در شهرهای نیویورک، شیکاگو، آتلانتا، فیلادلفیا و لوس‌آنجلس به منظور جلوگیری از غارت و آتش و خسارت زدن، مقررات منع رفت و آمد اعلام شده است، با این حال در این شهرها پلیس با معترضان درگیر شده است. از طرفی، اعتراضات به پایتخت آمریکا رسیده و واشنگتن به صحنه درگیری پلیس با تظاهر کنندگان در نزدیکی کاخ سفید تبدیل شد. پلیس برای متفرق کردن تظاهر کنندگان از گاز اشک آور و گلوله پلاستیکی و اسپری فلفل استفاده کرد و معترضان در پاسخ چند خودرو و ساختمان از جمله کلیسای تاریخی نزدیک کاخ سفید را به آتش کشیدند. طبق متمم نخست قانون اساسی آمریکا، «اعتراض مسالمت‌آمیز» حق هر شهروندی است. با این حال، ارتش آمریکا و گارد ملی این کشور حضور جدی دارند و به سمت هر کسی که تردد داشته باشد، شلیک می کنند.
نمی توانم نفس بکشم!
عبارت «نمی توانم نفس بکشم» به سرعت در سرتاسر آمریکا و بلکه جهان فراگیر شده و تبدیل به نمادی از اعتراض علیه خشونت نژادپرستانه شده است. در برخی از شهرهای آمریکا ده ها هزار نفر بدون خشونت تظاهرات کردند و در حالی که به صورت روی زمین خوابیده بودند، آخرین کلمات جورج فلوید را تکرار می کردند: «نمی توانم نفس بکشم».پلیسی که با فشردن زانویش بر گردن جورج فلوید باعث مرگ او شد دستگیر شده و قرار است به اتهام قتل در دادگاه حاضر شود، اما این مساله از خشم معترضان نکاسته است. این در حالی است که سه پلیس دیگری که همراه او بوده و اخراج شده اند به جرمی متهم نشده اند. برادر جورج فلوید خواستار دستگیری آن ها شده است.
ناظران اعتراضات آمریکا را گسترده ترین ناآرامی نژادی در آمریکا از زمان ترور «مارتین لوترکینگ» رهبر جنبش حقوق مدنی در سال ۱۹۶۸ قلمداد می کنند. این اعتراضات در واقع جرقه جدیدی از خشم بخش بزرگی از جامعه آمریکا علیه نژادپرستی است که در رفتار خشونت آمیز پلیس این کشور با رنگین پوستان به ویژه آفریقایی تبارها نمود یافته است.
نگرانی از افزایش کرونا
برخی مقامات ایالت‌های آمریکا اظهار نگرانی کرده اند که تجمع مردم در تظاهرات موارد انتقال کرونا را افزایش داده و اعتراض‌ها مانع مقابله لازم با این بیماری می شود. شهردار آتلانتا، شهری که شاهد بیشترین ناآرامی ها بوده هشدار داده که شیوع کرونا در آمریکا همچنان بالاست و احتمال افزایش مبتلایان و قربانیان این ویروس بسیار زیاد است.شهردار واشنگتن و فرماندار مریلند نیز ابراز نگرانی کرده و از تظاهرکنندگان شبانه خواسته اند صبح روز بعد آزمایش کرونا بدهند. ایالات متحده آمریکا با نزدیک به 1.6 میلیون مبتلا به کرونا و حدود 106 هزار قربانی همچنان در صدر کشورهای جهان قرار دارد.
پیشینه
تبعیض نژادی و خشونت علیه سیاهپوستان که 13 درصد جمعیت ایالات متحده آمریکا (بیش از 40 میلیون نفر) را تشکیل می دهند، سابقه طولانی دارد. آمریکا ۹۹ سال پیش در چنین روزهایی شاهد یکی از خونین ترین حوادث نژادی بود.در ماه ژوئن سال 1921 جمعی از اوباش سفیدپوست به محله سیاه پوستان در شهر تولسا در ایالت اوکلاهما حمله کرده و حدود هزار و ۲۰۰ خانه را آتش زدند و نزدیک ۳۰۰ تن از سیاهپوستان را به قتل رساندند. همچنین بیش از ۸۰۰ نفر مجروح شده و بیش از 6 هزار نفر از ساکنان سیاه‌پوست این منطقه دستگیر و زندانی شدند.
