دوشنبه، 11 مرداد 1400
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما

عبدالصمد حاج‌صمدی

عبدالصمد حاج‌صمدی
عبدالصمد حاج‌صمدی استاد ارشد انجمن خوشنویسان ایران و چهره ماندگار کشور است. در خوشنویسی وی شاگرد حسن زرین خط بود و اکنون اغلب خوشنویسان برجسته خط نسخ و ثلث معاصر از شاگردان صمدی محسوب می شوند.
 
شناسنامه
 سال 1327 ه.ش  تولد
 -  درگذشت
 -  علت درگذشت
 -  آرامگاه
 ایرانی  ملیت
 اسلام  دین
 شیعه  مذهب
 -  دیگر نام ها
 دروس حوزوی  تحصیلات
 -  دانشگاه
 خوشنویسی  زمینه فعالیت
 ثلث، نسخ، نستعلیق، محقق، رقاع، رقعه  سبک
 دهه پنجاه  سال های فعالیت
 چندین کتابت  آثار مهم
 انتخاب بعنوان چهره ماندگار  جایزه ها
 -  وبگاه رسمی
 -  همسر
 -  فرزندان
 -  والدین

زندگی نامه

تولد
عبدالصمد حاج‌صمدی در سال ۱۳۲۷ ه.ش در خانواده مذهبی در تهران متولد شد.

سمت و فعالیت ها

فعالیت های علمی
تحصیلات و استادان
پدر بزرگوار ایشان فردی متدین بودند که دروس حوزوی را تا سطوح عالی آموخته و فرزندان خویش را با معارف آسمانی قرآن و اهل بیت علیهم السلام پروریدند. گرایش پدر به خطّ نسخ (قرآنی)، سبب شد در دوران جوانی استاد را به سوی خوشنویسی رهنمون گردند.

دست تقدیر آن جوان جویای هنر را برای محفل استاد نامدار دوره معاصر، مرحوم استاد حسن زرین‌خط انتخاب نمود و سالیانی دراز در محضرشان درس هنر و معرفت آموخت. در مصاحبه‌ای که از استاد زرین‌خط موجود است، از استاد صمدی به عنوان یکی از شاگردان خویش نام برده اند که نستعلیق را از خود ایشان هم بهتر می‌نگارند. جالب آنکه در زمان مصاحبه، جناب استاد صمدی کمتر از سی سال سن داشته اند.
 
عبدالصمد حاج‌صمدی

تربیت شاگرد
استاد صمدی پس از فراگیری خطّ نستعلیق و نگارش چندین کتاب به این خط، به مشق نظری آثار بزرگان خطّ نسخ فارسی پرداختند. این استاد والا با استعداد و همتی بی نظیر، به تنهایی و بدون یاری استاد، به آموختن و نگارش خطّی پرداختند که سالها از افول ستاره های آسمانش گذشته بود و دوران فترتی را شاهد بود. تلاش طاقت فرسای ایشان در طول چند دهه گذشته سبب شد، سرآمد نسخ نویسان باشند و با تربیت شاگردان فراوان، احیاگر خطّ نسخ فارسی در دوره معاصر گردند. در کثرت شاگردان استاد همین بس که تمامی نسخ‌نویسان فعلی مستقیم یا باواسطه از ایشان بهره برده اند.

این استاد گرانقدر در کنار خطّ نسخ، با همان قدرت مثال زدنی نیز به نگارش خطّ محکم و زیبای ثلث پرداختند و خطّ ثلث ایشان نمونه ای کامل و شایسته از شیوه سنتی عثمانی است. شناخت هنری عمیق و قدرت اجرای مثال زدنی ایشان سبب گردیده که یکی از قوی ترین ثلث‌نویسان جهان اسلام محسوب ‌گردند.

ایشان به غیر از  خطوط ذکر شده در نگارش خطّ محقق (شیوه بایسنقری)، خطّ رقاع (شیوه علاءالدین تبریزی و احمد نیریزی) و خطّ رقعه (عربی) نیز تبحر خاصی دارند و نمونه های ارائه شده در این کتاب قدرت بالای ایشان را در نگارش به رخ می کشد.
 
