدترين امتحانات است:
الف) چون اصل غيبت كه بسيار طولاني مي شود بيشتر مردم در شك و ريب مي افتند و جز اشخاص مخلص و داراي معرفت كامل كسي بر عقيده به امامت باقي نخواهد ماند چنانچه پيامبر(ص) فرمود «لا يثبت فيها الامن امتحن الله قلبه للايمان» (منتخب الاثر، آيت الله صافي گلپايگاني، فصل 1، باب 8، حديث 45).
جهت دوم ناگواري ها و سختي هايي كه در زمان غيبت رخ مي دهد كه امام صادق(ع) فرمود كه هر كس بخواهد در عصر غيبت به دينش ملتزم باشد مثل كسي است كه خارهاي درخت خرما را با دست كنار بزند و غيبت طول مي كشد تا سيه رويان در اين محك معلوم شوند (كمال الدين و تمام النعمه، شيخ صدوق، ج 2، ص 16).
3- پيدا شدن قابليت در منتظران يعني مردم به اين سطح از معرفت برسند كه قوانين بشري در اجراي عدالت كافي نيست پيشرفت ها ولو در همه زمين ها به نابسماناني ها و بي عدالتي ها پايان نمي دهد بلكه روز به روز بيشتر مي شوند و بفهمند كه فقط در پرتو ظهور حضرت عدالت كامل پياده مي شود و مردم استعداد و آمادگي براي اجراي عدالت توسط حضرت را داشته باشند نه مانند زمان علي(ع) كه مردم قابليت و تحمل اجراي عدالت او را نداشتند كه «قتل لشده عدله» و اين زماني است كه ظلم و تعدي همه عالم را فرا گيرد و تلخي ظلم به كام همه برسد تا همگان تشنه عدالت شوند چون تا انسان تلخي ظلم را نچشيده باشد نسيم عدالت را تشخيص نمي دهد. «يملأ الارض قسطا و عدلا بعد ما ملئت ظلما و جورا؛ زمين را پر از عدل و قسط مي نمايد بعد از اين كه پر از ظلم و جور شد» (كمال الدين، شيخ صدوق، ج 1، ص 289).
در روايات علل ديگري براي طولاني شدن غيبت ذكر شده مانند بيعت كردن با ظالمان براي حفظ جان از گزند دشمنان، كردار بد بعضي شيعيان، مهلت دادن به كافران و ظالمان، نبودن ناصر و ياري كننده.
در اين زمينه ر.ك:
1. رخسار آفتاب، سيد مجتبي غيوري
2. نويد امن و امان، آيت الله صافي
3. جهان در آينده، محمد حسن موسوي
4. مهدي موعود، علي دواني
5. روزگار رهايي، علي اكبر مهدي پور
لكن مهمترين علتي كه در بسياري از روايات بر آن تأكيد شده اين كه طولاني شدن غيبت حضرت به حكمت الهي است و داراي مصالح و حكمت هايي است كه تنها خداوند و آنها كه محرم اسرار الهي هستند از آن با خبرند چنانچه امام صادق در جواب عبدالله بن فضل هاشمي وقتي در اين مورد سؤال مي كنند مي فرمايد اي پسر فضل همانا اين مسأله سري از اسرار الهي است و غيبي از غيب هاي الهي است و وقتي ما خداوند را حكيم بدانيم همه افعال او را مطابق حكمت و مصلحت خواهيم دانست گرچه علت آنها براي ما روشن نباشد (رخسار آفتاب، سيد مجتبي غيوري، ص 54 نقل از الاحتجاج طبري، ج 2، ص 303).
پس ولو علت و سر طولاني شدن غيبت حضرت براي ما معلوم نباشد بايد بدانيم از آن مصلحت و حكمتي است و آنچه مهم است اين كه به وظايف يك منتظر واقعي حضرت عمل كنيم و به فرموده خود حضرت كه فرمود براي فرج من بسيار دعا كنيد. عمل كنيم. انشاءالله كه چشمانمان به جمالش منور گردد. «اللهم عجل لوليك الفرج».
eporsesh.com
