اختلال گفتاری کودکان و درمان آن

گاهی به صورت مرتب برای او قصه بگویید و از او بخواهید تا قصه ای از قصه‌هایی که برای او تعریف کردید را برای شما بازگو کند. 
 

این عارضه در کودکان و بخصوص پسران شایع است و شایع ترین مشکل اختلال در تکلم است که ممکن است از اختلال در فهم گفتار دیگران و یا عدم تولید اصوات و غیره ناشی شود و به ترتیب لکنت زبان و تکلم نوک زبانی از دیگر عارضه های شایع است. گاهی تاخیر در گفتار از اشکال در شنوایی که اغلب در اکسل عفونت مکرر گوش میانی نشئت می گیرد و گاهی سابقه خانوادگی باعث دیر زبان باز کردن کودک می‌شود. پس بدانیم اگر کودکی دارای مشکل صحبت کردن است به هیچ عنوان این نشانه ای از کم هوشی او نیست. ما در تاریخ افرادی را می شناسیم که دانشمندان بزرگ زمان خود بودند اما در دوران کودکی مشکلات کلامی یکی از اصلی ترین مشکلات آنها بوده است.
 

برقراری ارتباط صمیمانه: در ابتدا باید متذکر شوم که باید برخورد صمیمانه با کودک و یا طرف مقابل خود داشته باشید. اما نباید همراه با دلسوزی باشد، زیرا با این کار باعث صدمه به اعتماد به نفس او می شوید.
 
هیچگاه به جای او صحبت نکنید: تصمیم بگیرید هنگامی که همراه او به مهمانی، خرید و برای هر فعالیت اجتماعی از منزل خارج می شوید شروع کننده صحبت او باشید، گاهی حتی هنگام خرید به او بگویید تو باید خرید را انجام داده و به پای صندوق بروی. با این کار باعث افزایش اعتماد به نفس او خواهید شد. هر روز تکنیک های صحبت کردن را به او بیاموزید.
 
مسخره نکنید: هرگز از نحوه بیان و صحبت او تقلید نکنید. حتی زمانی که قصد کمک دارید و یا در میان کودک های دیگر اگر مورد تمسخر قرار گرفت، هیچ گاه به طور مستقیم از او طرفداری نکنید بلکه به کودکان دیگر متذکر شوید که این مشکل خاصی نیست و از پس آن بر می آید.
 
قصه گویی: گاهی به صورت مرتب برای او قصه بگویید و از او بخواهید تا قصه ای از قصه‌هایی که برای او تعریف کردید را برای شما بازگو کند. اگر یک کودک خردسال است، برایش کتاب هایی که حاوی تصاویر حیوانات باشد، تهیه و برایش بخوانید و جایی که صحبت از حیوانات مورد نظر در کتاب می‌شود از او بخواهید تا ادای حیوانات را به همراه صدای آنها تقلید کند. با این کار را به کتاب خواندن علاقه مند می کنید.
 
پاسخگویی تلفن: در زمانی که آشنایی قصد تماس با شما را دارد ابتدا به او اجازه بدهید تا شروع کننده باشد و سعی در تشویق او داشته باشیم.
 
امتیاز بدهید: هر روز به کودک خردسال خود در صورتی که کلمات را درست بیان می‌کند امتیاز داده و به او بگویید اگر فردا هم امتیاز بگیرید، جایزه دریافت خواهید کرد. نیاز به جوایز گران قیمت نیست، مهم توجه و سعی شماست که با این کار انگیزه را در وجود او بیشتر خواهد کرد که برای بهبودی هر روز تلاش کند.
 
مکث کردن: به او آموزش دهید تا شمرده و آرام صحبت کند و در زمان بیان کلماتی که در ادای آنها دچار لکنت می شود، چند ثانیه مکث کنید و زمانی که هیجان را پشت سر گذاشت، به بیان کلمات ادامه دهد. هرگز به او فشار نیارید که در همان لحظه سخن خود را تمام کند و یا اینکه آن کلمه را به صورت درست در همان لحظه بگوید.
 
تکنیک آینه: او را تشویق کنید تا در مقابل آیینه سعی در تمرین بیان کلمات و حروف ای که با بیان آنها دچار مشکل می‌شود، داشته باشد و به او بگویید تا هر روز در قبال موفقیتی که کسب کرده به خود نمره بدهد.
 
مشارکت در گفتگو های خانوادگی: هنگام گفتگو های صمیمانه خانوادگی از او بخواهید تا در جمع با گفتن عقاید و احساسات خود سهیم باشد. این عمل باعث بالا رفتن حس اعتماد به نفس به دلیل اهمیتی که برای میشوید خواهد شد.
 
مرتب کردن جملات در ذهن: به او یا  دهید تا با مرتب کردن کلمات و آماده سازی جملات هیجان خود را در بیان آن را کنترل کند هر روز زمانی را صرف گوش دادن به بیان مسائلی که در طول روز داشته کنید و با حوصله به تمام حرف هایش گوش دهید.
 

- این روش یکی از بهترین روش های درمانی لکنت از کتاب قانون در طب سنتی معرفی شده است: عاقرقرها ۱۰ گرم، تخم خرفه ۱۰ گرم، ون ۵ گرم، مویز سیاه بدون هسته ۷۵ گرم، تمام مواد را به جز مویز ساییده و بعد از ساییدن به همراه مویز بکوبید تا خمیر به دست آید و ورز دهید تا به قطر یک لوله خودکار شده و به اندازه قرص های کوچک خرد کرده و روزانه یک عدد از این قرص ها را به کودک بدهید. این قرص های به دست آمده را در یخچال نگهداری کنید. [1]
 - دانه برگ زبان گنجشک ۲۵ گل نقدی نیم کوب کرده و به همراه کمی نبات و یک لیوان آب به مدت یک ساعت دم کرده و هر وقت یک قاشق چای خوری میل نمایید.
 - آویشن شیرازی را بجوشانید و مانند چای با عسل میل نمایید. همچنین دمنوش آویشن شیرازی با عسل در هنگام صبح به جای چای برای درمان سلامتی بدن بسیار مفید است.
 - نبات و عاقرقرها را با هم ساییده و هر روز یک قاشق چای خوری همراه با مقداری آب گرم میل کنید.
 

 سبزیجات تازه، لوبیا، خردل و فلفل سبز تخم کبوتر برای درمان لکنت در کودکان بسیار مفید است.
انجیر شبیه ۷ عدد بادام روزی ۷ از قبل از ناهار میل شود. [2]
 امام صادق علیه السلام می فرماید: «اگر می خواهید از لکنت زبان پیشگیری و یا آن را درمان کنید و منحنی رشد کودک چه از نظر قدی و چه از نظر بلوغ جنسی و فکری مناسب باشد، تا قبل از دو سالگی به کودکان تان روزانه یک قاشق آب انار شیرین بدهید.» [3]
 
 
پی نوشت:
[1] سید هادی فاطمی، بیماری های کودکان ، قم: شهید کاظمی، 1396، صفحه 283.
[2] خدادای، مصطفی، طب سنتی، جلد یک، قم: سپهر اندیشه، 1396 ، صفحه 73.
[3] مفضل بن عمر، توحید مفضل / ترجمه علامه مجلسى، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى ، 1379ش، جلد اول، صفحه 73.