احمد دهقان
در 1287 در اصفهان متولد شد. پس از انجام تحصیلات مقدماتى، نظر به استعداد و علاقهاى كه به فن تئاتر داشت، وارد مدرسهى هنرپیشگى شد و دورهى مدرسه را پایان داد و كار خود را در دو تئاتر اصفهان، كه شهرتى نسبى داشتند، آغاز كرد و تدریجا جزء هنرپیشههاى معروف شد. آنگاه محیط اصفهان را مناسب براى فعالیت خویش ندید و به تهران آمد و كار هنرپیشگى خود را در تهران آغاز كرد. مرحوم سید على نصر كه از پیشكسوتان فن تئاتر در ایران بود، تئاترى به نام خویش در خیابان لالهزار كه در آن روزها معروفترین خیابان تهران بود، دائر كرده بود، جوانانى كه استعداد این كار را داشتند، به دور خود جمع نموده بود. دهقان هنرپیشهى اصفهانى به تئاتر نصر كه نام تئاتر تهران داشت وارد شد و خیلى زود توانست در زمرهى دوستان و همكاران نصر واقع شود. در آن ایام سید على نصر در دستگاه دولت مقام و موقعیتى خاص داشت و معاونت وزارت پیشه و هنر با او بود. براى اینكه دهقان زندگى بهترى داشته باشد، او را به استخدام پرداخت مىنمود. صمیمیت و وفادارى دهقان به نصر به مرحلهاى رسید كه وقتى مقام وزارت و سفارت گرفت، تئاتر خود را به احمد دهقان واگذار كرد. دهقان بعد از شهریور 1320 درصدد برآمد روزنامهاى هم در تهران انتشار دهد. ابتدا در شركتى كه به مشاركت معدل شیرازى و حسین فاطمى براى ادامهى روزنامهى باختر تشكیل شده بود وارد شد و مدیریت داخلى روزنامه را بر عهده گرفت. پس از چندى امتیاز نشریهى تهران مصور را از وزارت فرهنگ به نام خود اخذ كرد. چند شمارهاى به صورت روزنامهى هفتگى آن را انتشار داد، ولى هزینهى كمرشكن روزنامه باعث شد تا دهقان روزنامهى خود را در اختیار نشریاتى قرار دهد كه توقیف مىشوند. پس از چندى، نشریهى تهران مصور به صورت مجلهى هفتگى درآمد و احمد دهقان با كادر مجهزى كه دور خود جمع كرده بود، مجلهاى نسبتا آبرومند و پرمطلب انتشار داد. با انتشار مجلهى تهران مصور، دهقان كه جوانى خوشبرخورد، مبادى آداب، خوشرو و حراف بود در محافل سیاسى ایران راه یافت. با قوامالسلطنه، سپهبد رزمآرا، اشرف پهلوى و سایر دولتمردان دوستى و رفاقت به هم زد بیش از هر كسى با رزمآرا نزدیكى پیدا كرد و تحقیقا مجلهى وى ارگان ستاد ارتش بود و در تمام مدت وقایع آذربایجان در سالهاى 1324 و 1325 وى ارتش را تقویت و فرقهى دموكرات و حزب توده را به شدت مورد انتقاد قرار مىداد. رزمآرا در چاپ و انتشار مجلهى تهران مصور همهگونه كمك مادى و معنوى مىنمود به طورى كه مجله در چاپخانهى ارتش به طبع مىرسید و علاوه بر آن در هر شماره چند خبر اختصاصى و پشت پرده در اختیار او قرار مىدادند. در انتخابات دورهى پانزدهم، احمد دهقان اصفهانى از طرف حزب دموكرات ایران كاندیداى نمایندگى مجلس از خلخال شد و با كمك همهجانبهى رزمآرا و ارتش، از صندوق سردرآورد. در مجلس پانزدهم خیلى زودگل كرد. در همه جا دست او در كار بود و از عوامل موثر در مجلس گردید و موافقت او با دولتها براى رئیس دولت شانس زیادى بود. همزمان با وكالت مجلس، مجلهى تهران مصور جهت خود را كاملا مشخص نمود و همه مىدانستند كه این مجله نه تنها با حزب توده مخالف است بلكه با شوروى هم در مقام مبارزه برآمده است. مخصوصا پس از واقعهى 15 بهمن 1327 در دانشگاه تهران، حملهى تهران مصور به شوروى افزایش یافت. پس از ترور هژیر، دهقان فعالیت خود را براى زمامدارى رزمآرا توسعه داد. شبكههائى كه براى تضعیف او به وجود آمده بود، تماما به دست وى متزلزل یا از بین مىرفتند. دشمن سرسخت رزمآرا یعنى سرلشكر حسن ارفع كه با تشكیل گروهى ضربات كوبندهاى به رزمآرا وارد مىكردند، توسط دهقان براى همیشه از بین رفت. در عوض، دهقان هم آنچنان نفوذ و قدرتى در ارتش به هم زده بود، كه هرچه اراده مىكرد انجام مىگرفت. دهقان هم آنچنان نفوذ و قدرتى در ارتش به هم زده بود، كه هرچه اراده مىكرد انجام مىگرفت. دهقان در دورهى شانزدهم مجددا از خلخال به وكالت رسید. در اواخر 1328 در مجلهى تهران مصور سلسله مقالاتى تحت عنوان «من جاسوس شوروى در ایران بودم» به قلم كریم روشنیان انتشار یافت. این مقالات كه اسناد معتبرى هم هراه داشت، حربهى كوبندهاى علیه شوروى بود و دخالت آنها را در امور ایران مسلم مىساخت. در آن ایام، رزمآرا جاده را براى نخستوزیرى آنها را در امور ایران مسلم مىساخت. در آن ایام، رزمآرا جاده را براى نخستوزیرى خویش هموار مىساخت. سه تن از دوستان نزدیك خود را به عنوان وابستهى نظامى به سه كشور اعزام داشته بود. سرتیپ ابراهیم والى در شوروى، سرتیپ محمد مظهرى در آمریكا و سرتیپ بیژن گیلانشاه در انگلیس مشغول زمینهسازى براى رزمآرا بودند. طبعا انتشار سلسله مقالات تهران مصور به حسن روابط رزمآرا و شورى لطمه وارد مىكرد و آنها درخواست نموده بودند سلسله مقالات قطع شود. رزمآرا از دهقان تقاضاى قطع مقالات را نمود، مورد اجابت واقع نشد. روابط آنها به سردى گرائید. فشار رزمآرا براى قطع مقالات افزون شد. نویسندهى مقالات را دستگیر و به خدمت وظیفه بردند، او از سربازخانه فرار كرد و مخفى شد و در مخفىگاه خود به ادامهى مقالات پرداخت. دهقان در خردادماه 1329 یعنى بیست روز قبل از نخستوزیر رزمآرا، در محل كار خود واقع در تئاتر تهران توسط شخصى به نام حسن جعفرى كه عضو حزب توده بود مقتول گردید. او حینالفوت 41 سال داشت. دربارهى مرگ و قتل دهقان همهگونه سخن گفته شده است. بعضى به دلایل متقن معتقدند رزمآرا در این ترور دست داشته است. جعفرى قاتل در دادگاه جنائى تهران محاكمه شد. دكتر بقائى وكیل مجلس آن روز، وكالت او را پذیرفت.
ولى سرانجام پس از قتل رزمآرا حكم اعدام قاتل صادر و به دار مجازات آویخته شد.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
