پرسش :

چه کسانی دعای ندبه را نقل کرده‌اند؟

پاسخ :
دعای ندبه را عده‌ای از علما و محدثین نقل کرده‌اند از آن جمله:

۱. شیخ مشهدی در «المزار» از محمد بن‌ ابی‌ قره و او از کتاب ابی‌جعفر محمد بن‌ الحسین‌ بن‌ سفیان بزوفری نقل کرده و آن را به امام‌ زمان‌ علیه‌السلام نسبت داده است(۱).

۲.سید بن‌ طاووس در «مصباح‌الزائر» و «اقبال‌الاعمال» از بعضی اصحاب ما از محمد بن‌ علی‌ بنابی قره به نقل از کتاب محمد بن‌ حسین‌ بن‌ سفیان بزوفری نقل کرده و آن را به امام‌ زمان علیه‌السلام نسبت داده است(۲).

۳. علامۀ مجلسی(ره) در کتاب «زادالمعاد» می‌گوید: «و اما دعای ندبه که مشتمل بر عقاید حقه و تأسف بر غیبت قائم‌ علیه‌السلام است، به‌سند معتبر از امام‌ جعفر صادق‌ علیه‌السلام نقل شده است»(۳).

۴. قبل از این بزرگان، این دعا را شیخ جلیل‌ ثقه ابوالفرج محمد بن‌ علی‌ بن‌ یعقوب‌ بن‌ اسحاق‌ بن‌ ابی قره قنانی که معاصر شیخ نجاشی و از اعلام قرن پنجم بوده، نقل کرده است. کسی‌که شیخ محمد بن‌ مشهدی در کتاب «المزار» از او زیاد نقل می‌کند.

۵. و نیز شیخ جلیل‌ ثقه ابوجعفر محمد بن‌ حسین‌ بن‌ سفیان بزوفری در کتاب «الدعاء» نقل کرده است. او که از مشایخ شیخ مفید(ره) به‌حساب می‌آید مورد تأیید خاص او قرار گرفته است. حاجی نوری در «خاتمةالمستدرک» او را از مشایخ شیخ مفید برشمرده و به وثاقت و جلالت قدر او شهادت داده است.
مرحوم آیت‌الله بروجردی می‌فرمودند: «یکی از راه‌های شناخت رجال، شناخت شخصیت شاگردان آنان است و هرگاه مشاهده شد که اشخاصی همچون شیخ مفید(ره) و شخص معینی زیاد روایت نقل می‌کند و هرگز مذمتی در حق او ندارد، این به‌نوبۀ خود نشانۀ این است که آن شخص مورد وثوق و اطمینان است».

پی‌نوشت‌ها:
۱. المزار، ص ۵۷۳، دعای ۱۰۷.
۲. مصباح‌الزائر، ص ۴۴۶، اقبال‌الاعمال، ص ۲۹۵-۲۹۹.
۳. زادالمعاد، ص ۴۸۸.
منبع: پورتال جامع مهدویت