تورج دهقانی زنگنه در نشست اعلام نتیجه بازخوانی اطلاعات جعبه سیاه (FDR و CVR) هواپیمای شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال اظهار کرد: عرض تسلیت دارم خدمت خانواده محترم بازماندنگان و آرزوی رحمت الهی برای درگذشتگان.
وی ادامه داد: قبل از اینکه صدور نهایی گزارش سانحه را خدمت شما عرض کنم باید عرض کنم ارائه گزارش مستقل درباره پرواز، بالاخص توصیف اطلاعاتی آنها از نظر فنی و تخصصی برای عموم مردم امری مرسوم نبود در هیچ سانحهای چنین اتفاقی نیفتاد.
لکن به دلیل موضوعات مربوط به سانحه ۷۵۲ و دستور صریح ریاست محترم جمهور و وزیر محترم راه و شهرسازی که در خصوص شفافیت صرف با مردم و به خصوص با داغدیدگان این سانحه سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان مرجع رسیدگی به این سانحه نتایج حاصل از بازخوانی اطلاعاتی را که دریافت کرده آن دسته از اطلاعاتی که مورد توجه عموم مردم است به سمع و نظر مردم شریف ایران میرساند.
وی گفت: جعبه سیاه از تاریخ ۲۷ تیر ۹۹ تا ۳ مرداد ۹۹ در آزمایشگاه بررسی سانحه دفتر تحقیقات و تحلیل ایمنی هواپیمای کشوری در فرانسه بازخوانی شد. این کار تحت مسئولیت سازمان هواپیمایی کشوری و مسئول بررسی سانحه و با امکانات و مساعدت فنی کشور فرانسه انجام شد. نمایندگان کشورهایی از جمله آمریکا به عنوان سازنده هواپیما و کشور اوکراین به عنوان بهره بردار و فرانسه به عنوان کشور ارائه دهنده خدمات و مشاوره فنی در این فرآیند سازمان هواپیمایی کشوری را کمک کردند.
وی گفت: نمایندگانی از کشورهای کانادا، انگلستان و سوئد به عنوان کشورهایی که اتباع آنها در این حادثه جان باختند جهت مشاهده و اطلاع در این فرآیند شرکت داشتند. نمایندهای از سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری جهت تسهیل همکاریهای بین کشورها در این ماموریت شرکت داشت.
دادههای هر دو جعبه سیاه به خوبی و بدون مشکل فنی بازیابی و به اطلاعات قابل تحلیل تبدیل شدند. همزمان با زمان محاسبه شده توسط تیم بررسی سانحه درخصوص عمل کردن مجاورتی موشک ثبت اطلاعات و ضبط کننده دادههای پروازی در زمان ۶:۱۴ و ۵۶ ثانیه متوقف شده است تا این زمان تمام متغیرهای پروازی ثبت شده شرایط عادی داشته و هواپیما تا قبل از این شرایط در شرایط پروازی فنی نرمال بود و در پروفایل پروازی پیشبینی شده قرار داشت.
دهقانی زنگنه ادامه داد: جعبه سیاه ضبط کننده صدای درون کابین تا ۱۹ ثانیه پس از انفجار موشک مکالمات را ضبط کرده است. در کابین پرواز سه نفر گروه پرواز حضور داشتند که یکی از آنها معلم بوده که هر سه متوجه شرایط غیرعادی بودند و متناسب با صدای غیرعادی کابین تا آخرین لحظه مشغول کنترل و هدایت هواپیما بودند. معلم خلبان درون کابین برخی راهنماییهای لازم را میدهد از این مکالمه میتوان نتیجه گرفت که هواپیما دچار مشکل الکتریکی شده که باعث میشود گروه پروازی واحد برق کمکی را روشن بکند و معلم خلبان تشخیص خود مبنی بر فعال بودن هر دو موتور هواپیما را در ثانیههای پس از انفجار به خلبانان اعلام میکند.
رئیس سازمان هواپیمایی کشوری ادامه داد: هیچ صدا و یا نشانهای از وضعیت کابین مسافران در صداها و اطلاعات ضبط شده وجود ندارد و نحوه صحبت و واکنش گروه پروازی نشان از سلامت جسمانی آنها در این لحظات بوده است. با توجه به اینکه ضبط صدای کابین در ۱۹ ثانیه بعد از انفجار متوقف شده است و حداقل ۲۵ ثانیه بعد از انفجار اول موشک دوم به مجاورت هواپیما رسیده است تحلیلی درباره عملکرد و آثار موشک شلیک شده دوم از اطلاعات جعبه سیاه به دست نیامد.
وی افزود: انفجار موشک اول باعث آسیب قابل توجهی به هواپیما شده و برخورد قطعاتی ناشی از آن به هواپیما باعث قطع FDR و CVR در مدت زمان ۱۹ ثانیه بعد از آن شده است. اقدامات و مشارکتهای صورت پذیرفته در فرآیند بازخوانی جعبه سیاه کاملا حرفهای و بر اساس انطباق با استانداردهای ایکائو بوده است.
