پرسش :
انساني كه به تناسب شغل خود امانتدار اموالي است كه در اختيار ديگران نيز قرا ر مي دهد آيا بايد با ديد خوش بينانه به همه نگاه كند يا با ديدي كه با حفظ امانت داري او منافات نداشته باشد (بالاجبار بايد به همه شك داشته باشد)وگرنه امانتي كه در اختيار اوست فنا خواهد شد؟
پاسخ :
شرع مقدس به ما دستور مىدهد كه نسبت به آدميان خوشبين باشيم و كار آنان را حمل بر صحت كنيم و در مقام عيبجويى و سوء ظن به ديگران نباشيم. در عين حال در جنبه عمل و معاشرت (ونه انديشه و پندار و برداشت) به مادستور داده است كه مراقبتهاى لازم رادر ارتباط و تماس با ديگران به كار برده و بىجهت به افراد اطمينان نكنيم وحتى كسى را كه به دوستى مىگيريم داراى صفات و ويژگىهاى خاص ياد شده و بعضى نقاط منفى را هم نداشته باشد. اين ويژگىها درباره كسى كه محرم اسرار آدمى است يا در جنبه مالى به او اعتماد مىكند بايد بيشتر و دقيقترباشد، بنابراين خوشبينى در مقام برداشت نظر و قضاوت درباره افراد است و بدبينى در اين مقام نكوهيده است، امادر مقام عمل احتياط و دورى از اعتماد بىجهت و تحقيق و مطالعه و آزمايش لازم است.
بنابراين كسي كه مسئول و امانتدار است بايد در نگهداري و حفاظت از اموال بايد كاملاً اهل احتياط باشد و همانطور كه گفته شد لازمة‌اين احتياط بدبيني و سوء ظن به ديگران نيست. چنان كه در «سوره بقره، آيه 282» درباره شاهدان عينى و مكتوب شدن قرارداد قرض سفارش شده است تااز سوء استفاده احتمالى، جلوگيرى شود و موجب پشيمانى نگردد.
توجه داشته باشيم كه آنچه درباره خوشبينى و پسنديده بودن آن گفته شد، در جايى است كه صلاح بر اكثريت اهل زمان حاكم باشد اما اگر بر اكثريت اهل زمان صلاح حاكم نبود بلكه اهل گناه و فسق و فجور بودند همان خوشبينى درجنبه نظر و برداشت نيز صحيح نيست.
صلاح و فساد اهل زمان هم يك امر نسبى و متحول است. ممكن است در محلى اكثريت آن اهل صلاح باشند و درمحل ديگر اكثريت اهل فساد و يا در دو زمان متفاوت اهل يك منطقه دوگونه گرايش به صلاح و يا فساد داشته باشند.
www.dte.ir
شرع مقدس به ما دستور مىدهد كه نسبت به آدميان خوشبين باشيم و كار آنان را حمل بر صحت كنيم و در مقام عيبجويى و سوء ظن به ديگران نباشيم. در عين حال در جنبه عمل و معاشرت (ونه انديشه و پندار و برداشت) به مادستور داده است كه مراقبتهاى لازم رادر ارتباط و تماس با ديگران به كار برده و بىجهت به افراد اطمينان نكنيم وحتى كسى را كه به دوستى مىگيريم داراى صفات و ويژگىهاى خاص ياد شده و بعضى نقاط منفى را هم نداشته باشد. اين ويژگىها درباره كسى كه محرم اسرار آدمى است يا در جنبه مالى به او اعتماد مىكند بايد بيشتر و دقيقترباشد، بنابراين خوشبينى در مقام برداشت نظر و قضاوت درباره افراد است و بدبينى در اين مقام نكوهيده است، امادر مقام عمل احتياط و دورى از اعتماد بىجهت و تحقيق و مطالعه و آزمايش لازم است.
بنابراين كسي كه مسئول و امانتدار است بايد در نگهداري و حفاظت از اموال بايد كاملاً اهل احتياط باشد و همانطور كه گفته شد لازمة‌اين احتياط بدبيني و سوء ظن به ديگران نيست. چنان كه در «سوره بقره، آيه 282» درباره شاهدان عينى و مكتوب شدن قرارداد قرض سفارش شده است تااز سوء استفاده احتمالى، جلوگيرى شود و موجب پشيمانى نگردد.
توجه داشته باشيم كه آنچه درباره خوشبينى و پسنديده بودن آن گفته شد، در جايى است كه صلاح بر اكثريت اهل زمان حاكم باشد اما اگر بر اكثريت اهل زمان صلاح حاكم نبود بلكه اهل گناه و فسق و فجور بودند همان خوشبينى درجنبه نظر و برداشت نيز صحيح نيست.
صلاح و فساد اهل زمان هم يك امر نسبى و متحول است. ممكن است در محلى اكثريت آن اهل صلاح باشند و درمحل ديگر اكثريت اهل فساد و يا در دو زمان متفاوت اهل يك منطقه دوگونه گرايش به صلاح و يا فساد داشته باشند.
www.dte.ir
