پرسش :

روحانیت به شکل عام و مسئولان حکومت به طور خاص در زندگى معیشتى خود چه مسئولیتى دارند؟

پاسخ :
در جلد نهم بحارالانوار، به نقل از کافى، از امیرالمؤمنین على علیه السلام روایت مى کند که فرمود: «خداوند مرا پیشواى خلق قرار داده است و به همین سبب، بر من فرض کرده است که زندگى خود را در خوراک و پوشاک، در حدّ ضعیف ترین طبقات اجتماع قرار دهم تا از طرفى، مایه تسکین آلام فقیر و از طرف دیگر، سبب جلوگیرى از طغیان غنى گردد».
در شرح احوال استاد الفقها، وحید بهبهانى رحمت الله علیه مى نویسند: «روزى یکى از عروس هاى خود را مشاهده کرد که پیراهنى الوان از نوع پارچه هایى که معمولاً زنان اعیان و اشراف آن عصر مى پوشیدند، به تن کرده است. فرزندشان [مرحوم آقا محمد اسماعیل، شوهر آن خانم] را مورد ملامت قرار دادند. او در جواب پدر، این آیه قرآن را خواند: «قُلْ مَنْ حَرَّمَ زینَةَ اللّهِ الَّتی أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّیِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ»1؛ یعنى: «بگو چه کسى زینت هایى که خدا براى بندگانش آفریده و همچنین روزى هاى پاکیزه را تحریم کرده است؟» ایشان جواب دادند: «من نمى گویم خوب پوشیدن و خوب نوشیدن و از نعمت هاى الهى استفاده کردن، حرام است. خیر؛ در اسلام چنین ممنوعیت هایى وجود ندارد، ولى مطلب آن است که ما و خانواده ما به اعتبار اینکه پیشواى دینى مردم هستیم، وظیفه خاصى داریم. خانواده هاى فقیر وقتى اغنیا را مى بینند که از همه چیز برخوردارند، طبعا ناراحت مى شوند. یگانه مایه تسکین آلامشان این است که خانواده «آقا» در تیپ خودشان هستند. اگر ما هم در زندگى به شکل تیپ اغنیا در آییم، این یگانه مایه تسکین آلام هم از میان مى رود. ما که قادر نیستیم عملاً وضع موجود را تغییر دهیم، دست کم از این مقدار هم دردى مضایقه نکنیم».
زهدهاى ناشى از هم دردى و شرکت در غم خوارگى، به هیچ وجه با رهبانیت هم ریشگى ندارد و مبنى بر گریز از اجتماع نیست، بلکه راهى است براى تسکین آلام اجتماع.2
1 .اعراف، 32 .
2 .سیرى در نهج البلاغه، صص 230 و 238.
www.irc.ir