مقدمه
طبیعی است که در شرایط اضطراب برانگیز یا وقتی که مشغول فعالیت شدید ورزشی هستید دستهایتان عرق کنند، اما اگر دستها و پاهایتان اغلب عرقی هستند و از این بابت زجر میکشید و حتی نمیتوانید کفشهای چرمی بپوشید، چون پاهایتان سُر میخورند، پس ممکن است دچار هایپرهیدروزیس یا تعریق بیش از حد باشید.
عرق کردن برای بدن خوب است و شیوهای است که بدن خودش را خنک میکند تا دچار گرما زدگی نشوید. اما در مورد هایپرهیدروزیس، غدد تعریق شما از سیستم عصبیتان پیام دریافت میکنند که بیش از اندازه فعال شوند. در این شرایط غدد تعریق به خودی خود طبیعیاند و ایرادی ندارند، اما زیاد فعالیت میکنند و این فعالیت، واکنشی شدید نسبت به استرسهای طبیعی است.
شاید اسم هایپرهیدروزیس را نشنیده باشید، اما دچارش باشید. افرادی که مبتلا به هایپرهیدروزیس هستند خیلی عرق میکنند. در برخی از افراد ممکن است میزان تعریق، چهار تا پنج برابر بیشتر از حد معمول باشد.
طبیعی است که در شرایط اضطراب برانگیز یا وقتی که مشغول فعالیت شدید ورزشی هستید دستهایتان عرق کنند، اما اگر دستها و پاهایتان اغلب عرقی هستند و از این بابت زجر میکشید و حتی نمیتوانید کفشهای چرمی بپوشید، چون پاهایتان سُر میخورند، پس ممکن است دچار هایپرهیدروزیس یا تعریق بیش از حد باشید.
عرق کردن برای بدن خوب است و شیوهای است که بدن خودش را خنک میکند تا دچار گرما زدگی نشوید. اما در مورد هایپرهیدروزیس، غدد تعریق شما از سیستم عصبیتان پیام دریافت میکنند که بیش از اندازه فعال شوند. در این شرایط غدد تعریق به خودی خود طبیعیاند و ایرادی ندارند، اما زیاد فعالیت میکنند و این فعالیت، واکنشی شدید نسبت به استرسهای طبیعی است.
شاید اسم هایپرهیدروزیس را نشنیده باشید، اما دچارش باشید. افرادی که مبتلا به هایپرهیدروزیس هستند خیلی عرق میکنند. در برخی از افراد ممکن است میزان تعریق، چهار تا پنج برابر بیشتر از حد معمول باشد.
تفاوت میان تعریق طبیعی دست و پا و هایپرهیدروزیس چیست؟
عواملی مانند گرما و ورزش میتوانند باعث شوند مدام عرق کنید، اما تعریق بیش از حدی که ناشی از هایپرهیدروزیس است میتواند بدون هیچ محرک و دلیلی روی بدهد.
هایپرهیدروزیس دو نوع دارد: اولیه و ثانویه
هایپرهیدروزیس اولیه، تعریق زیادی است که نمیتوان آن را به چیز دیگری ربط دارد مثلا یک بیماری دیگر یا مصرف دارو. علائم هایپرهیدروزیس اولیه شامل موارد زیر میشوند:
- فقط قسمتهای خاصی از بدنتان عرق میکند مثلا پیشانی، زیربغل و یا کف دستها و پاها.
- هر دو سمت بدنتان عرق میکند.
- وقتی در خواب هستید زیاد عرق نمیکنید.
- دست کم یک بار در هفته دچار تعریق زیاد میشوید.
- اولین بار در دوران کودکی یا نوجوانی این میزان از تعریق را تجربه کردید.
- تعریق زیاد دست و پا میتواند ناشی از هایپرهیدروزیس ثانویه هم باشد که معمولا عواملی مانند یک بیماری (مثلا دیابت یا عارضهی یائسگی) در آن دخیلاند.
هایپرهیدروزیس ثانویه از عوارض جانبی مصرف یک داروی خاص نیز میتواند باشد. برخی از علائم هایپرهیدروزیس ثانویه شامل موارد زیر میشود:
- تعریق در قسمتهای بزرگتر بدن یا گاهی در تمام بدن روی میدهد.
- وقتی در خواب هستید زیاد عرق میکنید.
- اولین بار در دوران بزرگسالی چنین تعریقی را تجربه کردهاید.
- دیگر علتهای هایپرهیدروزیس ثانویه میتوان آسیبهای نخاعی، مصرف الکل، دیابت، نقرس، بیماری قلبی، چاقی، پُرکاری تیروئید، بیماری پارکینسون، بارداری، نارسایی تنفسی، شینگلز، برخی از عفونتها، برخی از سرطانها، و اعتیاد به مواد مخدر دانست.