این اتفاق بزرگترین درگیری تاریخ ایالات متحده از زمان جنگ داخلی این کشور بود. افکار عمومی بر این باور است که پس از پایان ناآرامی‌های تولسا، دولت آمریکا تلاش کرد تا رد و شواهد این واقعه را پاک کند. به همین دلیل طی چندین دهه متمادی در کتاب‌های تاریخ آمریکا از این رویداد خونین روایتی موجود نبود و عاملان کشته شدن سیاه پوستان هرگز تحت تعقیب قضایی قرار نگرفتند.
در سال ۲۰۰۱ میلادی کمیسیونی با عنوان «شورش نژادی» به بررسی ابعاد این حادثه پرداخت و ضمن تایید اصل ماجرا تاکید کرد مقامات رسمی برای حفظ نظم و بازگرداندن آرامش ناتوان بوده اند. به هر حال، با گذشت ۹۹ سال از این واقعه، هنوز زوایای این جنایت آشکار نشده و و تحقیق درباره آن ادامه دارد.
پس از حادثه تولسا، خشونت علیه سیاهپوستان کاهش نیافت، بلکه به شکل نهادینه و توسط پلیس همچنان تداوم یافت. بر اساس گزارش های رسمی نیروهای پلیس آمریکا تا کنون یک هزار و 129 نفر را در ایالت‌های مختلف این کشور به قتل رسانده اند. آمار خشونت و قتل شهروندان توسط پلیس آمریکا به مراتب بیشتر از آمار کشورهای توسعه یافته دیگر است.
مشکلات ساختاری پلیس آمریکا
خشونت پلیس آمریکا به ویژه نسبت به اقلیت ها و سیاه پوستان بازتابی از خشونت نهادینه شده در این کشور است. این خشونت به تاریخ این کشور برمی گردد که همواره گرفتار چرخه خشونت بین شمال و جنوب، گروه های نژادی، لاتین تبارها و سیاه پوستان بوده است. از سوی دیگر، ضوابط و تعلیمات پلیس آمریکا به گونه ای است که همواره به آن ها القا می شود به ویژه در برابر اقلیت های نژادی و خصوصا سیاه پوستان باید گارد تهاجمی داشته باشند.دلیل این امر رواج جرایم خشونت آمیز در آمریکا و نیز آزادی حمل سلاح در این کشور است. لذا پلیس طوری آموزش دیده است که همواره خود را در خطر برخورد با تیراندازی از سوی طرف مقابل می بیند و به این دلیل هرگونه رفتار غیر عادی موجب شلیک پلیس به طرف مقابل می شود.
اما این همه ماجرا نیست. ساختار پلیس آمریکا مملو از فساد است. آن ها می دانند که برای کشتن سیاهان و افراد محروم مورد باز خواست جدی قرار نمی گیرند و از کار اخراج نمی شوند. بنابراین در هر فرصتی سعی می کنند عقده های خود را سر این افراد خالی کنند.
در مورد جورج فلوید هنوز اتهامی روشن نشده بود و حتی این فرد متهم محسوب نمی شد. صاحب یک فروشگاه با پلیس تماس گرفته و ادعا کرده است فلوید به او یک اسکناس بیست دلاری جعلی داده است. وی پس از قتل فلوید گفته است اگر می دانستم پلیس این طور ظاهر می شود و عمل می کند اصلا زنگ نمی زدم. حتی دادستانی پلیس تا چندین روز از تعقیب پلیس مرتکب جرم خودداری می کرد و اگر فشار افکار عمومی نبود این مورد هم مثل ده ها مورد دیگر مورد رسیدگی قرار نمی گرفت.