عبدالصمد حاج‌صمدی

سایر فعالیت ها
ایشان به خدمت مرحوم استاد حسن زرین خط رسید و به صورت متناوب در خط نستعلیق خدمت ایشان کسب فیض می‌کرد ولی بعد از اتمام دورة دبیرستان و خدمت سربازی مدّت اندکی به طور جدّی خدمت ایشان به فراگیری مشغول شد. در همین موقع در یکی از ادارات تابعة وزارت اقتصاد یعنی مؤسسة استاندارد استخدام شد و پس از یک سال کار در آن اداره، ازدواج کرد سپس به مکة معظمه مشرف شد. پس از مراجعت از خانة خدا، یک دفتر کاری در خیابان سعدی دایر نمود و بعدازظهرها در آنجا مشغول کار شد. چون محیط اداره با روحیه‌اش سازگاری نداشت، در حدود سال 1353 ه.ش استعفا داد و رسماً در محل کار به طور منظم مشغول شد. در اوایل فقط به خطّ نستعلیق می‌نوشت ولی گرفتن سفارش‌های خطوط دیگر باعث شد به خطوط نسخ و ثلث و. . . کشیده شود. چون خلق و خوی ایشان طوری بود که دوست داشت هرکاری را که سفارش می‌گرفت خوب انجام دهد، از روی خطوط استادان هر رشته مشق می‌کرد و همین امر باعث پیشرفت کار وی شد و به تدریج در خط نسخ و ثلث بیش از نستعلیق پیشرفت کرد. او مقارن انقلاب فعالیت چشمگیری از خود نشان داد و اعلامیه‌های انقلابی را خود به طور دست‌نویس می‌نوشت و تکثیر می کرد و با وجود خطر در حدود سال 1356 ه.ش در انجام آن بسیار علاقه‌مند و بی‌باک بود. در همان زمان به کتابت «زیارت حضرت رضا (علیه السلام)» اقدام کرد که در ظاهر زیارت، ولی در حقیقت تمام مسائل سیاسی زمان به طور واضع در آن آورده شده و در تنویر افکار بسیار مؤثر بود. از این اثر او حدود ده هزار نسخه چاپ و منشر شد. همچنین جزوة قرآن خودآموزی به سفارش «شهید باهنر» کتابت کرد که سال‌ها در سطح مدارس ایران تدریس می‌شد. در هنگام انقلاب با مراکز انقلابی همکاری داشت و در موقع ورود امام (رحمة الله علیه) به وطن حدود 120 پلاکارد برای استقبال از ایشان با همکاری اقوام و آشنایان نوشت. مدتی در حزب جمهوری فعالیت کرد و حدود یک سال و اندی در روزنامة انقلاب اسلامی کار کرد، سپس دوباره به دفتر خود بازگشت و آیات و روایات زیادی برای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی و. . . نوشت. در حدود سال 1362 «نهج البلاغه» را برای انتشارات نگار خوشنویسی نمود.
 
عبدالصمد حاج‌صمدی

بعد از انقلاب ابتدا در منزل و سپس در بعضی از مراکز فرهنگی مانند جهاد دانشگاهی و. . . مشغول تدریس شد و چند سالی نیز در مؤسسه علوی تدریس می‌کرد که بعضی از سنوات آن مقارن اقامت امام (رحمة الله علیه) در این مدرسه بود. او از سال 1365 ه.ش تا به حال مشغول تعلیم در دفتر کار خویش است و سال‌ها است که در انجمن خوشنویسان و سایر مراکز فرهنگی دولتی به تدریس می‌پردازند. او نمایندة انتخابی 4 وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در هیأت ارزشیابی هنری انجمن خوشنویسان ایران بود و چند سالی است که عضو هیأت تشخیص هنری در میراث فرهنگی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جشنواره جهانی خوشنویسان اسلامی در سال 1375 ه.ش بوده که در جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. عبدالصمد صمدی سابقه تدریس دو دوره کلاس فوق تخصصی خوشنویسی که به همت موسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی برگزار گردید را دارد.
 
عبدالصمد حاج‌صمدی

آثار

 در طول سالیان گذشته آثار بسیاری از این استاد گرانقدر به صورت قطعات منتخب و یا کتاب‌های مختصر به چاپ رسیده است. یکی از گسترده‌ترین آثار ایشان نگارش کل نهج‌البلاغه در سالهای دهه شصت است که متاسفانه هنوز به زیور طبع آراسته نشده است. آثار ذیل تعدادی از معدود آثار چاپ شده این استاد فرزانه است.
-     منشور ولایت، پیام غدیر.
-    دعای کمیل.
-    زیارتنامه های مختلف از جمله حضرت رقیه علیها السلام، امام خمینی (رحمة الله علیه)، وارث، امین الله، مناجات شعبانیه و . . . .
-    زیارتنامه کامل حضرت امام رضا علیه السلام.
-    کتاب نماز به خطّ نسخ و نستعلیق.
-    فرحه القلوب به خطّ نسخ، نستعلیق.
-    بیا اینگونه باشیم، خطبه حضرت زینب سلام الله علیها.
-    خلق صدها تابلوی نفیس و ماندگار قرآنی و مذهبی به خطوط مختلف که به چاپ نیز رسیده است.
-    نوشتن سنگ مزار بزرگانی چون حضرت آیت الله العظمی حاج آقا مجتبی تهرانی، استاد احمد نیزیزی، فرزند علامه امینی و . . . .

جوایز و افتخارات

-    استاد ارشد انجمن خوشنویسان ایران.
-    چهره ماندگار هنر و فرهنگ ایران رشته خوشنویسی در سال 1383 ه.ش.
-    خادم قران الکریم.
-    عضو شورای عالی تشخیص و ارزشیابی هنری.
-    عضو شورای عالی هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (چندین دوره).
-    عضو هیات داوران بخش خطوط عربی و اسلامی نخستین جشنواره خوشنویسی جهان اسلام در سال 1375 ه.ش.
-    داور نمایشگاه های معتبر خوشنویسی.
-    پرورش هنرمندان و اساتید از سراسر کشور در طی 30 سال گذشته.
-    شرکت در نمایشگاه های متعدد.

منابع:
1. ویکی پدیا
2. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
3. پایگاه هنری احسان پورنعمان


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.