- فقط قسمتهای خاصی از بدنتان عرق میکند مثلا پیشانی، زیربغل و یا کف دستها و پاها.
- هر دو سمت بدنتان عرق میکند.
- وقتی در خواب هستید زیاد عرق نمیکنید.
- دست کم یک بار در هفته دچار تعریق زیاد میشوید.
- اولین بار در دوران کودکی یا نوجوانی این میزان از تعریق را تجربه کردید.
- تعریق زیاد دست و پا میتواند ناشی از هایپرهیدروزیس ثانویه هم باشد که معمولا عواملی مانند یک بیماری (مثلا دیابت یا عارضهی یائسگی) در آن دخیلاند.
هایپرهیدروزیس ثانویه از عوارض جانبی مصرف یک داروی خاص نیز میتواند باشد. برخی از علائم هایپرهیدروزیس ثانویه شامل موارد زیر میشود:
- تعریق در قسمتهای بزرگتر بدن یا گاهی در تمام بدن روی میدهد.
- وقتی در خواب هستید زیاد عرق میکنید.
- اولین بار در دوران بزرگسالی چنین تعریقی را تجربه کردهاید.
- دیگر علتهای هایپرهیدروزیس ثانویه میتوان آسیبهای نخاعی، مصرف الکل، دیابت، نقرس، بیماری قلبی، چاقی، پُرکاری تیروئید، بیماری پارکینسون، بارداری، نارسایی تنفسی، شینگلز، برخی از عفونتها، برخی از سرطانها، و اعتیاد به مواد مخدر دانست.
عرق زیاد علاوه بر اینکه غیرطبیعی است تاثیرات جسمی و روانی نیز دارد
هایپرهیدروزیس میتواند اثرات هیجانی و اجتماعی و حتی حرفهای جدی بر زندگی فرد بگذارد مثلا اگر در محل کارتان دستهایتان زیاد عرق کنند و مجبور باشید مدام دستهایتان را به لباستان بمالید یا دستمال کاغذی در دست بگیرید چگونه میتوانید کارتان را راحت انجام دهید؟ افرادی که دچار هایپرهیدروزیس هستند معمولا دچار افسردگی، انزوا و کاهش اعتماد بنفس میشوند.
تعریق زیاد بر پوستتان نیز اثر میگذارد و سبب حساس شدن، عفونت و تخریب پوست میشود.
تعریق زیاد بر پوستتان نیز اثر میگذارد و سبب حساس شدن، عفونت و تخریب پوست میشود.
دردسرهای عرق زیاد دستها و پاها
مشکلات پوستی مانند عفونتهای قارچی یا باکتریایی.
نگرانی از لک شدن لباس.
عدم تمایل به دست دادن با دیگران.
کناره گیری از دیگران که میتواند سبب انزوا و افسردگی شود.
ایجاد اضطراب بیشتر مثلا از این بابت که فرد نمیتواند به راحتی خودکار به دست بگیرد و بنویسد.
بیشتر ساعات روز دچار تعریق و مشغول رسیدگی به پیامدهای آن بودن مثلا لباس عوض کردن، خشک کردن دستها یا دستمال و اجبارا لباسهای تیره رنگ پوشیدن.
نگرانی مداوم نسبت به بوی بدن
نگرانی از لک شدن لباس.
عدم تمایل به دست دادن با دیگران.
کناره گیری از دیگران که میتواند سبب انزوا و افسردگی شود.
ایجاد اضطراب بیشتر مثلا از این بابت که فرد نمیتواند به راحتی خودکار به دست بگیرد و بنویسد.
بیشتر ساعات روز دچار تعریق و مشغول رسیدگی به پیامدهای آن بودن مثلا لباس عوض کردن، خشک کردن دستها یا دستمال و اجبارا لباسهای تیره رنگ پوشیدن.
نگرانی مداوم نسبت به بوی بدن
آیا عرق کردن دستها و پاهای ممکن است ژنتیکی باشد؟
اگر دستها و پاهایتان مدام عرق میکنند ممکن است چند ژن بد را به ارث برده باشید. عرق بیش از حد دست و پا میتواند در حالتی به شما به ارث رسیده باشد که والدینتان هرگز دچار این مشکل نبوده و نیستند. طبق گزارشات، دو سوم افرادی که دچار هایپرهیدروزیس هستند، سابقهی این بیماری را در خانواده دارند.