دهقانی زنگنه تصریح کرد: سازمان هواپیمایی کشوری ایران از دفتر تحقیقات و تحلیل ایمنی هواپیمایی کشوری فرانسه جهت پذیرش درخواست کمک فنی و اجرای مناسب آن تشکر و قدردانی میکند.
دهقانی زنگنه گفت: اطلاعات استخراج شده در اختیار نمایندگان کشورهای ذیربط قرار گرفته تا تحلیلهای ایمنی و فنی خود را در چارچوب استانداردهای ایکائو به مسئول بررسی سانحه ارائه کنند.
این اقدامات و این اطلاعات تنها با هدف ایمنی و پرهیز از رخداد مشابه صورت میپذیرد و هر نوع استفاده سیاسی از این فرآیند ضمن اینکه در تعارض با اهداف مورد نظر و مورد تصدیق ایکائو است روند رسیدگی به سانحه را تحت الشعاع قرار میدهد و سازمان هواپیمای کشوری از تمام علاقهمندان و ذینفعان درخواست میکند که از هر نوع تحلیل و یا استفاده از این اطلاعات و اقدامات که در راستای اهداف ایمنی نباشند خودداری کنند و در اینجا به کلیه شرکتهای هواپیمایی که در گذشته از آسمان ایران استفاده میکردند و الان نمیکنند و یا کشورهایی هم اکنون از آسمان ایران استفاده میکنند اطمینان میدهیم که پرواز بر فراز آسمان ایران مطمئن و ایمن خواهد بود.
قبل از ایران بازخوانی جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی در فرانسه انجام شد
در اواخر تیرماه هیأتی متشکل از مدیران سازمان هواپیمایی کشوری و تعدادی از متخصصان ایرانی که به منظور بازخوانی جعبه های سیاه هواپیمای سانحه دیده اوکراینی در مرکز BEA فرانسه کار بازخوانی و تحلیل یافته های بازیابی شده را آغاز کردند و پس از چند روز تلاش فشرده به کار خود پایان دادند.
جعبههای سیاه هواپیمای اوکراینی پس از وقوع سانحه بلافاصله تحویل سازمان هواپیمایی کشوری شده و در محل امنی در همین سازمان تحت تدابیر فنی و امنیتی مناسب، طبق مقررات نگهداری شد.
جعبههای سیاه روز جمعه ۲۷ تیرماه امسال با رعایت پروتکلهای فنی و امنیتی و همراهی پلیس فرودگاهها و تیم تخصصی از محل این سازمان به فرودگاه امام خمینی (ره) منتقل و به پاریس ارسال شد.
پس از ورود به فرانسه نیز با هماهنگی سفارت ایران در پاریس، پلیس فرانسه مسؤولیت محافظت از جعبهها را تا محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس و پس از آن به لابراتوار برعهده گرفت.
مطابق مقررات بینالمللی و قوانین داخلی، سازمان هواپیمایی کشوری ایران مسؤولیت بررسی سانحه مذکور را برعهده دارد. با توجه به اینکه مقامات قضایی نیز در حال رسیدگی به پرونده هستند، مقام قضایی مطابق استانداردهای ضمیمه ۱۳ پیمان شیکاگو در فرآیند بازخوانی حضور دارد و بازخوانی جعبههای سیاه با هدایت مسؤول بررسی سانحه و در لابراتوار فرانسه انجام شد.
در اجرای مقررات بینالمللی، کشور طراح و سازنده هواپیما و همچنین اوکراین به عنوان کشور محل ثبت و بهرهبردار هواپیما از طریق معرفی نماینده رسمی در مراحل بررسی سانحه شرکت کردند.
سایر کشورها که به دلایلی نظیر جان باختن اتباع خود ذینفع موضوع رسیدگی به سانحه هستند نیز میتوانند نسبت به معرفی کارشناسانی در جریان روند بررسی سانحه قرار گیرند و از طریق مسئول بررسی سانحه به دادهها و گزارش نهایی بررسی سانحه نیز دسترسی داشته باشند.
بر اساس مقررات بینالمللی، کشورهای کانادا، سوئد، آلمان و انگلستان درخواست خود را مبنی بر حضور نماینده در فرآیند بازخوانی ارائه کردند که با موافقت مسئول بررسی سانحه، نمایندگان کانادا، سوئد و انگلستان جهت مشاهده فرآیند بازخوانی در فرانسه حضور داشتند.
هدف از انجام این تحقیقات، ارتقای سطح ایمنی هوانوردی از طریق شناسایی و رفع زمینهها و علل رخداد آن بوده و مستقل از رسیدگیهای قضایی در دست انجام بود.
منبع:
1. تابناک/ اعلام جزئیات بازخوانی جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی
2. مهر/ نتایج بازخوانی جعبه سیاه/ فیلم
3. ایرنا/ روایت سفیر ایران در فرانسه از بازخوانی جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی
4. خبر آنلاین/ آغاز بررسی جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی در فرانسه