عبدالجواد ادیب نیشابوری
(1344 -1281 ق)، شاعر، متخلص به ادیب. در نیشابور دیده به جهان گشود و در چهار سالگى بر اثر بیمارى آبله بینایى چشم راست و قسمتى از چشم چپ خود را از دست داد. علوم مقدماتى را در همان شهر آموخت. سپس براى ادامهى تحصیل به مشهد رفت و در آنجا علوم ادبى و شعر و لغت عربى را آموخت. پس از احاطه بر ادبیات و شعر عرب، به مدت چهل و سه سال در مشهد در مدارس خیراتخان، فاضلخان و نواب به تدریس پرداخت. از شاگردان برجستهى وى استاد بدیعالزمان فروزانفر بود. وى علاوه بر فنون ادبى از علوم ریاضى و نجوم و فقه و اصول نیز بهره داشت. در شعر ابتدا پیرو قاآنى بود و سپس شیوهى خراسانى را برگزید. به دو زبان عربى و فارسى شعر مىگفت. در مشهد درگذشت و در دارالسیاده دفن شد. «دیوان» اشعارش به نام «لئالى مكنون» به چاپ رسیده است. همچنین رسالهاى در «جمع بین عروض فارسى و عربى»؛ رسالهاى در «شرح معلقات سبعه» و چند جزوه در تلخیص «شرح خطیب تبریزى بر حماسهى ابوتمام» نوشته است.[1]
عبدالجواد بن (ملا) عباس (و. نیشابور 1281 ه.ق./ 1242 ه.ش.- ف. 1344 ه.ق./ 1305 ه.ش.) یك چشم وى به چهار سالگى بر اثر آبله كور شد. وى تا 16 سالگى در نیشابور به خواندن مقدمات مشغول بود، سپس به مشهد رهسپار شد و نخست در مدرسه خیرات خانى و بعد در مدرسه فاضلخان و مدرسه نواب منزل اختیار كرد و فنون و ادبى را فراگرفت و بیشتر اوقات را در مطالعه كتب ادبى عرب مىگذرانید. از آثار او چیزى به طبع نرسیده. رسالهاى در جمع بین عروض فارسى و عربى و رسالهاى در شرح معلقات سبع و چند جزوه در تلخیص شرح خطیب تبریزى بر حماسه ابوتمام نوشته. ادیب تا پایان عمر مجرد زیست و مالى نیندوخت و گروهى از ادباى معاصر تربیت یافته اویند. در شعر نخست پیرو قاآنى بود و بعد شیوه خراسانى را اختیار كرد.
به فارسى و عربى شعر مىگفت. قریب 6000 بیت از اشعارش را جمع كردهاند.
عبدالجواد از معاریف ادباى عصر حاضر بوده شرح حال او را در آغاز دیوانش كه مطبوع است و در برخى از كتب و مجلات دیگر چاپ شده است .
وى در سال 1281 ق در نیشابور متولد شده مقدمات عربى را همانجا تكمیل و در سال 1297 ق به مشهد آمده و در مدرسه نواب مشغول به تحصیل و تدریس گردیده و با اینكه یك چشمش در اثر بیمارى آبله از دست رفته و از چشم دیگر هم به زحمت استفاده مىكرده و مطالعات عمیق داشته و دقیقهاى بیكار نبوده و جز با معدودى از آشنایان با دیگرى مراوده نداشته و با مناعت طبع زندگى مىكرد و متجاوز از چهل سال به تدریس اشتغال داشت تا در 15 ذیقعده كه خود مكرر مىگفت در ذیقعده وفات خواهم یافت در سال 1344 ق درگذشت و در دارالسیاده مدفون شد شیخ احمد بهار متوفى 1366 در تاریخش به دو مصرع گفت.
دور ادب نپرورد بهر ادیب تالى
جاى ادیب خالى جاى ادیب خالى
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