درمانهای پزشکی هایپرهیدروزیس یا عرق دست و پا
متخصص پوست ممکن است درمانهای زیر را به شما توصیه کند:
یونتوفروسیس: دستها و پاها در مخزنی از آب سرد غوطه ور میشوند و سپس یک ابزار خاص بدو درد، جریان برق ضعیفی را از آب عبور میدهد. بیشتر بیماران به دو تا چهار جلسه درمانی ۲۰ تا ۳۰ دقیقهای نیاز دارند.
تزریق بوتاکس: تزریق بوتاکس، عصبهایی را که تحریک کنندهی غدد تعریق هستند از کار میاندازد. شاید لازم باشد چند بار تزریق بوتاکس صورت بگیرد تا درمان نتیجه بخش باشد.
داروهای آنتی کولینرژیک: این دسته از داروها، انتقال پیامهای عصبی پاراسمپاتیک را مهار میکنند. بیماران معمولا بعد از تقریبا دو هفته شروع درمان، شاهد بهتر شدن عارضهی هایپرهیدروزیس خود خواهند بود.
اندوسکوپیک توراسیک سیمپاتکتومی: این شیوهی جراحی فقط در موارد شدید توصیه میشود، یعنی در مواردی که سایر راهکارهای درمانی موثر نبوده باشند. عصبهای ناقل پیامهای عصبی به غدد تعریق در این شیوه قطع میشوند.
یونتوفروسیس: دستها و پاها در مخزنی از آب سرد غوطه ور میشوند و سپس یک ابزار خاص بدو درد، جریان برق ضعیفی را از آب عبور میدهد. بیشتر بیماران به دو تا چهار جلسه درمانی ۲۰ تا ۳۰ دقیقهای نیاز دارند.
تزریق بوتاکس: تزریق بوتاکس، عصبهایی را که تحریک کنندهی غدد تعریق هستند از کار میاندازد. شاید لازم باشد چند بار تزریق بوتاکس صورت بگیرد تا درمان نتیجه بخش باشد.
داروهای آنتی کولینرژیک: این دسته از داروها، انتقال پیامهای عصبی پاراسمپاتیک را مهار میکنند. بیماران معمولا بعد از تقریبا دو هفته شروع درمان، شاهد بهتر شدن عارضهی هایپرهیدروزیس خود خواهند بود.
اندوسکوپیک توراسیک سیمپاتکتومی: این شیوهی جراحی فقط در موارد شدید توصیه میشود، یعنی در مواردی که سایر راهکارهای درمانی موثر نبوده باشند. عصبهای ناقل پیامهای عصبی به غدد تعریق در این شیوه قطع میشوند.
آیا رژیم غذایی نیز بر عرق دست و پا موثر است؟
آیا میدانستید که رژیم غذاییتان نیز میتواند بر تعریق دستها و پاهایتان اثر بگذارد؟ برخی از غذاها عرقتان را تشدید میکنند و برخی دیگر از شدت تعریقتان میکاهند. یک رژیم غذایی سالم باعث حفظ تعادل مواد مغذی در بدن میشود، اما یک رژیم غذایی ناسالم این تعادل را به هم میزند و هم از نظر جسمی و هم از جنبهی روحی و هیجانی تبعات منفی دارد. عدم تعادل مواد مغذی در بدن منجر به بیماریهای مزمن، افزایش وزن، اضطراب و البته تعریق زیاد میشود.
رعایت نکات سادهای مانند اجتناب از مصرف کافئین زیاد و نوشابههای الکلی و غذاهای تند و ادویه دار و چرب و غذاهای فرآوری شده در کاهش تعریقتان موثرند. همهی موارد گفته شده میتوانند دمای بدن و ضربان قلب را بالا ببرند و وقتی دمای بدن بالا برود، مجبور است بیشتر عرق کند تا شما را خنک نگه دارد. بیشتر از غذاهای سالم مانند غلات کامل و مغزها استفاده کنید. ویتامین B و D نیز برای ایجاد تعادل مواد مغذی در بدن مفیدند.
منبع: سایت برترین ها
رعایت نکات سادهای مانند اجتناب از مصرف کافئین زیاد و نوشابههای الکلی و غذاهای تند و ادویه دار و چرب و غذاهای فرآوری شده در کاهش تعریقتان موثرند. همهی موارد گفته شده میتوانند دمای بدن و ضربان قلب را بالا ببرند و وقتی دمای بدن بالا برود، مجبور است بیشتر عرق کند تا شما را خنک نگه دارد. بیشتر از غذاهای سالم مانند غلات کامل و مغزها استفاده کنید. ویتامین B و D نیز برای ایجاد تعادل مواد مغذی در بدن مفیدند.
منبع: سایت برترین ها