واکنش ترامپ
دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا که متهم اصلی گرایش های نژادپرستانه محسوب می شود از برخورد ضعیف فرمانداران ایالت ها با تظاهرکنندگان انتقاد کرده است. ترامپ در جلسه ویدیویی با فرمانداران نحوه برخورد فرمانداران و شهرداران با تظاهرکنندگان را زیرسوال برده و از آن ها خواسته با به کارگیری گارد ملی با قاطعیت بیشتری برخورد کنند. به گفته وی ناآرامی های اخیر به جایگاه بین المللی آمریکا آسیب زده است.ترامپ از فرمانداران خواست زمینه تصویب قوانینی را فراهم کنند که آتش زدن پرچم آمریکا را ممنوع کند. طبق نظر دیوان عالی آمریکا آتش زدن پرچم آمریکا نوعی آزادی بیان است و افرادی که این کار را انجام می دهند، مجرم نیستند. ترامپ گروه های افراطی چپ گرا و آنارشیست ها را مسبب ناآرامی ها معرفی کرده و از قرار گرفتن گروه ضدفاشیستی آنتی‌فا در فهرست سازمان های تروریستی خبر داده است. پس از واکنش ترامپ، بیشتر از ۱۶ هزار سرباز گارد ملی برای کمک به برقراری نظم در ۲۴ ایالت و پایتخت آمریکا مستقر شدند.
ترامپ؛ تهدید یا فرصت؟
یکی از سوالات مربوط به ناآرامی های اخیر ایالات متحده آمریکا مربوط به موقعیت ترامپ و حزب جمهوری خواه خصوصا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر سال جاری میلادی است. واقعیت این است که چالش فعلی برای ترامپ یک شمشیر دولبه است. اگر وی موفق به کنترل اوضاع و مدیریت تهدیدات ناشی از آن نشود، با توجه به رویکرد نژادپرستی که او و حزب متبوعش دارند، بازنده انتخابات آتی خواهد بود. به ویژه آن که حوادث اخیر موجب نوعی شکاف در میان هم حزبی ها و طرفدارانش شده و از طرفی، حزب رقیب (دموکرات) از این فرصت در حال بهره برداری به نفع خود می باشد. اما اگر ترامپ بحران جاری را کنترل کند و با روحیه تاجرمنشانه خود را به عنوان قهرمان ضد نژادپرستی و تامین حقوق رنگین پوستان معرفی کند می تواند تهدید کنونی را تبدیل به فرصت کرده و موقعیت خود را در انتخابات پاییز تحکیم کند.دورنما
برخی پیش‌بینی می کنند اعتراضات و ناآرامی های آمریکا رو به افزایش و گسترش خواهد نهاد و تضاد موجود، موجب تحولات بنیادین در این کشور خواهد شد. از این منظر، نشانه های فروپاشی و افول آمریکا بیش از گذشته نمایان شده است. اما در مقابل، بعضی بر این باورند که اعتراضات آمریکا چندان طولانی نخواهد بود. از یک طرف بیماری کرونا و تعطیلی بسیاری از مراکز، یک عامل بازدارنده است و از سوی دیگر تدابیر امنیتی و ساختار دموکراتیک آمریکا ـ‌که متضمن نوعی خودترمیمی است‌ـ موجب کنترل اعتراضات و آشوب ها هر چند به شکل موقت خواهد شد.به هر حال خشم فروخفته ناشی از خشونت و تبعیض نژادی به ویژه در میان سیاهپوستان چالش عمیق و ریشه داری است که به آسانی قابل حل نیست، لذا اگر دولت‌مردان و نخبگان آمریکا فکری برای عبور از این بحران نکنند و ساختار اجتماعی و حقوقی این کشور دچار تحولات اساسی نشود، همچنان باید منتظر ناآرامی های بعدی در اثر جرقه ای همانند قتل جورج فلوید باشند.
-compressed.jpg)
